اخبار نگران کننده درباره مذاکرات

در یک حالت انتزاعی تصور کنید همین امروز و قبل از شروع دور دوم مذاکرات ایران و ایالات متحده که قرار است شنبه آینده برگزار شود مقامات کشورمان هر آنچه از تضمین های اجرایی و حقوقی که برای اطمینان از عدم ساخت سلاح هسته‌ای، از سوی ایران لازم است را به مقامات آمریکایی و سایر مقامات بین المللی، بدهند.

در این صورت هر ملاحظه‌ای که دونالد ترامپ می‌‌گوید در مورد احتمال ساخت یا شروع ساخت بمب هسته‌ای دارد، برطرف می‌شود و او مطمئن می‌شود که ایران نه برنامه ساخت سلاح هسته‌ای و نه اصولاً اراده‌ای برای این کار دارد.

برای هیات حاکمه آمریکا در این فرض محرز می شود ک ایرانیان برای ساخت سلاح‌های نامتعارف و از جمله هسته‌ای برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری نکرده است. تصور می‌کنید در این صورت چه واکنشی از سوی مقامات ایالات متحده متصور است؟

در روزهای اخیر ترامپ چند بار به صراحت تاکید کرده که تمام چیزی که از ایران می‌خواهد آن است که به سوی ساخت سلاح حرکت نکند و در عوض به کشوری پیشرفته و شکوفا تبدیل شود.

استیو ویتکاف که مذاکره کننده اصلی آمریکا در این گفتگوهاست نیز تصریح کرده که برای عدم حرکت ایران به سوی ساخت سلاح هسته‌ای، راستی آزمائی ضروری خواهد بود.

در این حال همان گونه که وزارت امور خارجه کشورمان نیز تایید کرده است قرار است رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای به ایران سفر کند، حالا فرض بر این گذاشته می‌شود که مقامات ایرانی IAEA را به عنوان یک نهاد تخصصی بین المللی بی‌طرف و مرضی الطرفین، برای راستی آزمایی و تایید عدم حرکت ایران به سوی ساخت سلاح هسته‌ای بپذیرند و در مقابل ایالات متحده نیز همین نهاد بین‌المللی که بخشی از سازمان ملل متحد نیز هست را به عنوان مرجع کارشناسی قبول کنند.

آیا پس از حضور کامل و تایید صلح آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران، توافق میان تهران – واشنگتن، حاصل می‌شود و پرونده این موضوع پایان می‌یابد؟

آیا در این صورت ارتباط مناسبی میان تهران واشنگتن برقرار خواهد گردید؟ برخلاف آنچه از اظهارات ترامپ و همکارانش به گوش می‌رسد احتمال آنچه با تضمین عدم ساخت سلاح هسته‌ای این پرونده به پایان برسد، زیاد نیست. بلکه در روزهای اخیر خی رسانه‌ها و چهره‌های آمریکایی سخنانی بیان کرده و یا انتشار داده‌اند که احتمال اضافه شدن موضوع‌های دیگر به پرونده هسته‌ای را افزایش داده است. مثلا ویتکاف اظهار نظر کرده است که باید موضوع توانایی‌های موشکی نیز به توافق هسته‌ای با ایران اضافه شود.

امری که احتمالا هیچ گاه تهران آن را نخواهد پذیرفت. جالب است که جان کری وزیر امور خارجه دولت دموکرات اوباما و سناتور دموکرات هم خواهان اضافه شدن موضوع‌های دیگر به توافق ایران و آمریکا شده است و به دولت ترامپ توصیه کرده است که موضوع‌هایی مانند توانایی‌های موشکی را هم به این توافق اضافه کند.

البته پرسش این است که اگر موضوع ساخت و یا توانایی‌های ساخت موشک در مورد ایران حساسیت برانگیز است، چرا این حساسیت در برجام مد نظر قرار نگرفت؟

برخی رسانه های آمریکایی مانند آکسیوس و اسرائیلی مانند اسرائیل هیوم در همین باره با بیان برخی از مفاد جزئیات مذاکره ی مکاتبه ای میان ایران و آمریکا در مسقط، اظهار نظر کرده اند که این مذاکرات موضوع های دیگر را هم در بر خواهد گرفت و در دوم گفتگوها که ممکن است در رم – ایتالیا و یا در مسقط برگزار شود، همین موضوع های تکمیلی مطرح و بیان می گردد.

این گمانه زنی‌ها احتمالا بدترین خبری است که می توان در مورد گفتگوهای یاد شده بیان کرد. در این میان تل آویو به عنوان مهمترین کشوری که از شکست این مذاکرات استقبال می کند، از شنیدن این اخبار خرسند به نظر می رسد.

آیا آمریکایی ها از همین ابتدای کار، بدقولی‌ها و دبه درآوردن را آغاز کرده‌اند؟ آیا با این شرایط می‌توان به حصول نتیجه در گفتگوهای پیش‌رو امیدوار بود؟