تغذیه گوساله‌ها با آغوز

اخبار سبز کشاورزی؛ گوساله‌هایی که تازه متولد می‌شوند باید حداکثر پس از دو ساعت تحت مراقبت قرار گرفته و با آغوز تغذیه شوند و چنانچه با بطری این کار انجام شود؛ نباید بیش از چهار ساعت به تاخیر بیفتد.

باید گوساله متولد شده از شیر مادر تغذیه کند؛ در غیر این‌صورت می‌توان از گاو دیگری که در همان گله است به آن شیر داد.

باید کمک کردن به گوساله‌های نوزاد به دلیل در دسترس نبودن آغوز کافی، ضعف گوساله در مکیدن پستان گاو مادر، دو قلو بودن و یا مرگ گاو مادر انجام شود.

این که یک دامدار باید بداند که چه زمانی و چگونه اقدام نماید؛ اهمیت زیادی دارد.بسیاری فکر می‌کنند که برای دادن آغوز به گوساله تا 24 ساعت زمان در اختیار دارند؛ اما واقعیت آن است که این فرصت بین یک تا شش ساعت است، چرا که مجموعه آنتی‌بادی که باید وارد دستگاه گوارش گوساله شوند در همین فرصت کوتاه قابلیت جذب در دستگاه گوارش را دارند.

توصیه می‌شود که از آغوز تولید شده از جای دیگری استفاده نشود، چرا که قطعاً ترکیب آن با شیر گاو مادر متفاوت است. به‌طور معمول مقدار آنتی‌بادی‌ها به میزان 70 گرم در لیتر است، اما بیشتر از این مقدار نیز، امکان دارد.

آغوز گاو مادر با آغوزهای دیگر گاوها متفاوت و ممکن است گوساله تازه متولد شده محروم شده از آن، در معرض خطر قرار گیرد.

آغوز منجمد شده از گاوهای مادر دیگر، ممکن است مورد استفاده قرار گیرد؛ اما اولین گزینه همان آغوز گاو مادر است. در حالی می‌توان از آغوز منجمد استفاده کرد که مجبور باشیم.

بسیاری از دامداران مایلند بدانند که چه مقدار آغوز باید به گوساله خورانده شود؛ که معیارهایی واقعی در این مورد وجود ندارد.

دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. بعضی از دامداران و کارشناسان اعتقاد دارند که در ابتدا باید 1/4 لیتر شیر آغوزدار در همان ساعات اولیه به گوساله خورانده شود، اما عده‌ای دیگر این مقدار را بین یک تا دو لیتر و در فواصل زمانی 2/5 تا 4/5 ساعت پیشنهاد می‌کنند.

در زمینه چگونگی جذب(IgG) ایمنیوگلوبولین، محققان می‌گویند که: باید حداکثر پس از یک ساعت از تولد، مقدارکافی آغوز به گوساله داده شود. اما امکان دارد که گوساله توان خوردن شیر در این مدت کوتاه را نداشته باشد. باید پس از دو یا سه ساعت با کمک بطری و پستانک مقدار کافی از آغوز به آن خورانده شود؛ که بهتر است این آغوز از مادر باشد.

در صورت تولد هم‌زمان چند گوساله، می‌توان به‌جای تغذیه انفرادی هر گوساله، در مراحل بعدی از یک مخزن مشترک استفاده و تا چند روز با این وسیله، آغوز لازم به گوساله‌ها خورانده شود، اگرچه امکان دارد که مقادیر کافی از آغوز توسط این دسته از گوساله‌ها دریافت نشود.

ممکن است دریافت‌نکردن آغوز کافی، نتایج نامطلوبی در پی داشته باشد که با افزایش هزینه‌ها در خرید مکمل‌های غذایی و گاه مرگ گوساله، به دامدار تحمیل می‌شود.

امکان ابتلا به بیماری‌ها، پایین ماندن وزن و طولانی‌شدن زمان تغذیه با شیر نیز، از سایر عوارض نرسیدن آغوز کافی به گوساله‌های متولد شده است. توجه داشته‌باشید با مرگ گاو مادر و یا دوقلو بودن، باید خیلی سریع کمبود آغوز تامین شود.

گاودار باید با دقت کافی، گاو مادر و گوساله را تحت‌نظر داشته و از پر بودن پستان گاو مادر از شیر و نیز شکم گوساله اطمینان حاصل کند؛ چرا که بی‌توجهی به این دو موضوع ممکن است در آینده زندگی گوساله عوارضی ایجاد نماید.

کارگرانی که به مراقبت از گوساله‌ها گمارده می‌شوند باید در این زمینه به‌طور کامل توجه داده شوند که در صورت نیاز گوساله‌ها به آن‌ها کمک نمایند. باید در هنگام خوردن شیر، سر گوساله‌ها رو به بالا، جلوتر از دست‌ها و در یک موقعیت کاملا راحت و آرام قرار گیرند، خوراندن و یا مالش بینی گوساله با یک تکه کاه، قرار دادن یک انگشت در گوش و یا مالش گوساله، به خوردن شیر کمک می‌کند.

به گوساله‌ای که تولد سخت داشت(سخت‌زایی) بنابر تجویز دامپزشک می‌توان داروهای آرام‌بخش داد. حتی امکان دارد که چنین گوساله‌ای دچار ضایعات بدنی و صدمات ماهیچه‌ای شده باشد که در این صورت نیاز به مراقبت‌های بیشتر دارد.

دادن یک آرام‌بخش مانند «ملوکسی‌کام» در 24 ساعت اولیه تولد به آن‌ کمک بسیاری می‌کند و چنانچه به گاو مادر این دارو تزریق شود؛ در شیر آن مدت زمان بیشتری دوام خواهد داشت.

ماهنامه دام و کشت و صنعت -  شماره ۲۸۷- خرداد ۱۴۰۳