دردسرهای درج قیمت تولید‌کننده روی کالا

اخبار سبز کشاورزی: امروز وقتی به فروشگاه مواد غذایی وارد می‌شوید و قصد خرید دارید باید یک ماشین حساب هم در دست داشته باشید تا بتوانید قیمت مصرف کننده را بر مبنای درصد سود تعیین شده برای هر نوع کالا محاسبه کرده و بهای آن را بپردازید؛ چراکه از اسفندماه قیمت‌ ها بر مبنای قیمت تولیدکننده روی کالا درج می‌شود و‌ به اطلاع مردم می‌رسد و در ادامه‌ بر اساس سود تعیین شده برای هر کالا قیمت نهایی تعیین می‌شود.

بر اساس بند ۲۳ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی‌بر ضرورت شفاف‌سازی و روان‌سازی نظام قیمت‌گذاری و روزآمدسازی شیوه‌های نظارت بر بازار و همچنین لزوم اطلاع رسانی دقیق در مورد قیمت کالا به مصرف‌کنندگان انجام می‌شود؛ در همین راستا دستورالعمل درج قیمت تامین کننده (تولید کننده و وارد کننده) در ۲۰ آذر ماه سال گذشته ابلاغ شده و ابتدا برای 4 محصول اجرا شد، اما امروز در فروشگاه‌ها اکثر مواد غذایی دارای قیمت تولیدکننده هستند.

در توجیه این قانون به مواردی اشاره شده است که در اصل هیچ یک از آنها برای مصرف کننده نهایی سودی نداشته است، برای مثال مقابله با شعارهای دورغین تخفیف‌های طلایی یا پرداخت هزینه حمل و توزیع برای مشتری از گزینه‌هایی بود که اجرای این قانون را توجیه می‌کرد؛ اما عملا در حال حاضر ضمن باز شدن فضا برای گرانفروشی و واگذار کردن تعیین قیمت‌ها برعهده فروشنده و وابستگی ارائه قیمت به انصاف افراد سبب شده است نارضایتی از اجرا این طرح ایجاد شود.

بروید خودتان حساب کنید

یک شهروند همدانی در این ارتباط به مزرعه سبز می‌گوید: درج قیمت تولیدکننده برای ما هیچ سودی ندارد، بلکه اکنون مشخص نیست فروشنده حق دارد این کالا را به چه قیمتی به فروش برساند و آیا تخفیفی داده با خیر و وقتی که سوال می‌کنیم قیمت اصلی این کالا با قیمت فروش شما چگونه بوده می‌شنویم که بروید خودتان حساب کنید.

وی ادامه می‌دهد: اطلاع‌رسانی دقیقی از اجرای این طرح وجود ندارد، یک کالا قیمت مصرف کننده است و یکی دیگر تولید کننده، ابتدا باید وقت گذاشت این اعداد را دربیاوریم و بعد با سود خرده فروشی حساب کنیم تا ببینیم برای ما درست حساب شده است یا خیر؛ برای مثال من چند روز پیش تخم مرغ خریدم که قیمت تولید‌کننده داشت و وقتی حساب فروشگاه انجام شد اعتراض کردم گفتند 30 درصد روی قیمت تولیدکننده اضافه می‌شوند؛ اما در خانه که مجددا حساب کردم متوجه شدم حدود 40درصد افزایش قیمت داشته اند.

مردم به گران خریدن عادت کنند

وی می‌گوید: با این توصیف اعصاب محاسبه قیمت برای مردم باقی نمی‌ماند و باید با این وضعیت بد اقتصادی به گران خریدن عادت کرد.

یکی دیگر از شهروندان نیز در این ارتباط می‌گوید: این کاری که جدیدا صورت گرفته یک بهانه بسیار خوبی شده برای سوء استفاده و گرانفروشی هر چه بیشتر کاسب ها و مغازه دارها.

وی ادامه می‌دهد: چند روز پیش رفتم سوپر مارکت و کالایی که رویش 20 هزار تومن درج شده بود را خواستم بخرم ، مغازه‌دار قیمت را 30 هزار تومان اعلام کرد و گفت‌ 13 درصد ارزش افزوده دارد. وقتی حساب کردم متوجه شدم 50 درصد ارزش افزوده حساب می‌کرد.

وی افزود: این در شرایطی است که برخی از کاسب‌ها حتی کمترین سواد ریاضی را هم ندارند و حتی ساده ترین استفاده از ماشین حساب را هم بلد نیستند چه برسه به استفاده از دکمه درصد ماشین حساب چه برسد به مردم عادی که اغلب دنبال این هستند خرید خود را با کمترین اتلاف وقت انجام بدهند.

ذهنی حساب می‌کنیم

متصدی فروش یک فروشگاه نیز در این ارتباط به خبرنگار ما می‌گوید: طی روزهای اخیر اعتراض در فرشگاه خیلی زیاد شده است، مردم دقیقا از اجرای این طرح اطلاع ندارند و ما هم برای فروش ذهنی محاسبات را انجام می‌دهیم و ممکن است اشتباه رخ بدهد.

وی می‌گوید: اجرای این طرح به نفع فروشگاه‌های کوچک است؛ چراکه دیگر از تخفیف‌های کلان در فروشگاه‌های بزرگ دیگر خبری نیست و مردم که می‌بینند شیوه محاسبه قیمت ها دارای ابهام است دیگر برای خرید به فروشگاه‌های دم دست مراجعه می‌کنند.

یک متصدی فروشگاه بزرگ نیز در همدان در این ارتباط به خبرنگار ما می‌گوید: تمام اطلاعات خرید و فروش ما سیستمی‌ است و ما خودمان قبلا قیمت مصرف کننده را با توجه به قیمت تولیدکننده در سیستم جمع آوری کرده ایم و بعد مجددا با قیمت مصرف کننده به مردم عرضه می‌کنیم تا سردرگمی‌ ایجاد نشود.

وی ادامه می‌دهد: اما عموما مردم که فاکتور می‌گیرند به خانه می‌روند و قیمت تولیدکننده را می‌بینند برمی‌گردند و فکر می‌کنند فروشگاه اشتباه کرده است؛ برای مثال قیمت ماکارونی فرمی‌ روی بسته 6 هزار تومان درج شده است، ما در فروشگاه با فرمول قیمت 80 هزار تومان را در نظر گرفتیم و 200 تومان هم تخفیف قایل شدیم.

وی می‌گوید: با این حال قیمت مصرف کننده برای مردم جا افتاده و اگر قرار است مردم خودشان محاسبه کننده یا فروشگاه قیمت را لحاظ کند اعتراض ها همچنان باقی می‌ماند و نارضایتی افزایش پیدا می‌کند.

کم سوادها بیشتر ضرر می‌کنند

این قانون که در راستای شفاف سازی قیمت‌ها در حال اجرا است در عمل علیه حقوق مصرف کننده عمل کرده است، در این راستا خبرنگار ما در همدان با سامانه 124 تماس گرفته و پیگیر اوضاع شکایات در روزهای اخیر در این سامانه و نحوه اطلاع از قیمت‌ها شد.

کارشناس این سامانه در گفتگو با خبرنگار ما با بیان اینکه نارضایتی ها و تعداد شکایات افزایشی است گفت: مردم با شیوه اجرای این طرح آشنا نیستند و به‌زودی این طرح تغییر می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: مردم بایست برای اطمینان از تخلف در اجرای این طرح به قیمت تمام شده نهایتا 30درصد اضافه کنند که البته با اجرای این طرح عموم فروشگاه‌ها در حال اعمال سقف افزایش قیمت یعنی همان 30 درصد هستند.

وی سهم زیان افراد کم سواد را بیش از سایر از افراد از اجرای این طرح عنوان کرد و گفت: عموم افرادی که از اجرای این طرح که افراد را متولی قیمت‌گذاری قرار داده است کسانی هستند که در خرید ها حساب و کتاب درستی ندارند.

بر این اساس اجرای یک قانون می‌بایست مطالعه شده و قدم به قدم پیش رود نه اینکه یک قانون در سطح گسترده اجرایی شود و در یک فاصله زمانی بین اجرا تا توقف طرح مصرف کننده در این شرایط سخت اقتصادی زیان کنند و بعد طرح مجددا تغییر پیدا کند.

به هر روی درج قیمت تولید کننده هر چند می‌تواند سبب رقابتی شدن تولید و کاهش هزینه های تولید شود اما عدم درج قیمت مصرف کننده دست را برای سوء استفاده از مصرف کننده باز گذاشته و فروش رقابتی را به نفع مردم بود کمرنگ می‌سازد.

فاطمه امیری