۸۰ درصد تغییر کاربری‌ اراضی کشاورزی درحریم شهرها و روستاها

به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از سازمان امور اراضی کشور، «صفدر نیازی» در نشستی به مناسبت روز جهانی خاک با اشاره به اهمیت زمین‌های کشاورزی افزود: افزایش قیمت زمین در حریم شهرها و روستاها از عوامل اصلی تغییر کاربری اراضی کشاورزی و اختلاف آن با قیمت زمین‌های کشاورزی است.

به گفته وی، ۸۰ درصد تغییر کاربری‌ها به اسم اتاق کارگری انجام می‌شود. معاون حفظ کاربری و یکپارچگی سازمان امور اراضی، از مهمترین مشکلات امروز کشاورزی کشور را اقتصادی نبودن کشاورزی و معیشتی بودن آن به دلیل خرد بودن زمین‌های کشاورزی دانست و تصریح کرد: سال‌های گذشته خرد شدن زمین‌های کشاورزی به شدت افزایش یافته و تعداد قطعات اراضی کشاورزی بیشتر شده و این روند ادامه دارد.

وی همچنین همکاری نکردن برخی از دستگاه‌های خدمات‌رسان در حوزه آب و برق و گاز عامل مهمی در تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی عنوان کرد و گفت: البته برخی از دستگاه‌ها در برخی استان‌ها همکاری خوبی با سازمان انجام می‌دهند اما متأسفانه در برخی موارد نیز شاهد خدمات‌رسانی به ساخت‌وسازهایی هستیم که در اراضی کشاورزی به طور غیرمجاز انجام می‌شود و این کار را برای ما دشوار کرده است.

نیازی یکی دیگر از علل خرد شدن زمین‌های کشاورزی را قانون ارث برشمرد و اظهار داشت: البته در این مورد مباحث متعددی وجود دارد و این موضوعی فقهی است، به هرحال پژوهش‌هایی در این زمینه صورت گرفته است و راهکارهایی ارائه شده است؛ به عنوان مثال اینکه بعد از فوت مالک، زمین در اختیار یکی از ورثه که توانایی و تخصص کشاورزی دارد، قرار بگیرد و این کار زیر نظر دولت انجام شود.

ارزش افزوده بالا؛ عامل مهم تغییر کاربری اراضی کشاورزی است

معاون حفظ کاربری و یکپارچگی سازمان امور اراضی کشور ارزش افزوده اراضی تغییر کاربری یافته را از علل دیگر گرایش به از بین رفتن زمین‌های کشاورزی دانست و گفت: ارزش افزوده بالایی که تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی به ویژه در استان‌های شمالی دارد افراد را ترغیب می‌کند که زمین کشاورزی را به ویلا و بنای مسکونی تبدیل کنند.

وی تبدیل روستاهای بالای پنج هزار نفر به شهرها را از دیگر مشکلات عنوان کرد و افزود: تبدیل روستاهای کشور به شهرها باعث می‌شود که قوانین شهرها بر این گونه اراضی حاکم شود.

نیازی ادامه داد: عواملی مانند خروج دام از روستا، عدم پرداختن به کشاورزی، تهیه نقشه جامع برای شهر و مواردی از این قبیل باعث می‌شود کشاورزی روستا تحت تأثیر قرار بگیرد و در مواردی از بین برود.

وزیر پیگیر سند زمین های کشاورزی است

وی درباره تهیه سند برای زمین‌های کشاورزی گفت: وزیر جدید جهاد کشاورزی پیگیر این موضوع است و تلاش می‌کند که در مدت پنج سال آینده این کار به سرانجام برسد و همه زمین‌های کشاورزی سنددار شوند.

نیازی با بیان اینکه با توجه به کمبود امکانات و تجهیزات در استان‌ها و همچنین پهناور بودن بسیاری از استان‌های کشور امکان پایش کامل اراضی کشاورزی برای مجموعه سازمان امور اراضی در سراسر کشور بسیار دشوار است، ادامه داد: استفاده از تصاویر ماهواره‌ای که هر شش ماه یکبار به‌روزرسانی می‌شود و همچنین استفاده از ظرفیت پنجره واحد زمین با همکاری دیگر دستگاه‌ها در شناسایی تغییر کاربری اراضی کشاورزی در دستور کار سازمان امور اراضی قرار گرفته است و به طور پایلوت در استان‌های البرز و قزوین در حال اجراست.

سامانه ۱۳۱ پاسخگوی شکایات برای تغییر کاربری اراضی

معاون حفظ کاربری سازمان امور اراضی همچنین وجود سامانه ۱۳۱ را بستر مناسبی برای مشارکت مردم در این زمینه دانست و گفت: مردم می‌توانند از طریق این سامانه به ثبت تخلفات در حوزه تغییر کاربری اراضی کشاورزی بپردازند و همکار سازمان امور اراضی در این زمینه باشند.

وی تصریح کرد: از سال ۹۴ تاکنون ۴۵ هزار مورد در سطح ۱۹ هزار هکتار تغییر کاربری در قالب فعالیت‌های مرتبط با بخش کشاورزی صورت گرفته و در این مدت ۲۸ هزار مورد تغییر کاربری در قالب فعالیت‌های بخش غیرکشاورزی رخ داده است.

معاون حفظ کاربری سازمان امور اراضی اظهارداشت: از مشکلات اساسی ما درآمدزایی دستگاه‌ها از صدور مجوزهاست، به عنوان مثال کسی که در اراضی کشاورزی حریم شهرها ساخت‌وساز می‌کند فقط جریمه آن را می‌پردازد و موظف به تخریب بنا نیست از این رو وقتی موضوع در محاکم قضایی مطرح می‌شود به استناد اینکه یکی از دستگاه‌های دولتی به آن مجوز داده است حکم برائت می‌گیرد و زمین کشاورزی به حالت اولیه برنمی‌گردد.

نیازی خاطرنشان کرد: در بحث درآمدهای حاصل شده مربوط به حفظ کاربری اراضی کشاورزی، طبق قانون باید ۸۰ درصد از آن به سازمان امور اراضی برگردد که این امر محقق نمی‌شود و هر سال مقدار کمی به این سازمان بازمی‌گردد به عنوان مثال در سال ۹۶ حدود ۳۴ درصد، سال ۹۷ حدود ۴۵ درصد، سال ۹۸ در حدود ۵۱ درصد و در سال ۹۹ تنها ۲۵ درصد از این مبلغ به سازمان اختصاص یافته است.

۱۳۰ هزار هکتار اراضی شالیزاری در طرح هادی قرار دارد

معاون حفظ کاربری سازمان امور اراضی با اشاره به اینکه در شمال کشور ۴۰۰ هزار هکتار زمین شالیزار داریم، گفت: در این مقدار زمین باید دو میلیون تن برنج تولید کنیم اما در حدود ۱۳۰ هزار هکتار از این شالیزارها داخل بافت طرح‌های ‌هادی واقع شده که زمینه تغییر کاربری آنها بسیار بالاست.

نیازی، از اقدامات ۱۰۰ روزه سازمان امور اراضی به اعطای ۱۰۵ مورد مجوز صادر شده در موضوع تبصره چهار در ۱۰۷ هکتار اشاره کرد و افزود: همچنین در بحث تبصره یک ۳۴۹ مورد مجوز در ۴۵ هکتار صادر شده است.

به گفته وی، همچنین ۲۵ مورد مجوز برای طرح‌های معاف از عوارض صادر شده است.

مشارکت مردمی تنها راهکار برای جلوگیری تغییر کاربری اراضی کشاورزی

سرهنگ «ابراهیم حسن‌آبادی» فرمانده یگان حفاظت امور اراضی با اشاره به تشکیل یگان حفاظت در سال ۹۷ گفت: پس از تشکیل این یگان فرماندهان استانی منصوب شدند و طی چند مرحله نسبت به جذب سربازان وظیفه دارای مدرک کارشناسی برای همکاری با یگان حفاظت استان‌ها اقدام شده است.

افزود: تاکنون ۳۶۰ دستگاه خودروی گشت برای یگان‌های استانی تأمین شده و دوره‌های آموزشی ویژه ضابطین قضایی نیز برگزار شده است.

وی ادامه داد: ۱۹ هزار مورد تماس مردمی با سامانه ۱۳۱ در سال جاری ثبت شده است و اعتقاد داریم مشارکت مردمی در پیشگیری از وقوع تخلفات تغییر کاربری بسیار مهم است.

حسن‌ آبادی تصریح کرد: از ابتدای سال تاکنون حدود ۳۸ هزار مورد تغییر کاربری غیرمجاز در کشور شناسایی شده است که ۱۳ هزار مورد از آنها اجرای تبصره دو ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری (توقف عملیات و جلوگیری از تغییر کاربری) صورت گرفته است.

وی ادامه داد: همچنین ۶۷۵ حکم قضایی در ۲۵ هکتار از اراضی تغییر کاربری یافته اجرا شده است.

به گزارش ایرنا، طبق آمارها نقشه کاداستر (تعیین محدوده و مالکیت اراضی) چهار میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تهیه و تحویل سازمان ثبت اسناد و مالکیت کشور شده و همچنین تا پایان سال ۱۴۰۰ قراراست که نقشه کاداستر ۱.۴ میلیون هکتار دیگر تهیه و تحویل شود.