امنیت غذایی یکی از سیاست ها و اواویت های کشورهای جهان بوده و در تمام دولت ها فارغ از نگرش سیاسی و شیوه ی حکمرانی از بدیهیات و اولویت های قدرت حاکم بر کشور است
وزارت مرغ و تخم مرغ
امنیت غذایی یکی از سیاست ها و اواویت های تمام کشورهای جهان بوده و در تمام دولت ها فارغ از نگرش سیاسی و شیوه ی حکمرانی از بدیهیات و اولویت های قدرت حاکم بر کشور است و به جرأت می توان گفت هیچ سیاستمداری در هیچ زمان و مکانی از تاریخ و جهان به هیچ وجه من الوجوه تامین مایحتاج اولیه معیشتی و خاصه غذا را از اولویت های نخستین حکومت به مراحل بعدی منتقل نمی کند در وسط میدان جنگ هم هر چه قدر ساز و برگ و ابزار جنگی پیشرفته داشته باشید ولی جنگاوران گرسنه بمانند شکست حتمی است.
شاهد مدعای این اهمیت انکارناپذیر استقلال کشاورزی تمام کشورهای پیشرفته و صنعتی است. وابستگی در تامین غذا می تواند نقطه ضعفی در تعاملات سیاسی محسوب شده و چه بسا می تواند به عنوان حربه ای سیاسی و امنیتی توسط کشور صادرکننده و دارای مازاد بر مصرف تولیدات محصولات کشاورزی و فرآورده های غذایی بر علیه کشور یا کشورهای وابسته تلقی شود.
البته بحث خودکفایی و یا واردات خود مبحثی چالش برانگیز بین برخی از صاحبنظرانی که بویژه آب مجازی را پیش می کشند و یا از اختلاف قیمت واردات و صادرات گفت و گو می نمایند؛ از دیرباز مطرح بوده است ولی باید دانست تمام این مراودات و معاملات در یک فضای آرامش سیاسی برخوردار و قابل طرح است و هیچ سیاستمداری ریسک و خطر عدم تامین مواد غذایی در شرایط بر هم خوردن تعادل سیاسی و نظامی منطقه ای را تضمین نمی نماید.
و اما در مقوله مهم وظایف کارکردی وزارت جهاد کشاورزی مولفه های بسیار زیادی مطرح است که یکی از آن ها فلسفه وجودی این وزارتخانه و شرح ماموریت ها و سازمان کار متناسب با اهداف آن است.
از روزی که یادمان می آید این وزارتخانه فعلی که بیشتر وظایف وزارت کشاورزی سابق را بر عهده گرفته است وظیفه تامین مواد غذایی مورد نیاز را از طریق مدیریت تولید آن ها در مزارع، باغ ها، واحدهای تولید دام و طیور و ماکیان و آبزیان شامل ماهی و میگو و همچنین مرتع و جنگل بر عهده داشته و این نقش اگر چه عمدتا در بخش خصوصی ایفاء می شود ولی ماهیتی حاکمیتی و دولت نهادی دارد و مدیریت تقریبا عمده ی آن در مرکزی به نام وزارت جهاد کشاورزی و موسسات وابسته به آن و نمایندگی هایش تا سطح دهستان ها تقسیم کار شده است.
برای مدیریت تولید در بخش کشاورزی و زیربخش های آن اجزای متعددی فراخوان شده و در یک نظام منسجم و هدفمند آرایش و ترکیب یافته اند از نظام های پایه در آب و خاک و آموزش و ترویج گرفته تا بخش های زراعت، باغبانی، منابع طبیعی شامل سه زیربخش جنگل، مرتع و آبخیز؛ دام و طیور و ماکیان، شیلات و آبزیان، دامپزشکی، انبارداری و صنایع غذایی، نگهداری و فرآوری، تامین و توزیع نهاده های مورد نیاز در همه مراحل تولید، حمل و نقل، بسته بندی، بازاریابی، فروش، صادرات، حفظ بسترهای تولید شامل بذر، ژرم پلاسم های گیاهی و جانوری، بانک ها و خزانه های ژنی، مکانیزاسیون و تکنولوژی های نوین، اصلاح نباتات و اصلاح نژاد در دام، بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک، تحقیق و پژوهش هم در بخش های تخصصی و هم در جامعه شناسی هدف(بهره برداران طیف های واسط و مصرف کنندگان) تا مرز حوزه های مشترک با سایر علوم مانند بیماری های مشترک انسان و دام و همچنین آثار سوءتغذیه در علوم پزشکی و سلامت جامعه و همچنین خروجی های اجتماعی امنیتی بخش مانند آرامش در جامعه یا بحران قحطی و … در این میدان مهم قرار می گیرند اما چه می شود که به ناگاه یک وزارتخانه با این همه ماموریت ناگهانی و در
کمال حیرت در یک بخشش به یکباره دچار بحران و تنش و افول می شود و موج کمبود و گرانی و صفوف تنیده مرغ و یا روغن نباتی در کشور خودنمایی می کند؟!!!
آیا آن مشکلات در گذشته سابقه داشته و یا به طور خلق الساعه و کن فیکون به وجود آمده است؟!!! بررسی آمارها نشان می دهد که کشور ما در مقاطعی به دلیل مازاد تولید صادرکننده مرغ و تخم مرغ بوده است اما چه اتفاقاتی در این بخش افتاده تا شاهد کمبود شدید یک یا چند کالا در کشور می شویم؟!!
همان گونه که می دانیم تولید در جهان کشاورزی فعالیت هایی منظم و سلسه وار هستند که در مقاطع زمانی معین و منظم تکرار شده و عنصر زمان در آن ها بسیار بسیار مهم است و کسانی که سال ها در این بخش کار کرده اند دقیقاً مدیریت خلبانی و پرواز را در کشاورزی مثال می زنند اگر خلبان مثلا در هنگام نشستن عنصر حیاتی زمان را در محاسبات فوق دقیق خود رعایت نکند خود و همه مسافرانش را به جای تحویل در مقصد تعیین شده در بلیت به جهان دیگری تحویل می دهد از مختصات دیگر مدیریت خلبانی این است که چنانچه مسافر سرموقع به سالن ترانزیت و اتوبوس میان سالن و پله پرواز نرسد از پرواز باز می ماند یک مسافر حرفه ای و یک خلبان کهنه کار ارزش زمان را به خوبی در می یابد و در بخش کشاورزی تجربه بسیار بسیار مهم است.
متاسفانه در دو سال آخر دولت آقای روحانی اتفاقات بسیار تلخ و ناگواری در کشمکش ها و منازعات سیاسی بین مجلس و دولت و استیضاح وزیر باتجربه جهادکشاورزی اتفاق افتاد و موجب استیضاح وزیر و استعفای ایشان گردید و نزاع های سیاسی تداوم یافت و در طول کمتر از ۲ سال یک سرپرست و یک وزیر کم تجربه به میدان آمدند و اتفاقات بسیار بسیار تلخی که شاید اسرار فروپاشی این وزارت در آن نهفته است و به سبب برخی مسائل اخلاقی که ترجیح می دانم در باره ی آن ها بحثی به میان نیاورم و ورود افراد بسیار بسیار بی تجربه که اطلاعاتی از این میدان کار نداشتند و مشکلات مثل پُتکی بر سر آنان فرو آمده و غافلگیر شدند و در این شرایط خود باعث بزرگ شدن مشکل تا جایی شدند که تمام فعالیت های وزارتخانه ی بسیار بزرگ جهاد کشاورزی محدود به مرغ و تخم مرغ و روغن نباتی گردید و در کمال تعجب دیدیم که برای آن قرارگاه تشکیل دادند که موجب استهزای دوست و دشمن و به ریشخند گرفتن بخش کشاورزی توسط داخل و خارج کشور شد .
مسئولان نابلد با تکاپوی فراوان و چیرگی احساسات و مشکلات تقریباً تمرکز خود را از دست دادند ناگفته نماند با حذف سلیقه ای و یا دستوری!!! هیچ یک از مدیران کاربلد و باتجربه در میدان نماندند تا تیم بی تجربه حاکم بر وزارتخانه را مورد مشورت و راهنمایی خود قرار دهند و اتفاقات بسیار تلخ تری هم در وزارتخانه افتاد که تقریبا در ۷۰ سال پیش بی سابقه بود و نتیجه آن تقریبا تعطیلی خیلی از بخش ها و به حاشیه رفتن سایر فعالیت ها و سرآسیمگی در کسانی بود که می خواستند با اسفناک شدن وضعیت کشور یاد بگیرند و به همین خاطر در نامه اول خطاب به رییس جمهور منتخب نوشتم که وزارت جهاد کشاورزی آموزشگاه و مدرسه نیست.
ضعف بزرگتر اما در بخش های نظارتی بویژه مجلس بود آنان نیز کوچک ترین مهارت و تخصص و تجربه ای در این بخش نداشتند.
تولید مرغ و تخم مرغ و همه محصولات غذایی برای متخصصان و افراد باتجربه اتفاقا خیلی هم ساده است و اصلاً و ابداً پیچیده هم نیست این دو سال نه تنها کشاورزان که دام ها و درختان و مردم همه عذاب کشیدند حالا وقتش است که وزارتخانه از این سکته مرگ بار نجات پیدا کند و رییس جمهور منتخب سرنوشت غذای مردم را به دست یک فرد کارآزموده و کارکرده در بخش بسپارد نه یک آدم صفرکیلومتر که دور خودش بچرخد و مردم را از این درمانده تر کند.
همینک وزارت جهاد کشاورزی بدترین روزهای ۷۰ سال پیش خود را می گذراند و من عمیقاً به حال آن آدم بدبختی که می خواهد وزیر شود دلم می سوزد!!!!!!
بار دیگر به رییس جمهور منتخب ارزش تجربه و مهارت و تسلط بر بخش تولید را برای انتخاب یک وزیر شجاع و کاربلد متذکر می شوم.
دکتر سیدیعقوب_ موسوی متخصص بیوانرژی و فیزیولوژیست گیاهان زراعی
