تغذیه آدم‌ها یا اتومبیل‌ها

در شرایط ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین برای تأمین مواد غذایی اساسی و استراتژیک و در پی تغییرات اقلیمی، عامل سومی نیز پای به میدان گذاشته و آن تهیه سوخت برای اتومبیل‌ها از محصولات کشاورزی است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی ، در بحران دسترسی به مواد غذایی باید بین تغذیه اتومبیل‌ها یا انسان‌های فقیر جهان یکی را انتخاب کرد.

خیلی پیش از این تغذیه اتومبیل‌ها و کامیون‌ها با سوخت گیاهی یک پیروزی به‌شمار می‌آمد و کشورهایی نظیر کانادا، آمریکا، اروپایی‌ها و همچنین سایر مناطق کشاورزی ثروتمند بر این منوال عمل می‌کردند که هر چه بیشتر با تولید اتانول از ذرت یا نیشکر و بیودیزل از دانه‌های روغنی نظیر کانولا، سویا، آفتابگردان و یا چربی‌های دامی، برای خود امتیازاتی قائل شوند.

تبدیل مواد غذایی به سوخت برای اتومبیل‌ها همیشه از نظر اخلاقی با شک و تردید نگریسته می‌شد؛ اما اکنون و در شرایطی که جنگ اوکراین، تحریم‌ها، متوقف شدن محموله‌های گندم در دریای سیاه و بالا رفتن قیمت‌ها توسط شرکت‌های تجاری غلات که موجب کمبودهای شدیدی برای بسیاری از کشورهای فقیر شده، می‌تواند به منزله جنایتی علیه بشریت به‌شمار آید.

آسیاب کردن محصولات غذایی برای تولید سوخت اتومبیل‌ها می‌تواند باعث کاهش مقدار مواد غذایی قابل صادرات و همچنین افزایش قیمت آن‌ها شود.

فهرست اعلام نرخ‌های مواد غذایی توسط سازمان ملل (FAO)، در ماه مارس گذشته (اسفند - فروردین) نشان از بالا رفتن قیمت‌ها در ماه‌های آوریل و مه (فروردین _ اردیبهشت) داشت.

قیمت گندم در این ماه‌ها نسبت به سال گذشته 56 درصد افزایش داشت و مواد لبنی نیز افزایشی 17 درصدی را نشان داد.

مصرف شیر در کشور کوبا به طرز ناامید کننده‌ای کاهش یافت و مردم دیگر پولی برای خرید کالاهای وارداتی ندارند.

سومالی و ساحل عاج که پیش از این از خشکسالی‌های آسیب فراوان دیده بودند برای تهیه غذا در وضعیت هولناکی قرار گرفتند و گسترش تولید سوخت دیزلی از محصولات گیاهی به ناامنی هر چه بیشتر مواد غذایی دامن می‌زند.

اتانول و بیودیزل چیز جدیدی نیستند و از حدود دو دهه قبل نقش مهمی در بحران قیمت‌های مواد غذایی که در سال‌های 2007 و 2008 به بی‌ثباتی اقتصادی منجر شده دارند، چنانچه در برخی از کشورها به تظاهرات و برخوردهای خیابانی انجامید.

بهار عربی که نقطه آغاز آن از کشور تونس بود و به بسیاری از کشورهای دیگر آفریقایی و خاورمیانه کشیده شده به علت افزایش قیمت مواد غذایی بود.

خشکسالی‌ها، تغییرات اقلیمی و بالا رفتن نفت که در اوائل سال 2008 به بشکه‌ای حدود 147 دلار رسید، موفقیت‌های بسیار بدی به وجود آوردند.

اروپایی‌ها، آمریکایی‌ها و برزیلی‌ها منکر اثرات سوء تبدیل محصولات کشاورزی به سوخت و کمک به بحران مواد غذایی شدند؛ ضمن آنکه سازمان فائو از انتقاد به کشورهایی که مقادیر زیادی محصولات کشاورزی را به سوخت تبدیل می‌نمودند، اکراه داشت.

احتمالاً این عدم تمایل ناشی از تامین نیازهای مالی سازمان FAO توسط این کشورها بود و بنابر شعار «دستی که به تو غذا می‌دهد، گاز نگیر» عمل کرد.

اما در همان سال 2008 بانک جهانی طی گزارشی اعلام کرد که افزایش گسترده سوخت‌های بیودیزل در آمریکا و اروپا دلیل اصلی سرعت گرفتن قیمت جهانی مواد غذایی است.

امروزه 40 درصد از ذرت تولید شده در آمریکا به تولید سوخت بیودیزل اختصاص دارد و 10 درصد از گازوئیل مصرفی در آن کشور همراه با اتانول است. جو بایدن، رئیس جمهور این کشور دستور داده است تا این مقدار نیز افزایش یابد.

اینکه گازوئیل حاوی الکل اتانول برای محیط زیست دارای مزایایی است، چندان اهمیت ندارد؛ اما از وی دیگر سوخت دارای الکل اتانول به دست آمده از ذرت حرارت کمتری ایجاد می‌نماید که از نظر اقتصادی نیز چندان به نفع اتومبیل‌داران نیست.

اما به هر حال تصفیه‌خانه‌ها و کارخانه‌های تولیدکننده اتانول موجب ایجاد شغل و وابستگی کمتر به نفت شده‌اند و در کمربند کشت ذرت آمریکا، تولید اتانول می‌تواند برای سیاستمداران موجب رأی آوردن بیشتر در مجلس شود.

کانادا نیز یک از متهمان تولید سوخت زیستی است. در سال گذشته بزرگ‌ترین شرکت تولید چنین سوختی آن اعلام کرد که در صدد ساخت یک پالایشگاه برای پالایش مجدد این گونه سوخت‌ها است و این کارخانه از دانه‌های روغنی به‌دست آمده در مزارع منطقه استفاده خواهد کرد؛ ضمن آنکه سالانه در حدود یک میلیارد لیتر سوخت زیستی تولید خواهد شد.

برنامه غذایی جهانی سازمان ملل (WFP) اعلام کرد که بعضی از مناطق جهان به سمت قحطی گام برمی‌دارند که جمعیت آنها تا 280 میلیون می‌رسد.

در میانه این بحران‌های نقطه روشنی دیده نمی‌شود و جهان غرب باید تولید سوخت زیستی را متوقف کند؛ چراکه دنیا به اتانول و سوخت‌هایی از این قبیل چندان نیازی ندارد؛ بلکه باید به فکر تامین غذا برای انسان‌های گرسنه بود.

مهدی رجول دزفولی

منبع: The Globe and mail.com
…Vsing crops tofeed dars, not peple, is responsibie