توقف قطار مذاکرات وین؛ مسافران چقدر صبر می‌کنند؟
«مذاکرات وین از ریل خارج نشده»، این موضوع وزارت امور خارجه در مورد مذاکراتی است که هم‌اکنون در وین و ما بین ایران و ایالات متحده جریان دارد.
اخبار سبز کشاورزی : «مذاکرات وین از ریل خارج نشده»، این موضوع وزارت امور خارجه در مورد مذاکراتی است که هم‌اکنون در وین و ما بین ایران و ایالات متحده جریان دارد.
جالب آن است که مقامات وزارت امور خارجه کشورمان بلافاصله پس از بیان اینکه مذاکرات همچنان جریان دارد تاکید می‌کنند که ایالات متحده باید چه کارهایی انجام دهد و یا چه مسئولیتی برعهده داشته که انجام نداده است.
همین تاکید بلافاصله و ادامه موضوع نشان می‌دهد که اگرچه قطار این مذاکرات از ریل خود خارج نشده، اما حرکت چندانی ندارد و با این توصیف معلوم نیست چه زمانی به مقصد برسد.
خطر مهم‌تر آن است که توقف طولانی این قطار در موقعیت حاضر که معلوم نیست چه زمانی به پایان می‌رسد و قطار چه موقع دوباره به سوی مقصد خویش ادامه مسیر می‌دهد ممکن است سرنشینان را به پیاده شدن از قطار ترغیب و تشویق کند؛ در این صورت چه فرقی می‌کند که این قطار از ریل خارج شده باشد یا همچنان روی ریل متوقف بماند.
در هر صورت نتیجه این توقف و طولانی شدن آن، سرنشینان را از رسیدن به مقصد ناامید می‌کند و نتیجه ناامید با خارج شدن قطار از ریل تفاوت چندانی ندارد.
البته در طرف ایران هیچ کس علاقه‌ای به پیاده شدن از قطار مذاکره ندارد. در پناه این مذاکرات ایران از عملیاتی شدن مکانیزم ماشه جلوگیری می‌کند؛ ضمن آنکه در این حاشیه امن ایران پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای خود را با جدیت دنبال می‌کند.
در همین هفته‌های اخیر ایران نه فقط سالن زیرزمینی برای توسعه آبشاهای غنی‌سازی احداث کرده و در دست احداث دارد؛ بلکه تزریق گاز به سانتریفوژهای نسل جدیدی را به‌منظور توسعه و گسترش غنی‌سازی هم آغاز کرده است.
در این صورت، اگرچه غنای محصول تولید شده افزایش نمی‌یابد، بلکه حجم تولید افزایش یافته و این مورد مهم و راهبردی است که اروپا و ایالات متحده آمریکا را نگران و ناخرسند کرده است.
ایران همچنین دسترسی‌های فراپادمانی آژانس را محدود و تصریح کرده که در صورت تداوم رفتارهای ناخوشایند آژانس و مدیرکل آن آماده است که محدودیت بیشتری بر اقدامات داوطلبانه خود وضع و اعمال کند.
این امر نشان می‌دهد که قطع‌نامه اخیر شورای حکام که متحدان ایران، یعنی چین و روسیه با صدور آن مخالفت کردند، نتوانست ایران را مرعوب کند و تهران تصمیم گرفته تا به جای تمکین به قطع نامه و اتخاذ همکاری بیشتر و موثرتر با آژانس و صادرکنندگان قطع نامه را تنبیه و مجازات کند.
با اینکه تهران در طرح ارائه شده اخیر خود به ایالات متحده خواسته است که قرارگاه اقتصادی خاتم الانبیاء را به جای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از شمول تحریم‌ها ایالات متحده خارج شود؛ اما هسته قدرتمند و قدرت‌ساز در سپاه همین قرارگاه مهم و معظم است؛ حتی اگر این قرارگاه تمام قدرت اقتصادی سپاه را تشکیل ندهد، باز هم نمی‌توان تردید کرد که بخش قابل توجهی از قدرت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بالاخص قدرت اقتصادی این نهاد توسط همین قرارگاه تولید و پشتیبانی می‌شود. از این بابت کاملاً قابل انتظار است که ایالات متحده با این طرح و پیشنهاد ایران مخالفت کند.
در اروپا نیز به ویژه به خاطر قرار گرفتن ایران در جبهه حامیان روسیه، نگاه مثبت و حمایت‌کننده‌ای نسبت به تهران وجود ندارد، می‌توان دریافت که پیش‌قدم شدن اروپا برای تهیه قطع‌نامه شورای حکام نشانه‌ای از ناخرسندی اروپا از رفتار ایران در صحنه بین‌المللی فعالیت‌های هسته‌ای و گسترش نفوذ منطقه‌ای دارد.
اروپا می‌داند که نگاه شرق ایران دست‌کم در مواردی متعدد موفق و ثمربخش بوده و توانسته ایران را تا حد زیادی از دیگران و مخصوصا از ایالات متحده و اروپا بی‌نیاز سازد.
در این صورت چه دلیلی دارد که ایران برای به‌دست آوردن دل دیگران و از جمله اروپایی‌ها تلاش کند و از مواضع خویش کوتاه بیاید؟
اکنون پرسش مهم آن است که آیا در آمریکا و اروپا کسی به پیاده شدن از قطار مذاکرات فکر می‌کند؟ دست‌کم از محتوای قطع‌نامه اخیر که پیش‌نویس آن را اروپایی‌ها با کمک ایالات متحده تهیه و نهایی کرده‌اند پیاده شدن از قطار مذاکرات را نمی‌توان فهمید؛ اما مشکل آنجاست که صدور این قطع نامه آغاز مسیری باشد که پرونده ایران را از آژانس خارج کند و روانه شورای امنیت سازمان ملل متحد سازد.
نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد کشاورزی
