۱۲تیرماه روزبدون کیسه های پلاستیکی

سوم جولای مصادف با دوازدهم تیر 1400 روز بین المللی بدون کیسه پلاستیکی باهدف افزایش آگاهی عمومی درخصوص خطرات کیسه های پلاستیکی برای محیط زیست وارائه راه حل های جایگزین برای استفاده کمترازاین نوع کیسه هابه نام روزجهانی بدون کیسه پلاستیک نامگذاری شده است.

چنین نامگذاریهائی درشرائطی صورت میگیردکه به وضعیت موجود، درباره ی مسئله ای خاتمه داده شود و فرهنگ سازی درباب آن آغازگردد واستفاده اصولی تری و ومناسب تری جایگزین آن شود.

روزیکه پلاستیک اختراع شد، شایدمخترع آن همپای سایر مخترعین دنیا دراین فکربود تا مشکلی را مرتفع کند و محصولی با منفعت وکاربردی راعرضه کند، غافل ازاینکه طبق گفته ها و شنیده ها اولین پلاستیک های ساخته شده،هنوزتجزیه نشده واحتمالا تا صدهاسال دیگر هم درطبیعت خواهدماند ، به نحوی که اکنون به معضلی بزرگ برای محیط زیست مبدل شده است.

اگروسیله هائی را که درطول زندگی مورد استفاده قرار میدهیم ارزیابی کنیم، متوجه میشویم کمتروسیله ای است که درساخت وبافتش ازپلاستیک استفاده نشده باشد.

ازنایلکس های پلاستیکی خرید روزانه گرفته تاکامپیوترها ، کیسه سرمهای داروئی،ظروف غذائی یکبارمصرف،پوشش بسیاری از وسائل برقی،همه وهمه از پلاستیک ساخته شده است واین امرنشان میدهد ، پلاستیک با همه اجزاء زندگی انسان درهم آمیخته وحتی سلامت وی را تحت الشعاع ودرشرائط بحرانی قرار داده است.

اگربخواهیم تولید پلاستیک در جهان رابررسی کنیم شایدبتوان گفت:"مصداق تمام عیار فاجعه" است ومصرف پلاستیک چندین برابر ، رشدداشته وسیرصعودی را دراین زمینه نشان می دهد.

به گواه آمار ، سالانه حدود شصت تاصدمیلیون بشکه نفت برای تولیدکیسه های پلاستیکی مصرف می شود و سالانه هزاران گونه از حیوانات آبزی مانند ماهی ، وال ، دلفین ، فوک ،لاک پشت،پرندگان و پستانداران ودام های اهلی و وحشی براثربلعیدن کیسه های نایلونی و یا گیرافتادن در آنها دچار خفگی شده وازبین میروند که این مسئله عمق فاجعه را نشان می دهد واین درشرائطی است که نباید حیات هیچ موجودی ، دراثر وجود پلاستیک درمحیط ، به خطر بیفتد.

پلاستیک درواقع بیش از آنکه منفعت ببار بیاورد ،زیانبار بوده و همانگونه که اشاره شد،باعث مرگ های خاموش بسیاری از گونه های جانوری شده است. گذشته ازاین،پلاستیک سلامتی انسان رانیزبه خطر انداخته ، تاجائی که میتوان گفت : هوا ، غبار ، آب و غذامیتواند به راحتی ما را در معرض مواد شیمیائی موجود در پلاستیک ها قرار دهند.

گفته میشود قراردادن نان درکیسه پلاستیکی باعث شکسته شدن شاخه های پلیمری کیسه و ورود مونمر به داخل مواد موجود درآن و در نتیجه ورودبه سیستم غذائی وبدن انسان خواهدشد که در نهایت ، در درازمدت ، منجر به سرطان میشود.

همچنین نوشیدن چای وآب یخ زده درظروف پلاستیکی درصورت تداوم در درازمدت می تواند موجب سرطان های دستگاه گوارشی شود ، حتی گفته شده بلعیده شدن پلاستیک توسط موجوداتی که به هرشکل ، منبع غذائی انسان هستند ، میتواند بر سلامت انسانها تاثیرگذار باشد که اینها نمونه هائی ازتاثیرات پلاستیک برسلامت انسان است.

البته باید اذعان کرد سوزاندن ودفن کردن پلاستیک ها نیز کارساز نخواهد بود بلکه آنها را وارد زنجیره غذائی وآبهای زیر زمینی خواهدکردونسلهای آینده را مجبورخواهد کرد با این بحران دست و پنجه نرم کنند.

بی تردید و باتوجه به مضرات این ماده درسلامت انسان ومحیط زیست ، حرکتهائی نیازاست تا استفاده ازپلاستیک کنترل شود، چراکه در کشور و حتی استانی نظیر کهگیلویه و بویراحمد به نظر میرسد آنگونه که باید و شاید به این مسئله بهاداده نشده و در سبد کالای خانواده همچنان این ماده دیده میشود و سیرصعودی وافزایشی نیزداشته و فرهنگ سازی خاصی نیزدراین زمینه صورت نگرفته وهیچکدام از ما

نیزخود را ملزم به رعایت این مسئله نکرده ایم و شایداصلا نسبت به تبعات آن آگاهی و اطلاعات لازم رانداریم و حتی شاید بتوان گفت هیچگونه کلاس وکارگروه آموزشی وبرنامه خاصی درطول سال دراین زمینه برگزار نشده است.

درحالیکه دربسیاری از کشورهای دنیا از مدتها پیش به فکر کنترل و کاهش مصرف این ماده افتاده اند و قوانین وسیاست های تشویقی وتنبیهی رادر زمینه مصرف آن اعمال کرده اند. دراین میان تغییرالگوی استفاده ازکیسه های پلاستیکی،استفاده ازپاکت وکیسه های پارچه ای ، برای خرید ، برنامه ی خرید

کالاهائی باکمترین پلاستیک ، فرهنگ سازی از طریق رسانه ها جلوگیری دولت ازخط تولید نایلکس وعرضه آن ،ایجادفضای مناسب برای بازیافت ازجمله مهمترین راهکارهائی است که میتوان درزمینه کاهش وکنترل مصرف پلاستیک به کار گرفت.

البته سوم جولای تنها روزی نمادین است و لازم است درهمه سال با توجه به آثار زیانبار پلاستیک، این مسئله موردتوجه قراربگیرد. بنابه اظهاردانشمندان برای تجزیه پلاستیک درطبیعت بیش از ۵۰۰۰ سال زمان مورد نیاز است.

در خاتمه ۱۲ تیر روز بدون کیسه پلاستیکی را به همه دوستداران طبیعت ومحیط زیست تبریک می گوئیم.

نویسنده : محمدصادق گل باف