دكتر خیام نکویی: موسسه زاری در جنگ بیولوژیک نقش بی‌بدیلی دارد

همزمان با اولین روز از دهه مبارک فجر نخستین مرکز پایلوت زیست بوم تکثیر و نگهداری مارهای سمی دنیا با حضور دکتر خیام نکویی، معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی و سردار کاظمینی قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی در قرارگاه امنیت غذایی افتتاح شد.

به گزارش مزرعه سبز به نقل از روابط عمومی موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی، دکتر خیام نکویی معاون وزیر و رئیس سازمان، در مراسم افتتاح نخستین مرکز پایلوت زیست بوم تکثیر و نگهداری مارهای سمی دنیا با قدردانی از تلاش های مجموعه همکاران موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی بیان داشت: خدمات موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در طول یک قرن گذشته بر هیچ خانواده ایرانی پوشیده نیست و این موسسه می تواند با راهبردهای تحول آفرین، نقشه راه صحیح را ترسیم کند.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با بیان اینکه موسسات زیر مجموعه این سازمان لازم است در راستای پاسخگویی به نیازهای وزارت جهاد کشاورزی، کشور، منطقه و بین الملل فعالیت داشته باشند، گفت: موسسه رازی به لحاظ دانش فنی موجود، توانمندی قرار گرفتن در جایگاه اول در منطقه در حوزه واکسن و فرآورده های بیولوژیک انسانی، دامی و سرم های درمانی را دارد.

تحقیق و توسعه مهمترین ویژگی موسسه رازی

معاون وزیر جهاد کشاورزی، انجام همزمان تحقیق و توسعه را از مهمترین ویژگی های ارزشمند موسسه رازی عنوان کرد و افزود: با توجه به اینکه وارد عصر مسائل بیولوژیکی شده ایم، این موسسه می تواند با توجه به تخصص خود، ضمن پیش بینی معضلات این عرصه؛ درخششی بی بدیل داشته باشد و با افق دید ۱۰ سال آینده، به مسئولان هشدار دهد و تمهیدات لازم را بیندیشد.

دکتر سید مجتبی خیام نکویی همچنین در ضمن بهره برداری از این پایلوت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: این مجموعه یک زیست بوم طبیعی است که برای گونه مارهای سمی بسیار خطرناک موجود در کشور طراحی شده است.

وی تاکید کرد: این مرکز ظرفیت بسیار خوبی برای تولید سرم های درمانی ضد مارگزیدگی و عقرب زدگی است که محققان موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی تهیه کرده اند و بسیار امیدوار هستیم با افتتاح این مرکز، حتی یک نفر نیز در کشور، پس از گزش دچار مشکل نشود.

دکتر خیام نکویی ادامه داد: امروز در دنیا حرف اول را نوآوری و شتاب دهنده ها و پارک های حوزه علم و فناوری و انکوباتورها می زنند، باید تلاش کنیم تا همزمان با دنیا پیش رویم.

معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، پس از بهره برداری از مرکز پایلوت زیست بوم تکثیر و نگهداری مارهای سمی، در نشست هم اندیشی با اعضای هیات علمی موسسه رازی شرکت کرد و در پاسخ به دغدغه ها، مسائل و دیدگاه های آنان تاکید داشت: موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی یک نهاد حکومتی است و امکان تعطیلی این موسسه وجود ندارد.

سردار محسن کاظمینی قائم مقام وزیر جهادکشاورزی در قرارگاه امنیت غذایی با تاکید بر لزوم توجه به نیازهای کنونی و آینده نگری گفت: باید ابتدا نیازهای حال حاضر مورد توجه قرار گیرد و سپس با سرعت بیشتری به آینده فکر کنیم؛ موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی در حوزه تحقیق و تولید فرآورده های بیوبوژیک انسانی، دامی و طیور کارهای بزرگی انجام داده که ظرفیت افزایش این فعالیت ها نیز وجود دارد.

سردار محسن کاظمینی با اشاره به اینکه موسسه رازی این ظرفیت را دارد تا علاوه بر تامین نیاز داخل در منطقه نیز بدرخشد، اظهار کرد: با تکیه بر توان مجموعه رازی است که می توانیم در بسیاری از عرصه های تولید واکسن خودکفا باشیم.

وی با تاکید بر اینکه موسسات تحقیقاتی باید با نگاه به آینده، نیاز تحقیقاتی کشور را برآورده کنند، افزود: دانشمندان ما با پشتکار، دلسوزی و روحیه جهادی همواره برای سرافرازی کشور تلاش می کنند و پس از انقلاب نیز در عرصه های مختلف پیشرفت های قابل توجهی داشتتیم که شاید نتوانستیم این افتخارات را به خوبی برای مردم تبیین کنیم.

قائم مقام وزیر جهادکشاورزی در قرارگاه امنیت غذایی بیان کرد: در سال های پس از انقلاب شاهد موفقیت های زیادی در حوزه صنایع دفاع، علمی و فناوری های روز، از نانو تا بخش های مختلف پزشکی و صنایع به روز بودیم که نشان می دهد کشور در تلاشی شبانه روزی توانسته این موفقیت ها را کسب کند.

وی بر ضرورت توجه به نیازهای کنونی و آینده نگری تاکید کرد و گفت: باید ابتدا نیازهای حال حاضر مورد توجه قرار گیرد و سپس با سرعت بیشتری برای آینده برنامه ریزی کنیم؛ در این موسسه در حوزه تولید فرآورده های بیوبوژیک انسانی، دامی و طیور کارهای بزرگی انجام شده و ظرفیت افزایش این فعالیت ها نیز وجود دارد.

سردار کاظمینی با اشاره به اینکه امروز دنیا تحول جدیدی به خود می‌گیرد و دوران پسا کرونا خواهیم داشت خاطرنشان کرد: آنچه در این دوران به دست آمده، با نگاه جدیدی برای آینده برنامه ریزی خواهد شد. سبک زندگی و سرعت تحولات در آینده بسیار متفاوت و با شتاب بیشتری خواهد بود؛ نباید غافل شویم و لازم است با علم روز دنیا پیش رویم.

وی با تاکید بر اینکه موسسه رازی تحولات آینده دنیا را مدنظر قرار دهد، بیان کرد: در این مسیر می توان از ظرفیت بالای شرکت های دانش بنیان به عنوان شتاب دهنده استفاده کنیم.

وی به فرمایشات رهبر معظم انقلاب در بحث دانش بنیان کردن کشاورزی نیز اشاره کرد و افزود: موسسات تحقیقاتی با همکاری شرکت های دانش بنیان می توانند با اجرایی کردن منویات رهبری در مدت زمانی کوتاه، نیاز جامعه، کشور و منطقه را فراهم کرده و به جایگاه تاثیرگذاری در امنیت غذایی در منطقه برسیم.

قائم مقام وزیر جهادکشاورزی در قرارگاه امنیت غذایی ادامه داد: موسسات تحقیقاتی در مجموعه سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی وظیفه بسیار سنگینی را به دوش می کشند که با تلاش و کوشش مضاعف به نقطه خوبی در راستای هدف وزارت جهاد کشاورزی برای دانش بیان کردن کشاورزی خواهیم رسید. در اسن راستا باید از ظرفیت همه مجموعه های دانشگاه های کشاورزی، محققین و دانشمندان این حوزه به خوبی بهره ببریم و با برنامه ریزی آینده شایسته ای را برای این حوزه ترسیم کنیم.
وی از تلاش های ارزشمند موسسه رازی در تولید انواع فرآورده های بیولوژیک و واکسن ها نیز تقدیر کرد و خواستار گسترش فعالیت ها در حوزه صادرات شد.

ضرروت بهره مندی از توان داخلی برای تامین نیازهای غذایی و حوزه سلامت

سردار کاظمینی قائم مقام وزیر جهادکشاورزی در قرارگاه امنیت غذایی در این مراسم با تاکید بر ضرروت بهره مندی از توان داخلی برای تامین نیازهای غذایی و حوزه سلامت کشور بیان داشت:برای تامین برخی واکسن های مورد نیاز، نیازمند واردات هستیم اما با وجود موسسه رازی می توانیم در این عرصه خودکفا شویم که لازم است در این راستا با استفاده از ظرفیت محققان و دانشمندان مراکز تحقیقاتی مجموعه سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی می توان بر محدودیت های موجود در زمان کوتاهتری فائق آمد.

دکتر ناصر محمدپور رئیس بخش جانوران سمی موسسه رازی سخنران دیگر این مراسم گفت: طرح ایجاد زیست بوم طبیعی تکثیر و نگهداری مار افعی قفقازی، از سال 1394 در موسسه رازی کلید خورد و با کار سنگین و چندین ساله ای که همکاران در بخش جانوران سمی انجام دادند کار طراحی این مرکز را شروع کردیم و بخش فنی مهندسی موسسه به دلیل اینکه مجموعه مشابهی در دنیا وجود نداشت این کار را طرح ریزی کردند و به عنوان اولین مجموعه زیست بوم طبیعی و تکثیر نگهداری مدرن در دنیا در موسسه رازی اجرا شد.

وی با بیان این که موسسه رازی برای تولید سرم های ضد مارگزیدگی نیاز به استحصال سم از مار دارد که با همکاری سازمان حفاظت محیط زیست سم های این جانوران استحصال و در محیط زیست طبیعی خود رها می کند، افزود: این پادزهرها در واقع برای مصدومین مارگزیده ای است که در طبیعت دچار گزش شده اند و در نتیجه زهر مورد استفاده باید دارای خصوصیات مار مورد نظر باشد و علیه آن پادزهر ساخته شود.

رئیس بخش جانوران سمی موسسه رازی تصریح کرد: تجربیات نشان داده مارها در شرایط اسارت و در شرایط آزمایشگاه، خصوصیات زهر آن ها متفاوت می شود و برای تولید پادزهر نمی توان از آن استفاده کرد؛ بنابراین تلاش شد با ساخت این مرکز، شرایط طبیعی از نظر خاک، سنگ، سیکل های خواب زمستانی و تابستانی، تغذیه، گیاهان و سایر اجزا و پارامترهای کاملا طبیعی زیست مار افعی قفقازی را فراهم شود، سپس مطالعه روی رفتارهای این حیوان را آغاز کردیم.

وی با تاکید بر این که در آغاز طرح هیچ اطلاعاتی در ارتباط با رفتار تغذیه ای، تولید مثل، خواب و بیداری و سایر رفتارهای این خزنده موجود نبود، تاکید کرد: از طریق مطالعات اولیه، بخشی از این اطلاعات به دست آمد و توانستیم شرایط زندگی طبیعی را برای آن فراهم کنیم تا این حیوان تولید مثل کند.
دکتر محمدپور یادآور شد: مارهایی که امروز در این مجموعه نگهداری می شوند مارهای نسل اول هستند که در این مرکز متولد و بزرگ شدند.

رئیس بخش جانوران سمی و تولید پادزهر موسسه رازی ادامه داد: استحصال زهر مار افعی قفقازی و انجام مطالعات پروتئومیکس روی آن، نشان داد زهر استحصالی این جانور با توجه به این که شرایط زیست طبیعی برای آن فراهم شده از نظر خصوصیات فیزیکو شیمایی و خصوصیات بیولوژیک شبیه زهری است که از طبیعت استحصال می شود؛ در نتیجه قابلیت استفاده برای تولید پادزهر را دارد.

وی، استحصال زهر جانوران سمی در معرض انقراض، تامین پادزهرهای اختصاصی صادراتی در دنیا و تولید زهرهایی برای درمان بیماری های خاص همچون سرطان را از سه هدف ایجاد مرکز پایلوت تکثیر و نگهداری جانوران سمی در موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی عنوان کرد.

دکتر محمدپور با بیان اینکه حدود ۸۰ سال از تهیه سرم های درمانی در موسسه رازی می گذرد، یادآور شد: بنیانگذار تولید سرم های درمانی جانوران سمی، زنده یاد دکتر لطیفی است که این کار را از سال 1336 آغاز کرد و کشور ایران بنیانگذار تولید سرم های درمانی ضدمار و عقرب گزیدگی در منطقه است.