پشتیبانی ضعیف از سند مالی 1404 کشور
همکاران مسعود پزشکیان در صحن علنی مجلس شورای تمام توان خود را به کار گرفتند تا کلیات بودجه به تصویب برسد و این لایحه به پاستور برنگردد.
اخبار سبز کشاورزی؛ نمی‌توان انکار کرد که این لایحه از حمایت زیادی در مجلس برخوردار نبوده و اگر این تلاش انجام نمی‌گرفت شاید لایحه دوباره به هیات وزیران بازمی‌گشت تا دولت اصلاحاتی در آن اعمال کند.
نگاهی به آراء داده شده برای تصویب این کلیات که 143 رای موافق در مقابل بیش از 90 رای مخالف را کسب کرد نشان می دهد که اگرچه حمایت از این لایحه چندان لب مرزی نبوده است، اما حمایت قوی هم از آن نمی‌شده است.
البته این حمایت نه چندان قوی بدون علت نبوده و کسانی که از حمایت از این لایحه امتناع کردند برای مخالفت‌های‌شان دلایل قابل اتکایی داشتند؛ درباره همین متنی که اکنون در دست نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار دارد، کارشناسن معتقدند که این بودجه هم مثل بودجه سال‌های گذشته است و حتی مساله عمیق‌تر و بدتر این است که حتی اگر اقلام فرابودجه‌ای را در نظر گرفته نشود، بودجه 1404 بودجه‌ای کاملا انبساطی بسته شده که با توجه به اینکه چند سال متمادی هست نرخ تورم بالای ۳۰ درصد است این بودجه، بودجه خطرناکی می‌تواند باشد.
دولت برای سال آینده تورم 33 درصدی در نظر گرفته و در مجلس نمایندگان و حتی قالیباف هم به نوع نگاه دولت در برآورد بودجه اعتراض و آن را مغایر با اهداف برنامه هفتم پیشرفت دانستند. اما دولت افتخار می‌کند که این شفاف ترین لایحه بودجه ای که در سال های اخیر به مجلس ارائه شده است.
در واقع برخی کارشناسان توضیح می‌دهند که به جز این شفافیت، بودجه نکته مثبت دیگری ندارد. آنان می‌گویند به جز اینکه موارد فرابودجه‌ای وارد بودجه شده، هیچ گونه تغییر ماهوی و تغییر مثبت در این لایحه دیده نمی‌شود.
حذف ارز ترجیحی هم یکی از مسائلی است که واکنش های مثبت و منفی زیادی را برانگیخته است. آنان بر این باورند که حفظ ارز ترجیحی در این لایحه، برخلاف توصیه‌ها و نظرات برخی از مسئولان فعلی سازمان برنامه بودجه است.
در عین حال به نظر نمی‌رسد که سیاست ویژه‌ای هم درمورد سامانه نیما در پیش گرفته شده باشد. چندان روشن نیست که آیا در سال آینده بنزین افزایش قیمت را تجربه خواهد کرد یا نه، اما در حال حاضر و آن طور که وزیر نیرو بیان کرده، برق گران خواهد شد.
علی آبادی در این باره اظهار داشته بر اساس قانون مانع زدایی صنعت برق تکلیف شده است که قیمت برق افزایش پیدا کند و مطابق با قانون وزارت نیرو نباید وابسته به بودجه دولتی باشد.
وی در این باره افزوده است: بر اساس قانون مانع زدایی از صنعت برق دولت موظف است دیگر نقشی در تأمین ریالی برق نداشته باشد و مردم باید برق مورد نیاز خود را خریداری کنند به خصوص پر مصرف‌ها که باید برق خود را از بازار آزاد و محل تجدید پذیر‌ها تهیه کنند. با این حال از مصاحبه هایی که همین روزها، از رئیس جمهور منتشر شده است، گمان می رود که دولت بدش نمی اید که قیمت بنزین را برای سال آینده افزایش دهد. بااین همه غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی اهار داشته که با هر شرایطی مخالف افزایش قیمت بنزین هستم اما سیاست‌های کنترلی را قبول دارم. این شاید بدان معنی باشد که در حال حاضر مجلس علاقه ای به دادن مجوز برای گران شدن بنزین و قیمت سایر اقلام سوختی ندارد. این هم مهم است که یکی از مهمترین تغییراتی که لایحه بودجه ۱۴۰۴ را با دیگر سال‌ها متفاوت کرده، مجوز استقراض ۲۸ درصدی دولت از صندوق توسعه ملی، پیش از ارائه لایحه بودجه به مجلس بود.
در این باره هم اظهارات متفاوتی در مجلس بیان شد؛ برخی نمایندگان مجلس براین باور بودند که این استقراض 28 درصدی که رقم آن به 540 هزار میلیارد تومان بالغ می شود، باید در بودجه عمرانی دیده و در هزینه کرد آن از مفاد اعلامی اذن رهبری تبعیت شود. اما برخلاف منویات رهبری رقم مذکور در بودحه های جاری دیده شده که از این بابت خلاف نر رهبری عمل شده است.
البته حمید پورمحمدی در سخنرانی خویش در صحن علنی تاکید کرد که در این باره از دستور رهبری تبعیت شده و هیچ گونه خلافی صورت نگرفته است. علاوه بر این از مهمترین ویژگی‌های لایحه بودجه 1404، انطباق آن با برنامه هفتم است چرا که اولین بودجه دولت است که در راستای تحقق اهداف مشخص شده این برنامه تنظیم شده است.
با این حال در نشست علنی برخی نمایندگان مانند صمصامی تصریح کردند که این برنامه مغایرت های آشکاری با برنامه هفتم پیشرفت دارد و اصلا نمی توان این بودجه را به عنوان یک پنجم اجرای برنامه هفتم به حساب آورد. در این باره جعفر قادری عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: تأکید رئیس‌جمهور بر انطباق بودجه با برنامه‌ها در واقع با واقعیت‌های موجود مغایرت دارد.
با این حال حمید پورمحمدی در پایان این جلسه بارها تاکید کرد که هرجا نمایندگان مفاد بودجه را مغایر با برنامه و یا نادرست دیدند می‌توانند آن را اصلاح کنند.
اگرچه این حرف آقای رئیس سازمان برنامه و بودجه برای جلب نظر نمایندگان و گرفتن رای به تصویب این لایحه بیان شد، اما این سوال را پدید آورد که آیا این دولت است که بودجه را می نویسد یا دولت پیش نویس لایحه را برای تکمیل و بازنویسی به مجلس می برد؟!
در عین حال این چک سفید دولت برای نمایندگان که هرجا خواستند، می توانند مفاد بودجه را تغییر دهند برای بهارستان نشین ها خوشایند بود و حتی ممکن است تعدادی از همین 143 نماینده به خاطر دریافت همین چک سفید با تصویت لایحه بودجه سال آینده کشور موافقت کرده باشند.
