دست کوتاه کشاورزان از کود یارانه‌ای

کمبود کود یارانه‌ای به یکی از مشکلات جدی این روزهای کشاورزان تبدیل شده چراکه خرید آن در بازار آزاد برای کشاورز دشوار است، با این‌حال مدیران می‌گویند امسال این سهمیه افزایش یافته است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی به نقل از بازار؛ با توجه به تاثیر کود در افزایش بهره وری محصول و اهمیت آن در حفظ مواد مفید خاک، استفاده از آن در کشاورزی یک ضرورت به نظر می رسد چراکه رشد روز افزون جمعیت در دهه های اخیر نیاز به افزایش تولید در بخش کشاورزی را بیش از پیش دارای اهمیت کرده است.

هرچند که سیاست و برنامه ریزی های نادرست و بی توجهی به تناوب زراعی در گذر سال ها باعث کاهش مواد عالی خاک و در نهایت کاهش بهره وری شده است با این حال کارشناسان استفاده درست از کودهای شیمیایی را راهی برای جبران کمبود مواد عالی و معدنی خاک می دانند چراکه تاثیر این کودها بر روی خاک و گیاهان باعث می شود تا محصولاتی با ظاهر بهتر و در زمان کوتاه تر تهیه شود.

اهمیت کود شیمیایی برای تولید محصولات زراعی به قدری بالاست که امروزه حتی در سنتی ترین مراکز کشاورزی هم شاهد استفاده از این فرآورده ها هستیم. با این حال کشاورزان گلستانی از کمبود و عدم برخورداری این کودها از کیفیت لازم گلایه مند هستند. موضوعی که با انتقاد دبیر خانه کشاورز گلستان هم مواجه شده و نشان می دهد که این مساله صنفی است.

توزیع نامناسب

سید احمد امیریان فعال حوزه کشاورزی با بیان اینکه توزیع نامناسب کود و بذر در گلستان کشاورزان را با چالش روبه رو کرده است، می گوید: جهادکشاورزی کود و بذر را در اختیار شرکت تعاونی ها قرار می دهد و شرکت خدماتی آن را توزیع می کند متاسفانه هر دو بخش یعنی شرکت تعاونی و خدماتی تخصص لازم را در خصوص چگونگی تخصیص کود به هر محصول و در نتیجه توزیع آن ندارند با اینکه چندی پیش ۵۰ تن کود به شرق استان وارد شد اما به مقدار لازم در دسترس کشاورز قرار نگرفته است.

امیریان با بیان اینکه برخی از فرصت طلبان با عرضه دفترچه کشاورزی سهمیه کود را از کارگزاری ها دریافت کرده و در بازار آزاد آن را می فروشند، می افزاید: توزیع کود باید به ازای هر هکتار باشد در واقع این فرایند انجام نمی شود و کشاورزان به ناچار کود مورد نیاز مزارع خود را با قیمت بیشتری از بازار آزاد تامین می کنند. تفاوت قیمت کود دولتی با کود آزاد زیاد است، بنابراین تعلل در عرضه کود در زمان لازم، کشاورز را مجبور به تهیه آن به قیمت آزاد می کند که از نظر اقتصادی برایش به صرفه نیست.

وی با بیان اینکه تامین کود شیمیایی برای کشت محصولات پاییزه از جمله گندم، جو و کلزا بسیار ضروری است اما برای تهیه آن با مشکل مواجه هستیم، افزود: برای کاشت محصولات پاییزه به ازای هر هکتار حداقل ۱۰۰ کیلوگرم کود شیمیایی فسفاته نیاز است در حالی که جهادکشاورزی ۲۵ کیلوگرم از نیاز هر هکتار را تامین می‌کند و برای تهیه بقیه این نیاز با مشکل مواجه هستیم همچنین استفاده از کود فسفاته زمان کشت در تقویت رشد گیاه و عملکرد راندمان تولید بسیار تاثیرگذار است.

سهمیه کمتر از نیاز است

علی قلی ایمانی دبیر خانه کشاورز گلستان هم می گوید: نیاز کشاورز به کود خیلی بیشتر آنچه که دولت توزیع می کند، هست و این میزان کود تخصیصی جوابگوی نیاز کشاورز نیست. البته اغلب تاکید به استفاده از کود اوره است و ما نمی توانیم تمامی محصولمان را معطوف به مصرف کود اوره کنیم چراکه کود فسفر یا پتاسه هم وظایفی در رشد و بهره وری دارند.

ایمانی با بیان اینکه جدای از افزایش بازدهی محصولات کشاورزی عملکرد یا مقاومت گیاه و مبارزه با آفات و بیماری هم بسیار حائز اهمیت است که این موارد با تامین تمامی نیازهای خاک از طریق کودهای مختلف امکان پذیر است، ابراز کرد: در استان کود فسفره نداریم و پتاسه هم بسیار کم است لذا این مدل کود هم به کشاورز به سختی تخصیص داده می شود.

وی ضمن یادآوری این مطلب که کود به دو صورت در بازار عرضه می شود، ادامه می دهد: گاهی کود به دلایلی از سوی کارگزاری بخش خصوصی یا کشاورزان نشت کرده به بازار می رسد البته وزارت جهاد کشاورزی باید نظارت و رصد کامل بر تولید این بخش داشته باشد و مواد تشکیل دهنده مفید آن را آنالیز کند.

افزایش 4 برابری سهمیه

هرچند کشاورزان و کارشناسان نسبت به توزیع محدود کود یارانه ای در سال جاری گلایه دارند و برای تهیه آن از بازار آزاد با مشکل مواجه هستند اما سرپرست شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گلستان از توزیع چهار برابری کود در سال جاری خبر می دهد سرپرست شرکت خدمات حمایتی کشاورزی گلستان از اختصاص سهمیه ۱۱ کیسه کود در هر هکتار به کشاورزان گلستانی خبر می دهد و می گوید: این رقم نسبت به سال گذشته چهار برابر شده است.

سید صمد ضیایی با بیان اینکه در سال های گذشته برای هر هکتار چهار یا پنج کیسه کود در اختیار کشاورز قرار می گرفت که امسال سه کیسه کود فسفاته، دو کیسه کود پتاسه، شش کیسه کود ازته در اختیار کشاورز قرار می گیرد، بیان کرد: در سال جاری ۱۳۱ هزار و ۹۵۰ تن کود ازته یا اوره، ۲۸ هزار و ۵۳۷ تن کود فسفاته و ۲۳ هزار و ۵۰۰ تن کود پتاسه برنامه ابلاغی کود به گلستان تخصیص داده شد که این رقم نسبت به سال گذشته چهار برابر شده است.

وی در پاسخ به سوالی درباره فروش کود در بازار آزاد توسط کشاورزان، می گوید: هیچ کشاورزی سهمیه کود خود را نمی فروشد چرا که اگر از کود استفاده نکند عملکرد محصول خوبی نخواهد داشت. تمام کودهای تهیه شده توسط این شرکت استاندارد است، ادامه می دهد: ۱۲۷ کارگزاری مجاز در سطح استان گلستان وجود دارد که کشاورزان می توانند کودهای خود را از آنجا تهیه کنند و نسبت به استاندارد بودن کودها مطمئن باشند.

مطابق آمار موسسه آب و خاک کشور ۴.۵ میلیون تن کود نیاز کشاورزی ایران است و این درحالی است که به گفته کارشناسان هیچگاه میزان کود کشور به سه میلیون تن در کشور هم نرسیده است. بنابراین با توجه به اهمیت کود در افزایش راندمان تولید محصولات کشاورزی استان نیاز است تا دولت برنامه ای خاص برای این بخش بیاندیشد تا تلاش و زحمات زارعان گلستانی بی نتیجه یا با صرفه کم اقتصادی نباشد.