مذاکره ایران و آمریکا؛ ظریف در وسط میدان
با اینکه سیدعباس عراقچی در جایگاه وزیر امور خارجه ایران تصریح می‌کند که هیچ پیامی میان ایران و ایالات‌متحده مبادله نشده است اما
اخبار سبز کشاورزی؛ با اینکه سیدعباس عراقچی در جایگاه وزیر امور خارجه ایران تصریح می‌کند که هیچ پیامی میان ایران و ایالات‌متحده مبادله نشده است، اما خود وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز پیام‌های مهمی به ایالات‌متحده ارسال کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان حتما می‌داند که دوران ارسال پیام‌ها از طریق فرستاده‌ها و نمایندگان سپری شده و اکنون در مواردی حتی یک توئیت در شبکه مجازی یا پیام در شبکه ایکس، پیام محسوب می‌شود؛ پیامی که مقامات و رهبران دیگر کشورها آن را ملاحظه می‌کنند، مهم می‌شمرند و براساس آن تصمیم می‌گیرند یا واکنش نشان می‌دهند.
بنابراین برخلاف گفته سیدعباس عراقچی، میان تهران- واشنگتن نه‌فقط پیام رد و بدل شده که در جریان مبادله خبرنگار ایتالیایی با نخبه ایرانی حتی همکاری نیز صورت گرفته و نتایجی حاصل شده است.
در همین روزها که ایران از شدت حملات لفظی به ایالات‌متحده کاسته و محمدجواد ظریف، عباس عراقچی و مسعود پزشکیان برای تفاهم و به عبارت بهتر کاهش تخاصم و پیام‌هایی برای طرف آمریکایی ارسال کرده‌اند، در واشنگتن هم رفتارهایی انجام گرفته که معنای آن را بیش و بهتر از همه، مخالفان جمهوری اسلامی ایران که در خارج از کشور زندگی می‌کنند، فهمیده‌اند.
هیچ‌کس نمی‌تواند انکار کند که در جریان آزادی خبرنگار ایتالیایی و مبادله غیرهمزمان او با نخبه ایرانی، ایلان‌ماسک و طرف آمریکایی نقش مهم و تعیین‌کننده داشتند و اگر این نقش ایفا نمی‌شد آن مبادله انجام نمی‌گرفت.
علاوه بر این فرمان ترامپ مبنی بر قطع کمک‌های خارجی ایالات‌متحده اگرچه طیف وسیعی از دریافت‌کنندگان این کمک‌ها را محروم کرده، اما ایرانیان ساکن ایالات‌متحده برای مستثنا شدن از این فهرست تلاش‌های زیادی کردند که مورد موافقت قرار نگرفت.
در تازه‌ترین نمونه که صدای اعتراض تقریبا همه مخالفان ایرانی جمهوری اسلامی در خارج از کشور را درآورد، برای اولین‌بار و پس از صدور قطعنامه انتقادی حقوق بشر علیه ایران، ایالات‌متحده از صدور بیانیه انتقادی علیه تهران پرهیز و از کنار این قطعنامه بی‌تفاوت عبور کرد.
این گام‌ها اگرچه کوچک هستند ولی همه می‌دانند که با گام‌های کوچک هم می‌توان به مقصد رسید. هر چند زمان بیشتری طول بکشد و صبر و حوصله افزون‌تری را مطالبه کند.
اکنون آشکار شده که راهبر، معمار و مجری این همگرایی، محمدجواد ظریف است و هیچ بعید نیست که قرار گرفتن عراقچی در جایگاه سکاندار دیپلماسی کشورمان به درخواست ظریف انجام شده باشد.
در روزگاری نه‌چندان دور سیدحسین موسویان، سیروس ناصری و محمدجواد ظریف مثلث راهبردی مذاکره در ایران را تشکیل می‌دادند و تقریبا هیچ‌کس در حد و اندازه این مثلث نبود اما دلواپسان، کاسبان تحریم و اصولگرایان متصلب و ارتدوکس تلاش‌های زیادی برای از میدان خارج کردن این مثلث از دایره تصمیم‌سازی و راهبری دیپلماسی به خرج دادند و اکنون از آن سه مذاکره‌کننده حرفه‌ای، فقط محمدجواد ظریف باقی‌مانده است.
نگارنده به جز سیدحسین موسویان، با دو عضو دیگر این مثلث و نیز سیدعباس عراقچی چهره به چهره مکالمه کرده و بر این باور است که با همه توانایی‌هایی که برای وزیر امور خارجه کشورمان بیان می‌شود و اتفاقا همه آنها درست است، باز هم محمدجواد ظریف در رفتار راهبردی و اتخاذ تصمیم‌های تعیین‌کننده، جایگاهی به مراتب ارشدتر از همه دیپلمات‌های فعال حال حاضر کشورمان دارد؛ جایگاهی که نه‌فقط موافقان که مخالفان دولت و حتی افراد جبهه پایداری بر آن صحه می‌گذارند و به آن اذعان دارند.
بدون آنکه میان ظریف و هر یک از سیاستمداران ایرانی تشابه قائل شویم و خطوط سیاسی و حزبی را با هم تطبیق دهیم در یک برداشت آزاد می‌توان محمدجواد ظریف را با احمد قوام تطبیق داد.
در مورد قوام هم اگرچه همه انقلابیون، اعضای دربار و سلطنتی‌ها و خارجیان ازجمله اعضای سفارتخانه‌های روسیه و انگلستان، اتهام‌های متعددی را علیه وی مطرح کردند اما هیچ‌یک از این اتهام‌ها اثبات نشد و اکنون بسیاری از تاریخ‌نگاران نقش احمد قوام را که پنج بار به نخست‌وزیری رسید و در بحران‌ها به کمک کشور و ملت آمد تایید می‌کنند.
گمان می‌رود تمام مخالفان ظریف در واقع مخالفان بهبود روابط بهتر و نزدیک‌تر ایران با غرب و متقاضیان تشدید نزاع ایران و کشورهای غربی هستند.
آنان می‌دانند که در مجموعه فعلی هیچ‌کس به اندازه محمدجواد ظریف از قدرت نرم‌افزاری کافی برای ایجاد همگرایی میان ایران و غرب برخوردار نیست و به همین علت تصور می‌کنند حذف او از دستگاه اجرایی، حتما برنامه‌های دولت و حکومت جمهوری اسلامی ایران برای فاصله گرفتن از شرق، متعادل و متوازن کردن مناسبات خارجی با استفاده از اهرم کشورهای غربی و نیز کاهش تنش با ایالات‌متحده آمریکا را متوقف و ناکام خواهد کرد.حمایت مستمر و قاطع مقامات تعیین‌کننده و تصمیم‌گیر از محمدجواد ظریف که در برخی موارد علنی هم شده و این دیپلمات کهنه‌کار، خود به آنها اشاره کرده نشان می‌دهد که فارغ از هیجان‌های مصنوعی ایجادشده از سوی اصولگرایان افراطی، اعضای جبهه پایداری و سیاستمداران حسود و کینه‌توز، نظام جمهوری اسلامی ایران به میدان‌داری محمدجواد ظریف در اجرای دیپلماسی ایمان پیدا کرده و تمام تلاش‌هایی که برای کنار زدن یا کم‌اثر کردن وی انجام می‌شود، محل اعتنا نیست.
این واقعیت برای همه کسانی که به کاهش سختی برای ایرانیان امید دارند خبر دلگرم‌کننده و برای آنان که کیسه‌هایی برای کسب منفعت سیاسی- اقتصادی از تنش ایران و غرب دوخته‌اند، ناراحت‌کننده است.
