ثبات قیمت دلار با وجود تورم ۴۰درصدی در سال گذشته
آیا خرید دلار سودآور است؟
تغییر اولویت‌های دولت، توجه به دیپلماسی اقتصادی و روابط با همسایگان و سفرهای منطقه‌ای رئیس‌جمهور و اعضای دولت طی ماه‌های گذشته، موجب شکست فشار حداکثری غرب بر اقتصاد ایران شده است به نحوی که شاهد ثبات قیمت دلار در یک‌سال گذشته بودیم.
به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از ایمنا، ارزیابی‌های کارشناسی نشان می‌دهد که توافق وین و حتی نهایی شدن مذاکرات، نمی‌تواند اثر قابل ملاحظه‌ای بر قیمت دلار در بلند مدت بگذارد؛ به نظر می‌رسد اگر توافق وین نیز عملیاتی شود، قیمت دلار به زیر ۲۰ هزار تومان نخواهد رفت.
کارشناسان معتقدند قیمت دلار در سال ۱۴۰۱ روند فزاینده‌ای را طی نخواهد کرد؛ همچنین پیش‌بینی‌ها از قیمت دلار طی سال جاری، محدوده ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان را روایت می‌کند.
امید به فروش نفت گران‌قیمت و رونق صادرات برای کشور، موجب شده است تا محدودیت‌های ارزی کاهش یابد و قدرت مانوردهی بانک مرکزی برای ثبات‌بخشی و ساماندهی نرخ ارز بیشتر شود؛ در چنین شرایطی است که نرخ‌ها در این بازار هوشمندانه، روندی کاهشی را به خود گرفته‌اند.
البته نرخ تعادلی دلار بین ۲۴ تا ۲۶ هزار تومان است که سیاست‌گذاران ارزی باید به دنبال تثبیت نرخ آن باشند تا سرمایه‌گذاران با خاطری آسوده، برای فعالیت‌های خود تصمیم بگیرند و برنامه‌ریزی کنند.
بازار ارز هم‌اکنون بازار پرتنشی نیست و فعالان این بازار از ترس ریزش بیشتر قیمت‌ها، به جای سرمایه‌گذاری و خرید، بعضاً فروشنده ارزهای خانگی شده‌اند؛ در چنین شرایطی بانک مرکزی با برنامه‌ریزی و سیاست گذاری‌های کارشناسانه، باید بازار ارز را به خوبی مدیریت کند تا قیمت‌ها پس از کاهش، دوباره روندی افزایشی به خود نگیرد.
ثبات نرخ ارز در سال گذشته
میثم مهرپور، اقتصاددان در این رابطه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: بررسی نرخ ارز در اسفندماه ۹۹ و ۱۴۰۰، نشان‌دهنده ثبات قیمت دلار در محدوده ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان است. می‌توان گفت که نرخ ارز طی یک سال گذشته، افزایش نیافته و اگر فردی سال گذشته بر دلار سرمایه‌گذاری کرده، قطعاً متضرر شده است؛ زیرا در بازه زمانی یک‌سال گذشته، شاهد تورم بیش از ۴۰ درصدی بودیم؛ در حالی که نرخ ارز تغییری نداشته است.
وی اضافه می‌کند: در روزهای ابتدای روی کار آمدن دولت سیزدهم، نرخ ارز مدتی صعودی شد و به مرز ۳۰ هزار تومان هم رسید؛ اما مجدداً روند کاهشی گرفت. با وجود آنکه هر ساله نرخ دلار به دلیل افزایش تقاضا در اسفندماه ۱۰ درصد افزایش می‌یافت، اما امسال نه تنها شاهد افزایش نرخ ارز نبودیم، بلکه اسفندماه ۱۴۰۰ برای دلار آرام بود؛ در مقایسه با اسفند ۹۹ هم افزایش نرخ ارز، صفر درصد بوده است.
افزایش قابل توجه درآمدهای نفتی و صادرات غیرنفتی
این اقتصاددان می‌گوید: از جمله دلایلی که منجر به این روند در قیمت دلار شده است، می‌توان به افزایش درآمدهای دلاری اشاره کرد. طی سال گذشته علاوه بر افزایش میزان فروش نفت، قیمت جهانی نفت هم افزایش یافت؛ علاوه بر این، میزان صادرات غیر نفتی هم افزایش قابل توجهی داشت.
مهرپور اضافه می‌کند: با روی کار آمدن دولت سیزدهم، دیپلماسی اقتصادی فعال شد که در افزایش روابط تجاری با همسایگان، سفرهای مسئولان دولت و توجه بیشتر به مسائل اقتصادی در دولت قابل مشاهده است؛ بنابراین درآمدهای ارزی ناشی از صادرات غیر نفتی نیز افزایش یافت. میزان کل تجارت ایران در ۱۱ ماهه ۹۹، حدود ۶۵ میلیارد دلار و در ۱۱ ماهه ۱۴۰۰، ۹۰ میلیارد دلار بوده؛ از طرف دیگر میزان صادرات غیر نفتی از ۳۰ میلیارد دلار به ۴۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
۱۴۰۰ برای دلار سال آرامی بود
وی ادامه می‌دهد: ۱۴۰۰ در مجموع برای دلار سال آرامی بود؛ این اتفاق بدون اتفاقاتی همچون توافق یا اجرای برجام افتاده که نشان دهنده بهبود اقتصاد کشور است.
این اقتصاددان می‌گوید: براساس آمار رسمی اعلام شده توسط رئیس سازمان بنادر و کشتی‌رانی، صادرات نفت ایران به ۱.۵ میلیون بشکه در روز رسیده که این موضوع، نشان‌دهنده شکست فشارهای حداکثری غرب است. به نظر می‌رسد عمده‌ترین دلیلی که به‌رغم تداوم تحریم‌ها، منجر به ثبات قیمت دلار در سال ۱۴۰۰ شده، همین افزایش صادرات نفتی و غیر نفتی است.
مهرپور اضافه می‌کند: در دولت سیزدهم نگاه به غرب کنار گذاشته شد و ارتباط با همسایگان، توجه به صادرات غیر نفتی و فروش نفت با دور زدن تحریم‌ها، مورد توجه قرار گرفت.
رشد تجارت خارجی با همسایگان
وی تصریح می‌کند: روابط اقتصادی با کشورهای همسایه، پیش از این کاملاً قطع شده بود؛ اما طی همین چند ماه و با روی کار آمدن دولت سیزدهم، میزان تجارت ایران با برخی از کشورهای همسایه رشد ۲۰۰ درصدی داشته است. میزان تجارت ایران و روسیه در سال ۱۴۰۰ به بیش از چهار میلیارد دلار رسید و نسبت به دو سال پیش از این دو برابر شده است.
این اقتصاددان می‌گوید: تغییر اولویت‌های دولت، توجه به دیپلماسی اقتصادی، توجه به روابط با همسایگان و سفرهای منطقه‌ای ریاست‌جمهور و اعضای دولت در ماه‌های گذشته، موجب شکست فشار حداکثری غرب بر اقتصاد ایران شده است.
دلار در سال جاری رشد نخواهد کرد
مهرپور تاکید می‌کند: شاید یکی از دلایلی که غرب به مذاکرات رغبت نشان داده، همین موضوع باشد؛ زیرا اتفاق ویژه‌ای در حوزه تحریم‌ها نیفتاده است. به نظر می‌رسد حتی اگر برجام هم اتفاق نیفتد، با ادامه این سیاست‌ها شاهد رشد قیمت دلار در سال جاری نباشیم.
وی تصریح می‌کند: با وجود تورم بیش از ۴۰ درصدی، سال گذشته قیمت دلار تغییری نکرد؛ این در حالی است که تغییر نرخ ارز در اقتصادهایی که با تورم درگیر است، طبیعی بوده و در واقع آنچه به اقتصاد ضربه می‌زند، جهش‌های نرخ ارز است.
این اقتصاددان می‌گوید: اگر با دستور، امکان کنترلِ نرخ ارز وجود می‌داشت، دولت‌های پیشین نیز همین اقدام را انجام می‌دادند؛ البته دلار در ماه‌های ابتدایی دولت سیزدهم تا ۲۹ هزار تومان هم افزایش قیمت داشت، اما طی اسفندماه با وجود انتظاراتی که برای افزایش قیمت دلار وجود داشت، قیمت دلار در اسفندماه ثابت مانده و افزایش نیافت.
مهرپور اضافه می‌کند: حجم تجارت خارجی کشور در سال گذشته ۲۵ میلیارد دلار و میزان صادرات غیر نفتی ۱۳ میلیارد دلار افزایش یافته که به دولت در کنترل بازار ارز، کمک کرده است.
قیمت دلار باید پیش‌بینی‌پذیر شود
وی ادامه می‌دهد: ثبات نرخ ارز با وجود تورم، امر مطلوبی نیست و در نهایت شاهد جهش نرخ ارز خواهیم بود. پیش‌بینی‌پذیر شدن نرخ ارز، مهم‌ترین مؤلفه در ثبات اقتصادی کشور است. اگر نرخ ارز افزایش متناسب با نرخ تورم داشته باشد از حضور سفته‌بازان در بازار ارز و در پی آن افزایش تصاعدی قیمت‌ها، جلوگیری می‌کند.
این اقتصاددان خاطرنشان می‌کند: به نظر می‌رسد اگر درآمدهای دلاری دولت با همین روند افزایش یابد و افزایش نرخ ارز متناسب با تورم باشد، می‌توان به بازار نرخ ارز قانون‌مند دست یافت.
