عددبازی اقتصادی
معمولاً عددبازی اقتصادی در بیان مردانسیاست، تعابیر و معانی متفاوتی دارند و گاه کاملا در تناقض با برداشتهای عامهمردم از همان اعداد هستند.
اخبار سبز کشاورزی؛ اگرچه گاه صدایی از احدی در قوه مقننه و یا حاشیهنشینان و مصادر امور در انتقاد از شرایط حاکم بر جامعه به گوش میرسد، اما مجریان با کلمات دیگری سخن میگویند، آنگونه که گویی هیچ اتفاق ناخوشایندی رخ نداده و ریل قطار پیشرفت با سرعت نور در حال حرکت، رشد اقتصادی شگفتانگیز و اساساً مردم دچار توهماند.
عامه مردم(بیشتر فقیر، کمدرآمد و حقوقبگیر)، اقتصاد را در موازنه و یا نداشتن توازن کفههای درآمد و هزینههای خود میسنجند و آنگاه که قادر به خرید گوشت، برنج، حبوبات، پرداخت قبوض یا خرید داروهای خود و ...، نباشند؛ میفهمند که یک جای کار عیب دارد و سخنان مسئولان با واقعیتهای جاری در جامعه مطابقت ندارند.
این روزها، از رئیسجمهور گرفته تا وزرا و سخنگوی دولت همگی سعی بر آن دارند تا به همگان بفهمانند همه کارها، گل و بلبل است و شما در اشتباهید و چنانچه درنهایت اندکی از واقعیتها را نیز بپذیرند؛ آن را حواله به «دشمن» میکنند.
ابراهیم رئیسی در نشست مسئولان جمهوریاسلامی و گروهی از سفرای خارجی با مقامرهبری بهمناسبت عیدفطر در واکنش به رکوردشکنیهای قیمت دلار در بازار آزاد، این تلاطمها را «عددسازی» خواند و گفت: فعالان اقتصادی نباید نگران باشند و امسال«هم» با گشایشهای اقتصادی همراه خواهد بود.
او مدعی رشد«بیش از ششدرصدی» اقتصاد در سال گذشته شد و گفت: «برخی فکر نمیکردند بعد از رشد اقتصادی زیر یکدرصد در دهه ۱۳۹۰، رشد اقتصادی در سال 1402 بیش از ششدرصد شود».
در اینجا باید اندکی تامل کرد. بنابر اعلام بانک مرکزی، در سال 1402 که ابراهیم رئیسی مدعی رشد ششدرصدی در آن است، تورم معادل 52/3درصد بود که در 80 سال گذشته بیسابقه و پرسش آن است که با تورم اینچنینی، رشد آنچنانی چگونه امکانپذیر است.
روزنامه کار و کارگر نیز ادعا کرد که از سال 96 به بعد (ازجمله دوره ریاستجمهوری ابراهیم رئیسی)، 50درصد به جمعیت فقرای کشور اضافه شده است؛ که به نظر نمیرسد؛ اعداد فوق از دهان دشمنان و یا استکبار جهانی بیان شده باشد.
برخلاف گفتههای رئیسجمهور این تغییرات قیمت دلار و گرانیهای ناشی از آن در بازارهای عرضه و تقاضا، «عدد سازی» نیست بلکه واقعیت است. بهگفته عبدالناصر همتی در حالی که دولت شش تن طلا را با دلار 63/500 تومانی عرضه کرد، چطور این ارقام «عددسازی» است و طبیعی است که این به اصطلاح عددسازی، تاثیر مستقیم بر قیمتها داشته باشند.
بهگفته رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداری موادغذایی استان تهران؛ در دو هفته پایانی فروردین، اقلام موادغذایی 30درصد افزایش قیمت داشت که در مورد حبوبات تا 50درصد بود. سایر اقلام نظیر برنج نیز تحتتاثیر این افزایش قیمت دلار بودند.
قابلتوجه رئیس قوهمجریه که در فروردین 1401، شقه لاشه گوسفندی کیلوگرمی 129 هزار تومان بود و هماکنون حدود 700 هزار تومان است. یعنی بعد از یک سال، قیمت گوشت با افزایشی 570 هزار تومانی در هر کیلوگرم تقریبا 4/5 برابر شد.
چنین روندی از افزایش قیمتها را میتوان در انواع میوه و سبزی، لبنیات، انواع روغن و سایر اقلام غذایی و مصرفی روزانه نیز مشاهده کرد.
آنچه در اینجا باید مورد تفسیر و تحلیل قرار گیرد ادعاهای رسیدن به قلهها، رشد اقتصادی ششدرصدی، کنترل تورم و نقدینگی، رونق تولید و تجارت و موضوعاتی است که اساساً از واقعیتها فرسنگها فاصله دارند.
در حالی که طی دو سال، قیمت دلار حدود 2/5 برابر رشد داشت و تورم 50درصد حاکم بر اقتصاد و زندگی مردم بوده و به موازات آن ارزش پول ملی، یعنی اسکناسهایی که در جیب مردم است، به همین مقدار کاهش یافته، چگونه میتوان ادعای رشد ششدرصدی در اقتصاد داشت!
در چنین جامعهای قاعدتاً نباید اکثریت مردم دچار سوءتغذیه، بیکاری، توقف رشد، بالارفتن تورمهای روزانه و سایر مشکلات تولیدی و تجاری باشند. در حالی که جامعه سالیانه در حدود 40 میلیارد دلار خسارت ناشی از تحریمها را از جیب مردم پرداخت میکند؛ آن رشد ششدرصدی چندان قابل قبول نیست.
آنچه بیماران برای خرید دارو پرداخت میکنند و خریداران گوشت، مرغ، حبوبات، برنج، میوه و سبزی و سایر اقلام به فروشندگان میدهند؛ عددسازی نیست، واقعیت است که متاسفانه از سوی مسئولان انکار میشود. اما میتوان جلوی دوربینهای تلویزیون حامی خود نشست، متکلمالوحده بود و عددسازی کرد.