آینده دیجیتالی صنعت دامپروری

اخبار سبز کشاورزی؛ امروزه صنعت دامداری با چالش‌هایی از قبیل کمبود مسئولان و کارگران ماهر مواجه است و این موضوع ویژه مناطقی که به طور سنتی با چنین موضوعاتی روبرو باشند نیست، بلکه مناطقی که زمانی به اندازه کافی نیروی انسانی در اختیار داشتند نیز با آن درگیر هستند.

چالش‌های کنونی فراتر از کمبود کارگر بوده، چرا که مشکل پایداری در امور، بهره‌وری و سودآوری را نیز در بر می‌گیرد. اما چگونه می‌توان در رفع این چالش توفیقی به دست آورد؟ آنچه باید انجام داد دامداری به صورت هوشمند، پایدار و مبتنی بر دانش دیجیتالی است.

این سه مفهوم در هم تنیده بوده و بر جنبه‌های مختلف و موضوعاتی در مورد دامپروری دام‌های شیری متمرکز هستند. دامداری هوشمند بر چگونگی استفاده از تکنولوژی‌ها به منظور بهبود عملکردهای دامداری از قبیل استفاده از محصولات بهتر و سلامتی دام‌ها توجه دارد، اما پایداری در دامپروری مرتبط با مسئولیت نسبت به محیط‌زیست و دامداری دیجیتالی در بر گیرنده هر دو مورد فوق است که باعث ارتقا حمایت و مساعدت در بخش کشاورزی می‌شود.

با چنین پیش فرض‌هایی به تشریح هر یک از موارد فوق می‌پردازیم.

1-دامداری هوشمند

دامداری هوشمند تلفیقی از تکنولوژی‌های متنوع برای بهینه کردن جنبه‌های مختلف تولید مواد لبنی است که شامل سیستم‌های اتوماتیک و نیمه اتوماتیک شیردوشی، روش‌های نوآورانه در دوشیدن شیر، ابزارهای دقیق مدیریت دام و دسترسی بر امکانات تجزیه و تحلیل شیر در محل دامداری است.

اهداف به کارگیری دامداری هوشمند عبارتند از:

• تلفیق تکنولوژی‌های پیشرفته برای ارتقاء تولید مواد لبنی

• ترکیب روش‌های اتوماتیک و نیمه اتوماتیک برای امور شیردوشی و مدیریت دام‌ها

• تاکید بر بهره‌وری و بازدهی استفاده از سیستم‌های شیردوشی رباتیک و کنترل اتوماتیک بارداری دام‌ها

• اتکا بر جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها و تجزیه و تحلیل آن برای تصمیم‌گیری‌ها

در حال حاضر تکنولوژی‌هایی توسط برخی از شرکت‌ها به منظور تشخیص اتوماتیک روند بارداری و شناسایی درجه حرارت بدن دام در هنگام شیردوشی عرضه شده است. توسط این تکنولوژی‌ها، دامداران در مورد دام‌هایی که باید تلقیح شده و یا تحت درمان قرار گیرند اخطارها و آگاهی‌های لازم را برای اقدام به موقع دریافت می‌کنند. علاوه بر آن، داده‌ها و اطلاعات مشاهده‌ای ساده و اولیه نیز به منظور مدیریت گله و تصمیم‌گیری‌های فوری به دامداران ارایه می‌شود.

چنین تکنولوژی‌هایی موجب ارتقاء بهره‌وری و سوددهی دامداری و کاهش هزینه‌های سالم نگه داشتن گله می‌گردد.

2-دامداری پایدار

در این موضوع، تمرکز بر گونه‌ای از تکنولوژی‌ها برای حفظ منابعی از قبیل آب و انرژی است که موجب افزایش راندمان دام‌ها در تولید شیر و نیز استفاده از منابع است. طبیعی است که از این طریق دامداران از سلامت دام‌ها اطمینان حاصل می‌کنند.

سلامت دام‌ها اگر چه یک موضوع اساسی است، اما منحصر به تولید شیر بیشتر و سودآوری نیست، چرا که کاهش تولید گازهای آلاینده را نیز در نظر دارد.

به کار بردن اطلاعات و داده‌ها برای اندازه‌گیری عوامل تولید دارای اهمیت بسیاری است چرا که دامداران را در پیگیری میزان آلاینده‌ها در دامپروری و روش‌های کاهش آن‌ها کمک می‌کند، به ویژه آن که به دامداران توصیه می‌نماید که در چگونگی بهره‌وری مواد غذایی و نحوه تبدیل آن‌ها به شیر، توجه کافی داشته باشند.

هنگامی که دام‌ها مواد غذایی خوب مصرف می‌کنند، بدون نیاز به غذای بیشتر، شیر کافی تولید می‌نمایند. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است که ضمن کاستن از میزان ضایعات، باعث پایداری دامداری و کاهش هزینه‌ها در درازمدت می‌شود.

3-دامداری دیجیتالی

همانطور که پیش از این توضیح داده شده، دامداری دیجیتالی تلفیق کننده دامداری هوشمند و پایدار است که موجب ارتقاء پیوند و تشریک مساعی در زیربخش‌های کشاورزی می‌شود.

اتوماسیون و هوش مصنوعی، باآسان سازی امور اداری، نقشی حیاتی در بهبود بهره‌وری ایفا می‌کنند. به عنوان مثال استفاده از هوش مصنوعی در سیستم‌های تغذیه دام‌ها موجب اندازه‌گیری مقدار غذا بر اساس نیاز دام‌ها می‌شود که به حفظ سلامت و روند تولید شیر آن‌ها کمک می‌نماید.

به همین ترتیب سیستم‌های اتوماتیک نظافت، پاکسازی و ضدعفونی اصطبل‌ها نیز خطر آلودگی‌های بیماری‌زا را کاهش می‌دهد.

سیستم‌های مجهز به هوش مصنوعی با تحلیل داده‌ای منابع مختلف از قبیل مقدار تولید شیر و رفتار گاوها، در جهت شناسایی سلامت و رفاه دام در زمان لازم، اطلاعات کافی را ارایه می‌دهند.

حس‌گرهای هوشمند

دامداران می‌توانند با استفاده از حسگرها و دوربین‌های هوشمند، سلامتی، چگونگی تولید شیر و رفتارهای خوردن غذاهای دام‌ها را در هر زمان و شرایطی تحت نظر داشته باشند. به کار بردن چنین تکنولوژی‌هایی به دامدار کمک می‌کند تا قبل از وقوع یک اتفاق مضر بتواند اقدامات لازم را انجام دهد.

شیردوشی روباتیک: سیستم‌های شیردوشی روباتیک در افزایش تولید شیر بیشتر با تعداد گاو کمتر و همچینن کاهش اثرات زیست محیطی کمک نماید.

تغذیه دقیق: موضوع تغذیه دام‌ها، تنظیم جیره‌های غذایی برای هر دام اعم از شیری و یا گوشتی موضوعی هم است که تکنولوژی‌های دیجیتالی می‌توانند در بهینه کردن آن نقش موثری داشته باشند.

منابع انرژی تجدیدپذیر: گاوداران می‌توانند از منابع انرژی تجدیدپذیر نظیر خورشید و باد به بهترنی شکل در دامداری‌ها استفاده و وابستگی خود به شبکه‌های انرژی عمومی را کاهش دهند.

مدیریت بهینه آب: با استفاده از تکنولوژی دیجیتالی، دامداران می‌توانند مصرف آب را بهینه کرده و در صورت لزوم آن بازیابی کنند.

اینترنت اشیا(IOT): دانش IOT می تواند به دامداران در رشد و توسعه شغل آن‌ها کمک نماید. امروزه اینترنت زمینه ساز کسب مهارت در تمام مشاغل و از جمله دامپروری است.

هوش مصنوعی(AI): هوش مصنوعی به سرعت در تصمیم‌گیری‌ها و ساختاربندی‌ها به انسان کمک می‌کند، بنابراین استفاده از آن در دامپروری می‌تواند بسیار مفید باشد. این تکنولوژی‌ها قادرند به دامداران در گذر از دامپروری سنتی به هوشمند مساعدت کنند.

اهداف به کارگیری دامداری دیجیتال عبارتند از:

• ارتقای بهره‌وری، پایداری و افزایش تولید به ویژه در دامداری‌های شیری؛

• تعیین زمان دقیق برای تصمیم‌گیری‌ها؛

• به حداقل رسانی ضایعات و اثرات بر محیط‌زیست با تکنیک‌های کشاورزی دقیق؛

• توانمندسازی در همکاری و نوآوری برای حفظ اکوسیستم کشاورزی.