متحدان منطقهای ایران چقدر میتوانند در جنگ با اسرائیل تأثیر بگذارند؟
گروههای مسلح یمن در همچنان به هدف قرار دادن اسرائیل در نمایش بازدارندگی در بین تلآویو و تهران ادامه دادهاند اما آنها چه تأثیری میتوانند داشته باشند؟
به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از اخبار الجزایر؛ با افزایش ترس از جنگ همه جانبه بین اسرائیل و ایران، واضح است که ایالات متحده از متحد دیرینه خود، اسرائیل حمایت می کند. اما متحدان منطقهای ایران چقدر میتوانند در جنگ بین این دو نقش داشته باشند؟
طی سال گذشته، حوثیهای یمن در همبستگی با فلسطینیها و در اعتراض به جنگ اسرائیل علیه غزه، حملات منظمی را به کشتیهای مرتبط با اسرائیل در دریای سرخ، خلیج عدن و تنگه باب المندب انجام دادهاند.
از زمانی که رژیم صهیونیستی هفته گذشته حسن نصرالله، رهبر قدیمی حزب الله را در یک حمله هوایی گسترده به حومه مسکونی بیروت ترور کرد، تهدیدات زیادی در سراسر منطقه مطرح شده است.
پس از کشته شدن حسن نصرالله در روز جمعه که روز بعد توسط حزب الله تایید شد؛ یحیی سریع سخنگوی حوثی ها در یک سخنرانی تلویزیونی هشدار داد که حوثی ها به حملات خود ادامه خواهند داد تا زمانی که اسرائیل حمله به لبنان و نوار غزه را متوقف کند.
وی گفت که این گروه با هواپیماهای بدون سرنشین سایت های نظامی اسرائیل در تل آویو و شهر بندری ایلات در دریای سرخ را هدف قرار داده است.
از آن زمان، گروه های مسلح شیعه در عراق و حوثی ها در یمن به هدف قرار دادن اسرائیل با موشک ها و پهپادها ادامه دادند.
اما نیروهای اسرائیلی بارها اعلام کردهاند که سیستمهای دفاعی این رژیم با کمک آمریکا، اردن و سایر کشورها عمدتاً حملاتی را که توسط ایران و متحدانش انجام شده است، رهگیری کردهاند. آنها اصرار دارند که حملات، از جمله موشکهای ایران که روز سهشنبه اسرائیل را هدف قرار دادند، تاکنون تنها خسارات کمی را به بار آورده است.
سینا طوسی، کارشناس ارشد اندیشکده مرکز سیاست بینالملل مستقر در واشنگتن دی سی، گفت که او معتقد است که اسرائیل خسارات ناشی از حملات ایران را کم اهمیت جلوه داده است، اما همچنان "یک نشانه مثبت" است زیرا فشار سیاسی بر اسرائیل را کاهش میدهد و ایالات متحده برای تلافی متقابل و سناریویی را ایجاد می کند که در آن آنها مجبور نباشند به طور گسترده حمله کنند.
«این نیاز به آتش بس را تقویت می کند. اگر دولت بایدن ماهها پیش میتوانست همه اینها را متوقف کند، ما اینجا نبودیم، اما به این سمت میرویم که ترسناک است.
من فکر میکنم هیچ طرفی این [جنگ] را نمیخواهد، اما اگر به آن برسد، [ایران و متحدانش] تهدید میکنند که از وقوع آن جلوگیری خواهند کرد.»
نفت؛ یک "نقطه اهرمی کلیدی"
طوسی گفت: «نقطه اهرمی کلیدی» برای ایران و متحدانش تأسیسات نفتی در منطقه است.
طوسی به الجزیره گفت: «[گروههای مسلح عراقی] تهدید کردهاند که اگر اسرائیل در حال حاضر حمله بزرگی را انجام دهد (اسرائیل همچنین عراق را تهدید به حمله کرده است) آنها نیز پاسخ خواهند داد.»
اگر صادرات انرژی خلیج فارس به شکل قابل توجهی مختل شود، پیامدهایی برای بازار جهانی نفت، اقتصاد جهانی و اروپا خواهد داشت.
تاسیسات نفتی مدتهاست که هدف همه طرفها بوده است و حمله به آنها میتواند باعث اختلال بزرگ شود. در سپتامبر 2019، حوثیها مدعی حملات پهپادی به دو تأسیسات نفتی بزرگ متعلق به آرامکو، غول نفتی دولتی عربستان سعودی شدند، حملهای که آمریکا ایران را مقصر آن دانست.
طبق گزارشها، تنها در یک حمله، 5 میلیون بشکه در روز از تولید نفت خام کاهش یافته است که حدود نیمی از تولید عربستان سعودی یا 5 درصد از عرضه جهانی نفت است.
طوسی گفت: «ما حوثیها را قبل از آتشبس با عربستان دیدیم، آنها در عمق عربستان سعودی بودند.»
گروههای مسلح عراقی هشدار دادند که در صورت مشارکت آمریکا در هرگونه اقدام تلافی جویانه علیه ایران یا استفاده اسرائیل از حریم هوایی عراق علیه تهران، پایگاههای آمریکا در عراق و منطقه هدف قرار خواهند گرفت.
به همین ترتیب، وقتی صحبت از پایگاههای آمریکا در منطقه، از جمله در عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، بحرین و استفاده از حریم هوایی ایران میشود، ایران هشدار داده است که این کشورها در حمله به ایران شریک هستند و زیرساخت های حیاتی آنها نیز اهدافی مورد توجه خواهند بود.
آیا گروه های مسلح می توانند به خود اسرائیل ضربه بزنند؟
آندریاس کریگ، تحلیلگر ریسک ژئوپلیتیک و دانشیار دانشکده مطالعات امنیتی در کینگز کالج لندن، گفت که گروه های مسلح عراقی توانایی حمله از راه دور به اسرائیل را ندارند و فاقد زرادخانه ای هستند که سایر گروه ها مانند حزب الله و حوثی ها دارند که اساساً برای ایجاد اختلال در نیروهای ائتلاف ایالات متحده در طول جنگ عراق طراحی شده و عمدتاً در فضای جنگ چریکی فعال هستند و نمی توانند مشکلات بزرگی برای اسرائیل ایجاد کنند.
کریگ گفت، از سوی دیگر، حزبالله یک شبکه جهانی دارد که از آن با پایگاههای تابعه در سراسر جهان از جمله در عربستان سعودی و غرب آفریقا فعالیت میکند و آنها را برای اسرائیل بسیار خطرناکتر میکند زیرا میتوانند به اهداف اسرائیل در خارج از کشور حمله کنند.
وی افزود: حمله به اسرائیل از عراق آسانتر است، نه اینکه اکنون از یمن یا لبنان به اسرائیل حمله کنیم. شما می توانید از عراق برای صحنه سازی استفاده کنید، اما زیرساخت ها باید ساخته شوند.
ماه گذشته، حوثی ها عمیق ترین حمله موشکی خود را انجام دادند و به تل آویو و مرکز اسرائیل رسیدند و یک موضع نظامی در یافا را هدف قرار دادند.
حوثیها گفتند سامانههای دفاعی اسرائیل نمیتوانند موشک مافوق صوت آنها را که در 11 دقیقه از فاصله 2000 کیلومتری به مرکز اسرائیل رسیده و در یک منطقه باز در حدود 11 کیلومتری فرودگاه بن گوریون آتشسوزی کند، رهگیری کنند.
ناصرالدین عامر، معاون رئیس سازمان رسانهای حوثی، در شبکه X گفت که «20 موشک موفق به رهگیری این موشک نشدند».
اسرائیل مدعی شد که موشک آسیب دیده است، اما توسط یک موشک رهگیر اسرائیلی منهدم نشده است.
به گفته یک مقام اسرائیلی، 9 نفر مجروح شدند.
اختلال در دریای سرخ
کریگ گفت که او معتقد است بستن تنگه باب المندب توسط حوثیها «مستقیمترین تأثیر» است که آنها تاکنون داشتهاند، زیرا موشکهای آنها که اسرائیل را هدف قرار میدهند، رهگیری شده است.
بتول دوگان، استادیار روابط بینالملل در دانشگاه آنکارا، به الجزیره گفت که تجارت دریایی حوثیها تأثیر زیادی در توقف جنگ اسرائیل علیه غزه نداشته است، اما «ناامنی خاصی» ایجاد کرده است.
او گفت: "آنها باعث می شوند اسرائیل احساس ناامنی کند؛ من فکر می کنم این هدف و موفقیت نهایی آنها در حال حاضر است."