مرثیه‌ای برای نخستین وزیر کشاورزی

اخبار سبز کشاورزی: با تمام وجود از زندگی‌اش مایه گذاشت؛ استان فارس، شیراز و اراضی چند صد هکتاری کشاورزی فامیلی (تنها مزرعه ای که به روش اسلامی اداره می شد و از محل زکات درآمدش برای کارگران کشاورز خانه، مدرسه و حمام می ساخت) را و حتی دوستانش را در مرتبه بعد از بخش کشاورزی قرار می داد و دقت در افزایش بهره‌وری و وظایف اجتماعی بخش را جزو وظایفش می دانست.

چراغ کاخ کشاورزی

چراغ کاخ کشاورزی با ورود او روشن شد؛ بی‌پیرایه و بی‌ادعا کار می‌کرد. هم متخصص بود، هم متعهد، هم عالم به معنای دانایی در کار کشاورزی و هم عالم مذهبی. حداقل در حوزه زراعت حرف اول را می‌زد از جمله اینکه در دهه 30 اولین خربزه اصلاح نژاد شده، مشهور به خربزه ایزدی را در مزارع کاشت که هنوز هم این واریته معروف است.

از طرفی پس از اینکه اراضی پایین دست سد دوردزن از آب این سد برای کشت گندم محروم شد دکتر ایزدی با خلاقیت خود، کاشت خاکشیر دیم را در مزارع شخصی آغاز و ترویج کرد؛ به نحوی که هر هکتار مزرعه دیم معادل اقتصادی 4 تن گندم تولید داشت.

فارس، استان مردان نام‌آور

از استان زرخیز فارس آمده بود؛ در زمره معدود و شاید تنها وزیری بود که هم تحصیلات عالیه کشاورزی داشت، هم سال‌ها در بخش تولید محصولات کشاورزی فعال مایشاء (آن هم در سطح بسیار وسیع) بود و در اصلاح نژاد هم متبحر بود، هم در دانشکده‌های کشاورزی داخل و خارج مدرس بود. هم مقاله علمی، جزوه و کتاب تالیف کرده بود و علاوه بر این، کتب تخصصی، مقاله و کتا‌ب‌های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی نیز داشت.

جایی که بعدها چندین مدیر طراز اول کشاورزی به جامعه و وزارتخانه تقدیم شد، از جمله مهندس محمد حسین شریعتمدار ، معاون خوش فکر زراعت و مشاور عالی و ارشد وقت وزارتخانه، دکتر جلال رسول‌اف ، مدیر افتخارآفرین در سازمان جنگل‌ها، معاون طرح و برنامه وقت کشاورزی، مدیرعامل وقت بانک کشاورزی و بانک اینده و…، غلامرضا صحراییان استاندار اسبق فارس و قائم مقام نخستین وزیر جهاد کشاورزی، مهندس آیت‌الله زاده مدیر جامع نگر بخش کشاورزی و صنایع غذایی بنیاد مستضعفان و جانبازان که خود پایلوتی از یک وزارتخانه بود، مهندس محمدهادی بوستانی بزرگ‌ترین تولیدکننده آفتکش و سموم باکیفیت دفع آفات نباتی، مهندس حسن عسکری بزرگ مرد و مدیر بنگاه توسعه و معاون وقت دکتر عیسی کلانتری که بعداً سیستم مدیریتی آب و فاضلاب استان تهران را نیز ساماندهی کرد، دکتر محمدمهدی قاسمی ، ریاست جهاد کشاورزی و بعداً مدیرعامل شرکت آب و خاک کشور (در حد معاون وزیر)، استاد مرحوم حاج عبدالخالق ارجمندی بنیانگذار صادرات نوین محصولات کشاورزی و غذایی به امارات عربی متحده و سایر شیخ‌نشین‌ها و فرزندان خلف وی، از جمله مرحوم علی‌محمد ارجمندی ، مرحوم مهندس هاشم ارجمندی ، مهندس قاسم ارجمندی ، محمدتقی ارجمندی ، علی‌اصغر ارجمندی و… که هر یک به نوبه خود اسطوره صادرات محصولات کشاورزی بودند و هستند و هنوز بازار الحمریه دبی (که مدت هاست جا به جا شده) نام آنها را به یاد دارد. استاد حاج ملک‌زاده ، بزرگ نامدار صادرات محصولات کشاورزی که پسران وی نیز در دبی و ایران نام‌آور بودند و نقش مهمی در صادرات و واردات میوه ایفا کردند، مرحوم مهندس جواهری مشاور خوش‌نام دکتر عیسی کلانتری و کارشناس برجسته آب، مهندس سیدکریم رضوی ، مدیرکل وقت کشاورزی استان فارس و رئیس وقت صندوق توسعه کشاورزی، م هندس محمد مهدی برومندی، نماینده سابق مجلس از مرودشت و معاون فعلی امور باغبانی، دکتر محمد جواد عسکری، نماینده مردم داراب در مجلس و رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس، مهندس احمد کبیری نماینده اسبق مجلس از مرودشت و معاون وقت امور دام و رئیس اسبق سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی، و…، از این خطه برخاستند.

نه چپ نه راست، بزرگترین اتهام!

واقعیت این است که دکتر علی‌محمد ایزدی ، به عنوان اولین وزیر کشاورزی جمهوری اسلامی، تنها اتهامش این بود که در قالب جناح‌های چپ و راست نمی‌گنجید و فقط مرد عمل بود.

مراسم چهلم دکتر علی محمد ایزدی

شایسته بود که دکتر عیسی کلانتری و خانه کشاورز (که معمولاً حامی پیشکسوتان بودند) برای او مراسم ختم می گرفت، زیرا و نه وزیر فعلی جهاد کشاورزی یک پیام تسلیت ساده برای رحلت او صادر کرد؛ در حالی که هر دو این بزرگواران برای ترحیم‌های مرتبط تسلیت‌های فراوانی می‌فرستند، شایسته است خانه کشاورز که خانه میلیون‌ها بهره‌بردار کشاورزی و وپاتوق اکثر مدیران بازنشست شده بخش است و یا وزیر جهاد کشاورزی در برگزاری مراسم چهلم (اول بهمن 1400)این مدیر نیکو نهاد پیش‌قدم شود.

نه به حزب رستاخیز و دریافت پاسپورت خروج از کشور

شادروان علی‌محمد ایزدی زمانی نیز سرپرست دانش‌سرای کشاورزی شیراز بود. البته نمایندگی شیراز در کنگره جبهه ملی دوم را برعهده داشت. در ارتباط با مبارزات ملی و اسلامی وی همین قدر کافی است که گفته شده دکتر ایزدی سال‌های بسیاری از عمرش را در زندان شاه گذرانید و زمانی که شاه اعلام کرد هر کس حزب رستاخیر را قبول ندارد پاسپورت بگیرد و از مملکت خارج شود، در استان فارس ایزدی اولین کسی بود که با شجاعت دست رد به سینه حزب رستاخیز زد و پاسپورت گرفت و از کشور خارج شد. یکی از معاونین سابق وزارتخانه می‌گوید هنگامی که ایزدی در ونکوور کانادا اقامت داشت و به کشاورزی به تدریس می‌پرداخت صبح‌های یک شنبه در یک مدرسه مسلمانان کانادا برای مسلمین تفسیر قران می‌کرد. مهم‌ترین کتاب‌های دکتر علی‌محمد ایزدی «چرا عقب مانده‌ایم» و «چه باید کرد» بود که بارها تجدید چاپ شد.

خاطرنشان می‌سازد، دکتر علی‌محمد ایزدی گرچه ارشد تر از همه وزرای کشاورز و جهاد کشاورزی بود همواره از وزرای وقت کشاورزی و رویه کار آنها دفاع می‌نمود؛ در حالی که متاسفانه هیچ یک از این وزرا (شاید احتیاط پست و مقام) به دیدارش و یا به عیادتش نرفتند تا در خاموشی و بی‌کسی در واحد مسکونی خود واقع در مجتمع حافظ، میدان صنعت شهرک غرب جان به جان آخرین تسلیم کند.

نخستین وزیر کشاورزی غریب آمد، خالصانه و تخصصی کار کرد و غریب از دنیا رفت. نخستین وزیر کشاورزی و تنها وزیر شیرازی دولت بازرگان، در 24 آذر 1400 و در 94 سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد روحش شاد و یادش گرامی باد.