ادعای واهی امارات و جزایر سه‌گانه ایران
مساله جزایر سه‌گانه ایران همواره یکی از مسائلی بوده که اعراب حاشیه خلیج‌فارس نسبت به آن موضع داشتند
اخبار سبز کشاورزی؛ مساله جزایر سه‌گانه ایران همواره یکی از مسائلی بوده که اعراب حاشیه خلیج‌فارس نسبت به آن موضع داشتند و در طول بیش از سه سال گذشته کمتر نشستی از کشورهای عربی، شورای همکاری خلیج‌فارس یا اتحادیه عرب به‌ویژه در موضوع جزایر ایرانی مشاهده کردیم که در آن یکسری مسائل اختلافی مطرح نشود و به عبارتی این مساله ترجیع بند اکثر بیانیه‌هایی است که مطرح می‌شود.
این در حالی است که اعراب منطقه مسائل بسیاری دارند که اساسا طرح مساله جزایر سه‌گانه ایرانی که رسما و قانونا تحت حاکمیت ملی ایران قرار دارند نه تنها ارتباطی به آنها پیدا نمی‌کند بلکه اصلا نباید در دستور کار قرار گیرد. جالب اینجا است که کشورهای حوزه خلیج‌فارس که بعد از گذشت بیش از 6 دهه از منازعه فلسطین با صهیونیست‌ها هنوز نتوانستند به‌عنوان یک کشور عرب منطقه در حمایت از فلسطینی‌ها طرحی دهند حال به جای حل مسائل میان جامعه عرب هر از چندی ادعاهای واهی امارات مبنی بر مالکیت جزایر سه‌گانه ایرانی را مطرح می‌کنند و مشخص نیست که از این رویه به‌دنبال چه هدفی هستند.
آنچه که مسلم است اعراب حوزه خلیج‌فارس رویکرد دوگانه‌ای را نسبت به ایران طی مقاطع مختلفی پیش گرفته‌اند و گرچه از طرفی در ملاقات‌های دو یا چند جانبه با مقامات کشورمان بر لزروم گسترش همکاری‌ها و اهمیت نقش ایران در منطقه تاکید دارند؛ اما در سوی دیگر شیطنت‌هایی می‌کنند که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت.
این در حالی است که چه به‌صورت قانونی و چه به‌صورت تاریخی نیز خود اعراب و اماراتی‌ها به خوبی می‌دانند که جزایر تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی استراتژیک‌ترین حوزه سرزمینی ایران هستند و حق حاکمیت بر این جزایر نیز با ایران است.
لذا طرح این مساله روشن آن هم در برخی نشست‌ها، کنفرانس‌ها و مجامع چیزی جز اظهارات ملال‌آور نخواهد بود. جالب اینجا است؛ در شرایطی که ایران فعالانه مشغول دیپلماسی منطقه‌ای است و سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه در سفر با پایتخت‌های عربی موضوع فعلانه ایران در کنترل تنش و لزوم حمایت از مقاومت منطقه‌ای را مطرح می‌کند و کشورهای منطقه نیز از این رویکرد استقبال کرده‌اند می‌بینیم که در یک نشست دیگر دوباره فیل برخی سیاستمداران این کشورها یاد هندوستان کرده و مجددا ماجرای نخ‌نما شده جزایر سه‌گانه ایرانی را مطرح می‌کنند.
این رویکرد دوگانه اعراب با ایران را می‌رساند که در روبه‌رو یک چیز می‌گویند و در پشت‌سر به گونه دیگر عمل می‌کنند.
ماجرا چه بود؟
چهارشنبه بود که اولین اجلاس سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس در بروکسل برگزار شد و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی نیز در آن شرکت کرد. البته روابط اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس بر اساس توافقنامه همکاری امضا شده در سال ۱۹۸۹ است که گفت‌وگو‌های منظمی را در مورد همکاری بین اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس در زمینه روابط اقتصادی، تغییرات آب و هوا، انرژی، محیط‌زیست و تحقیقات ایجاد می‌کند.
همچنین در خلال شورای مشترکی که در فوریه ۲۰۲۲ در بروکسل برگزار شد، وزرای خارجه اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس برنامه همکاری مشترک برای ۲۰۲۲-۲۰۲۷ را تأیید کردند که در اکتبر ۲۰۲۳ به روز شد.
آنچه مسلم است اتحادیه اروپا دومین شریک تجاری بزرگ کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس است. در سال ۲۰۲۳، واردات سوخت‌های معدنی بیش از ۷۵ درصد از واردات اتحادیه اروپا از کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس را تشکیل می‌داد. اما آنچه این اجلاس را مهم می‌نمود بیانیه پایانی نشست بود که باز هم در آن بیانیه مشترک ادعا‌هایی علیه جزایر سه‌گانه ایرانی (تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی) مطرح شد.
در بیانیه مشترک نشست پایانی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس و اتحادیه اروپا ادعا شده است: ما از ایران می‌خواهیم به اشغال جزایر سه‌گانه امارات متحده عربی، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی که نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور سازمان ملل متحد است پایان دهد.
البته این اولین‌بار نیست که این اتفاق می‌افتد. در گذشته نیز شورای همکاری خلیج‌فارس حمایت چین و روسیه را درباره این ادعاهای واهی جلب کرد که موضع‌گیری چین و روسیه موجب ناخرسندی ایران شده، واکنش صریح ایران را در پی داشت.
واکنش‌ها به بیانیه مشترک
پس از انتشار بیانیه پایانی نشست مشترک اتحادیه اروپا با شورای همکاری خلیج‌فارس شاهد واکنش‌‌های زیادی از سوی مقامات و مسئولان کشورمان نسبت به این بیانیه بودیم.
چنانکه سیدعباس عراقچی در شبکه ایکس نوشت: دوران سیاست خبیثانه «تفرقه بینداز و حکومت کن» اروپایی‌ها در منطقه ما مدت‌های مدیدی است که به سر رسیده است. بخش ایران در بیانیه مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس پیام‌های زیادی در خود دارد. از نظر ما روشن است که مسیر همکاریِ با احترام که از سوی ما در ملاقات‌های مختلف از جمله در نیویورک به آنها پیشنهاد شد اکنون با تمایل اروپا برای «تقابل» پاسخ داده شده است از طریق تحریم پرواز‌های مسافری و ایراد اتهام عبث «اشغالگری» به ایران(!) وزیر امور خارجه افزود: جزایر سه‌گانه همیشه متعلق به ایران بوده‌اند و تا ابد نیز چنین خواهد بود. همچنین سخنگوی دولت نیز در موضعی تند به بیانیه پایانی اجلاس سران اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس واکنش نشان داد.
فاطمه مهاجرانی ضمن تاکید بر تمامیت ارضی ایران در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «تمامیت ارضی ایران موضوعی نیست که بیگانگان جرأت گفت‌وگو درباره آن را داشته باشند. ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک پاره تن ایران بزرگ هستند. اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس در جایگاهی نیستند که در مورد سرزمین بزرگ ایران اظهارنظر کنند.»
امارات پروژه تعریف شده‌ای دارد
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل در خصوص طرح مساله جزایر سه‌گانه در اجلاس مشترک اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج‌فارس اظهار داشت: امارات یک پروژه تعریف شده در این حوزه دارد. یک دوره قبل از انقلاب بعد از اینکه این مساله رو به شورای امنیت بردند و در انجا خیلی مورد استقبال واقع نشد پس گرفتند، اما بعد از انقلاب این برنامه را با شورای همکاری، اتحادیه عرب و همینطور کشورها و سازمان‌هایی که با آنها در ارتباط هستند و روابط تجاری اقتصادی سیاسی نظامی دارند به اشتراک گذاشتند و الان می‌خواهند آن را در بین قدرت‌های بزرگ تبدیل به مساله‌ای کنند که در خصوص تعلق جزایر سه‌گانه به امارات اجماع حاصل شود.
قاسم محبعلی گفت: آن زمان تحت شرایط خاصی یا به ایران فشار بیاورند که مساله را دوجانبه را حل و فصل کند یا به نوعی شورای امنیت ببرند. چرا که برخی کشورها متاسفانه بر خلاف روال قانونی و حقوقی با امارات همراهی کرده‌اند. لذا اگر به شورای امنیت برود به هر دلیلی دیگر مثل دهه ۷۰ میلادی نخواهد بود و ممکن است که با خواسته‌های امارات موافقت شود و بعد از آن ممکن است از طرف شورای امنیت به دادگاه لاهه و دیوان دادگستری لاهه کشیده شده شود.
وی تصریح کرد: این مساله پیش از اینکه حقوقی باشد سیاسی است. چرا که در حال حاضر ایران با اروپا و آمریکا روابط خوبی ندارد و روسیه هم شرایط مناسبی ندارد و نیازمند امتیاز دادن به کشورهای عربی است و چون روابط تجاری قوی‌تری با اعراب دارد، حداکثر استفاده را از مساله خواهد برد./ آرمان ملی
