گرانی رفتار ما را تصحیح میکند
گرانی رفتار ما را تصحیح میکند/در گزارشهای غیررسمی یکی از ثمرات حذف یارانهها بهینهسازی مصرف توصیف شده است.
اخبار سبز کشاورزی : در گزارشهای غیررسمی یکی از ثمرات حذف یارانهها بهینهسازی مصرف توصیف شده است.
در این باره گفته شده که بخش مهمی از ضایعات کشاورزی و مواد غذایی که یا دور ریز میشود یا به خوراک دام تبدیل میگردد حاصل همین ارزانی غیرواقعی و متکی به یارانههای پرداختی دولت است.
در این باره، اخیراً گفته شده که مصرف نانهای حجیم شده یا به اصطلاح نانهای فانتزی حدود 30درصد کاهش پیدا کرده است؛ در برخی نظرها این میزان به نصف نیز میرسد.
همچنین درمورد ماکارونی گفته شده که مصرف این کالا حدود 20 تا 30 درصد کاهش پیدا میکند و به همین دلیل نتیجهگیری میشود که هم درمورد نانهای حجیم شده و هم درمورد ماکارونی برخی واحدهای تولیدی تعطیل شده و کارگران و کارکنان آن بیکار شدهاند.
این موضوع البته درمورد سایر اقلام خوراکی و مصرفی نیز مشاهده و گفته شده و گمان میرود که میتوان از مجموعه این موارد چنین نتیجهگیری کرد که در اثر افزایش قیمتها، سفره ایرانیان کوچک و کوچکتر شده است.
تردیدی نیست که در موارد کاملاً قابل مشاهده و قابل تایید میزان مصرف عمومی برخی کالاها دقیقاً به خاطر گران شدن کالا کاهش یافته است؛ اما همه این کاهش تولید یا مصرف به گرانی و شهروندان مربوط نیست، مثلا در مورد نان و مشخصا نانهای حجیم شده این موضوع قابل انکار نیست که بخشی از تولیدات نانواییها و نانواییهای سنتی پس از نخریدن مردم به مصرف دام میرسیده است؛ گمان غالب در این باره آن است که همین 30 درصدی که از تولید نان فانتزی کاسته شده، در واقع همان سهمی بوده که به مصرف دامها میرسیده است.
در واقع گران شدن نان حجیم شده، باعث میشود تا دامداران به جای غذای ارزان ـ نانهای مانده _ به خوراک واقعی دام روی بیاورند و دامهای خود را با غذای دام تغذیه کنند.
این امر به روشنی هزینه نگهداری دام و تغذیه آن را واقعی میکند و افزایش میدهد و درست به همین دلیل است که برخی دامداریهای کوچک که نهاده دامداری را از دولت دریافت و سپس دام خود را با نان خشک ارزان قیمت تغذیه میکردند با گران شدن نان امکان تغذیه دام با نان خشک را نداشته باشند و ناچار به تغذیه دام خود نهادههای غذایی دام شوند.
در این صورت، سود ناشی از فروش غیرمجاز سهمیه دامداری دیگر امکانپذیر نیست و همین کاهش سود سرشار، دامداریهای مذکور را وادار یا ترغیب به تعطیلی واحد خود کرده است.
نکته جالب آن است که در گذشته بهخاطر ارزانی آرد، نانواییهای فانتزی بدون توجه به میزان و تقاضا بازار محلی، نان فانتزی تولید میکردند و مازاد فروش خود را بهعنوان نان خشک به دامداریها میفروختند؛ ولی پس از گرانی آرد، تولید نان بهینه شده و کاهش یافته و سهم دامداریها از نان تولیدی قطع شده است.
همین موضوع درباره کارخانههای تولید ماکارونی به چشم میخورد که در گذشته بهدلیل ارزانی آرد، کارخانههای تولید ماکارونی ضایعات زیادی داشتند که به دامداریها میفروختند؛ اما پس از افزایش قیمت آرد، کارخانههای تولید ماکارونی سیاستهای تولید خود را تغییر داده و با بهینه کردن خط تولید و افزایش بهرهوری دیگر ضایعاتی برای فروش به دامداریها ندارند و به اینگونه تقاضاها پاسخ منفی میدهند.
این دو نمونه نشان میدهد که افزایش قیمتها هر چند سختی و تلخی زیادی برای ایرانیان دارد؛ اما در ذات خود ثمرات امیدوارکنندهای دارد که میتوان از آن استقبال کرد. ثمراتی که جایگاه و ارزش واقعی غذا را به شهروندان ایرانی یادآوری میکند و رفتار ایرانیان را درمورد استفاده بهتر و مفیدتر از غذا تصحیح میکند.
نادر کریمی جونی