کمبود آب در مناطق سیل زده

بسیاری از مناطق سیل زده جنوب کرمان در حالی با مشکلات دست به گریبان هستند که مردم روستاهای این مناطق با چالش تأمین آب شرب مواجه شده اند.

به گزارش مزرعه سبز به نقل از مهر، از ابتدای سال جاری چهار سیلاب گسترده در مناطق جنوبی و غربی استان کرمان روی داد و خسارت‌های زیادی به جای گذاشت و جان چند نفر از هم استانی‌ها را هم گرفت.
خسارت‌های سیلاب تابستانی بر اثر فعالیت مانسون در بافت و رابر و بردسیر جبران نشده بود که سیلاب در جنوب کرمان دو بار مناطق مختلف را فرا گرفت و میلیاردها تومان خسارت به جای ماند.

تنها در سیلاب دوم در رودبار، قلعه گنج، منوجان و ریگان ۴ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان خسارت به جای ماند و صدها کیلومتر راه، ده‌ها دهنه پل، هزاران هکتار زمین کشاورزی، هزاران واحد مسکونی و دولتی، شبکه برق و آب و صدها رأس دام از بین رفت و دولت مجبور شد برای جبران خسارت‌ها اعتبار قابل توجهی اختصاص دهد و هم اکنون نیز بیش از هزار خانوار در جنوب کرمان در چادر زندگی می‌کنند و منتظر بازسازی واحدهای مسکونی توسط بنیاد مسکن هستند.

سدهای کرمان آب ندارند

میانگین بارندگی استان کرمان ۱۲۹ میلیمتر است و میانگین بارندگی سال گذشته ۷۴.۱ میلیمتر بوده این در حالیست که میانگین بارندگی در سال جاری ۱۱۱ میلیمتر بوده است که در سال گذشته در همین زمان بارندگی ۳۵ میلیمتر بوده است اما خبری از این آب‌ها نیست و اکثراً راهی کویر لوت شده‌اند.

اما یک سوال اساسی در این میان مطرح می‌شود ذخیره آب سدهای کرمان بعد از یکی از بزرگترین سیلاب‌های ده‌های اخیر در استان چگونه است؟

در حال حاضر ۳۸ درصد سد نساء، ۳۷ درصد سد تنگوئیه، ۳۷ درصد سد جیرفت و ۶۲ درصد سد بافت پر شده است.

این در حالیست که قبل از بارندگی‌های سیل آسا، آب برخی از سدهای نیز رها سازی شد و حالا مردم کرمان مانده‌اند و سدهایی که ابی برای تابستان ذخیره نکرده‌اند.

طبق آخرین آمار شاهد افت ۱۰ درصدی ذخیره آب در سدها هستیم و با وجود بارندگی سدها آبگیری نشده‌اند

فصل بارندگی کرمان اسفند و فروردین است

با این وجود مریم سلاجقه کارشناس هواشناسی کرمان می‌گوید: فصل بارندگی در کرمان اسفند و فروردین ماه است و انتظار داریم فصل پر بارشی داشته باشیم.

وی یکی از دلایل اصلی عدم آبگیری سدهای استان را بارندگی در پایین دست دانست و گفت: اکثر آب‌های ناشی از بارندگی راهی جازموریان و کویر شده است.

وی گفت: باید منتظر بارندگی در ماه‌های پیش رو باشیم و امیدواریم طبق پیش بینی‌ها الگوی استاندارد بارندگی در استان تکرار شود و شاهد آبگیری سدها باشیم.

محمد احسانی کارشناس منابع آب می‌گوید: بارندگی‌های اخیر بی سابقه بود اما اکثر بارش‌ها در پایین دست سدها روی داد و تنها روی سد نساء در شرق استان تأثیر گذاشت.

وی افزود: در صورت ادامه روند فعلی برای تأمین آب شرب در شهرهای بزرگ در تابستان با مشکل جدی مواجه خواهیم بود.

احسانی ادامه داد: مثلاً در شهرستانی مانند انار وضعیت بسیار نامناسب است در صورتیکه شغل اصلی مردم در این منطقه کشت پسته است اما چاه‌های انار آبی برای آبیاری ندارند و سطح آب به شدت کاهش یافته است.

مناطق سیل زده با تانکر و آب معدنی آبرسانی می‌شوند

وی گفت: میلیون‌ها مترمکعب اب در سیلاب اخیر راهی کویر لوت و شوره زارها شده است و بسیاری از روستاهای مناطق سیل زده هم اکنون برای تأمین آب به آب رسانی سیار و آب معدنی وابسته هستند.

وی ادامه داد: در ریگان سیل در حالی خسارت‌های زیادی به جای گذاشت که هیچ سازه‌ای برای کنترل این آب‌ها وجود نداشت و در حال حاضر ریزگردها مردم را آزار می‌دهد.

احسانی گفت: مسئولان باید پاسخ دهند چرا با وجود سیل‌های مکرر هر ساله در ریگان اما هیچ سازه آبی برای کنترل و احصاء این آب‌ها در ریگان وجود ندارد و به سادگی میلیون‌ها مترمکعب آب مقابل چشم مردم راهی کویر می‌شود اما مردم آب خوردن ندارند.

وی گفت: نکته اصلی این است که در همین ریگان که هر سال سیلاب در این مناطق روی می‌دهد و اگر بتوانیم این آب‌ها را استحصال کنیم ریگان تبدیل به بهشت کشاورزی می‌شود اما الان کانون ریزگردها است.

وی افزود: اگر سیل بند جیرفت احداث شده بود به سادگی این حجم بالای آب در پشت سیل بند ذخیره می‌شد و ضمن بالا بردن میزان رطوبت در منطقه حداقل آب کشاورزی مردم را تأمین می‌کرد. در حال حاضر سپاه در حال احداث سیل بند است و این امیدواری ایجاد شده که خطر مشکل سیل در جنوب کرمان رفع شود.

وی در خصوص آبگیری جازموریان نیز گفت: دمای هوا تا چند ماه آینده در این منطقه به حدی افزایش می‌یابد که احتمالاً اواسط خرداد ماه جازموریان خشک می‌شود اما می‌توان با اتخاذ راهکارهایی همچون تخصیص حق آبه و مدیریت منابع آبی این تالاب را احیا کرد.

دولت در حالی هر سال میلیاردها تومان صرف مبارزه با خشکسالی و سیلاب در کرمان می‌کند که همین اعتبار را می‌توان برای مدیریت منابع آبی موجود اختصاص داد و تهدید سیل در کرمان را به فرصتی برای توسعه و محرومیت زدایی تبدیل کرد اما نکته عجیب اینکه هیچ صحبتی در این خصوص در جلسات مدیران نمی‌شود و برنامه‌ای هم در این زمینه وجود ندارد.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی از دولت خواست توجه لازم برای حل مشکل خشکسالی در کرمان ابراز دارد.

محمد مهدی زاهدی افزود: توسعه طرح‌های آبخیزداری به خصوص در مناطق سیل خیز استان و جلوگیری از هدر رفت میلیون‌ها لیتر آب بسیار ضروری است.

وی افزود: کرمان با خشکسالی بی سابقه مواجه است و سدهای کرمان در وضعیت مناسبی از نظر آبگیری قرار ندارند در این شرایط باید تلاش کنیم مدیریت آب‌های موجود را انجام دهیم و این مساله نیاز به کار علمی فوری دارد.

عجب اینکه کرمانی‌ها میلیاردها مترمکعب آب را سالانه راهی کویر می‌کنند اما برای تأمین آب شرب چشم انتظار رسیدن خط لوله آب خلیج فارس هستند.