کشت قراردادی، کشاورزان را به باد داد

اخبار سبز کشاورزی؛ با شروع سال زراعی، عنوان کشت قراردادی راه به گفتمان مسئولان وزارت جهاد کشاورزی باز می‌کند و وعده و وعیدها آغاز می‌شود، رقابت بر سر انعقاد کشت در میان استان‌های مختلف راه می‌افتد و کشاورزان با اعتماد به مسئولان پای کار می‌آیند.

اما حال در ماه‌های پایانی سال زراعی 1402_1403 آنچه عاید کشاورزان شده است، نارضایتی عمیق و استیصال است.

تنها مزیت مکتوب کشت قراردادی برای کشاورزان تخفیف 20 درصدی بیمه محصولات کشاورزی بود که برای کشاورزانی که گندم را به‌صورت آبی کشت می‌کردند فاقد توجیه بود؛ اما در کنار بیمه، 150 هزار تومان به ازای هر تن محصول تحویلی به مراکز خرید تضمینی و همچنین یک کیسه کود شیمیایی نیز از مواردی بود که در زمان اجرای کشت قراردادی از قول مسئولان نقل می‌شد.

گندمکاران که تا اسفندماه سال گذشته برای عقد قرارداد کشت تشویق می‌شدند و اقدام به عقد قرارداد کشت کردند، امروز با مشکلاتی روبه‌رو هستند؛ اول این‌که هنوز بهای محصول خود را به‌صورت کامل دریافت نکرده‌اند، اما بانک کشاورزی در حال کسر حق بیمه است.

از طرف دیگر کشاورزانی که محصول آنها دچار خسارت شده نیز چیزی عایدشان نشده؛ چراکه بیمه مدعی است فرآیند ثبت نام کامل نشده و از طرف دیگر  از جایزه حمل و کود شیمیایی وعده داده شده نیز خبری نیست.

تحقق کشاورزی قراردادی در بیش از ۲ میلیون هکتار از اراضی کشور

بر اساس اعلام گزارش‌های وزارت جهاد کشاورزی، تا پایان بهمن ماه سال گذشته کشاورزی قراردادی در دو میلیون و ۱۲ هزار هکتار از اراضی پیش‌بینی شده، محقق شد.

این گزارش را می‌توان پس از اعلام علیرضا مهاجر، معاونت امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی، درباره تمدید زمان کشاورزی قراردادی در ۲۲ استان کشور تا پایان وقت اداری ۲۶ اسفندماه سال گذشته، آخرین خبر از کشت قراردادی در کشور برشمرد.

از فروردین ماه فرآیند خرید تضمینی گندم در استان‌های جنوبی کشور آغاز شد و دیگر از تعهدات وزارت جهاد کشاورزی در قبال کشاورزانی که اقدام به کشت قراردادی کرده بودند جز کسر حق بیمه اجباری خبری نشد.

هر چند معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی گفته بود وزارت جهاد کشاورزی در ادامه سیاست حمایت از تولید داخل، اقتصادی شدن کشاورزی و ارتقای خوداتکایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی، ضمن انعقاد قرارداد خرید تضمینی، از سیاست‌های حمایتی در جهت رونق کشاورزی و ارتقای بهره‌وری در طرح کشاورزی قراردادی استفاده می‌کند و کشاورزی قراردادی از ابزارهای نوین سیاست‌گذاری در مدیریت تولید، تأمین و تعادل‌بخشی به بازار محصولات کشاورزی است، اما این سخنان را حداقل کشاورزان باور نمی‌کنند.

کشت قراردادی به ما تحمیل شد

یکی از کشاورزانی که با عقد قرارداد کشت گندم متحمل زیان ناشی از عدم تایید بیمه شده است به خبرنگار ما گفت:  کشت قراردادی چندسالی است به کشاورزان تحمیل می‌شود هر سال دولت به وعده‌های خود عمل نکرده و کشاورز بعد از عقد قرارداد به حال خود رها می‌شود.

فلاح ادامه داد: سازمان جهاد کشاورزی، اداره غله و تعاون روستایی کشاورزان را برای کشت قراردادی تشویق می‌کردند و با نصب بنر مزایای کشت قراردادی مانند جایزه 150 هزار تومانی تحویل هر تن گندم و تخصیص کود را تبلیغ می‌کردند. همچنین برای تکمیل مدارک بیمه اطلاعات را روی سایت‌های خود بارگذاری کردند، اما الان هیچ کدام از این وعده‌ها محقق نشده و بیمه به بهانه عدم ثبت اطلاعات و اعتبارسنجی زیر بار جبران خسارت نمی‌رود.

شرمنده کشاورزان شدیم

رییس یکی از مراکز خدمات حمایتی سازمان جهاد کشاورزی نیز در این خصوص می‌گوید: شرمنده کشاورزان شدیم؛ چراکه به دلیل فشاری که بر ما وارد می‌شد باید به هر ترتیب تعهد انجام کشت قراردادی را در منطقه خود انجام می‌دادیم؛ اما الان کشاورزان ناراضی هستند و به ما مراجعه می‌کنند، ولی نمی‌توانیم برای آنها کاری انجام دهیم.

کریمی افزود: به دلیل خشکسالی بخشی از کشاورزان منطقه ما از بین رفت، اما کشاورزان امید داشتند که با عقد قرارداد کشت و واریز بیمه از مزایای آن برخوردار شوند؛ اما الان بیمه می‌گوید شما مراحل اعتبارسنجی را انجام نداده‌اید و شامل بیمه نشده‌اید.

اعتماد کشاورزان را بازگردانید

ادامه این روند طی چند سال و هر بار با بهانه‌های مختلف قطعا در کاهش اعتماد کشاورزان و از بین رفتن سرمایه‌های احتماعی در این بخش دامن می‌زند؛ لذا نیاز است مسئولان وزارت جهاد کشاورزی که در طول ماه‌های اولیه کشت دایما با جلسه و انجام مصاحبه کشاورزان را به انجام کشت قراردادی تشویق می‌کردند آنان را تنها نگذارند و مشکلات پیش آمده کنونی را نیز مورد پیگیری قرار دهند.