400 هزار هکتار قرارداد جدید کشت فراسرزمینی کی؟ در کجا؟ و چگونه؟

در حالی که وزیر جهاد کشاورزی سال گذشته به مجلس تعهد داده بود در صورت کسب رأی اعتماد مجلس براساس برنامه هفتم، سالانه 500 هزار هکتار کشت فراسرزمینی جدید صورت گیرد (توجه داشته باشید چنین میزان افزایش کشت در داخل ایران در حال حاضر غیرممکن است، اما وزیر قول داده در خارج از کشور طی 4 سال و هر سال 500 هزار هکتار و جمعا دو میلیون هکتار انجام دهد)، متاسفانه در سال زراعی جاری که از مهر 1403 و دو ماه پس از تصدی وی آغاز شده است حتی یک هکتار کشت فراسرزمینی جدید صورت نگرفته و قطعنا نوری‌قزلجه برای این ترک فعل باید از سوی مجلس مورد پرسش قرار گیرد و در صحن علنی جوابگو باشد. 

مهندس فتوحی که از مدیران باسابقه وزارتخانه می‌باشد نیز در این مصاحبه  گفته است تاکنون قرارداد 400 هزار هکتار کشت فراسرزمینی انجام شده است (در حالی که هیچ نهاد دولتی و بخش خصوصی مجلس شورای اسلامی، وزارت اقصاد و دارای، وزارت خارجه و حتی نهادهای ذی‌ربط در وزارت جهاد کشاورزی چنین رقمی را تایید نمی‌کنند که طی 8 ماه گذشته سطح زیر کشت فراسرزمینی ایران 400 هزار هکتار افزایش یافته است). 

مهندس فتوحی در این مصاحبه برمبنای تعهد وزیر قول داده است تا پایان برنامه هفتم، یعنی سه سال دیگر دو میلیون هکتار کشت فراسرزمینی جدید انجام خواهد شد، یعنی اینکه وزارتخانه در سه سال زراعی آینده، سالانه قریب به 700 هزار هکتار کشت جدید فراسرزمینی انجام می‌دهد. قول و تعهدی که مسلما قابل اجرا نیست، چه کسی می خواهد به این تعهدهای بی‌اساس که نتیجه آن ترک فعل و بی‌اعتمادی به دولت است جواب دهد، مشخص نیست.

علاوه بر اینکه در این مصاحبه مشخص نشده است قرارداد 400 هزار هکتاری در کدام کشورها و چه مناطقی از آن کشورهای و با صاحبان مزارع حقیقی و یا حقوقی و یا دولت ها انجام شده و قرارداد چند ساله است و به صورت اجاره یا تملک می‌باشد و چه محصولاتی در آنها کشت می‌شود.

با توجه به شرایط تحریم انتقال پول به آن کشورها و انتقال محصولات آنها به داخل ایران یا فروش به آن کشور یا صادرات تحت چه مقرراتی صورت می گیرد، محل تامین بودجه و میزان بودجه برای این 400 هزار هکتار توسط سازمان برنامه یا وزارت اقتصاد و دارای مصوب شده یا خیر، معاونت اقتصادی وزارت امور خارجه و سفارتخانه های کشورهای کشت فرا سرزمینی در آنها اجرا شده چه نقشی در این برنامه داشته اند و آیا حاضر به مصاحبه در این زمینه هستند.

***

در ادامه نظر شما به مصاحبه مجری طرح کشت فراسرزمینی وزارات جهاد کشاروزی جلب می نماییم: 

رضا فتوحی، مجری طرح کشت فراسرزمینی، اعلام کرد که تاکنون قراردادهای کشت فراسرزمینی در ۴۰۰ هزار هکتار از اراضی خارج از کشور منعقد شده است.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی، وی با اشاره به اهمیت این طرح در تامین امنیت غذایی، تاکید کرد که با توجه به محدودیت منابع آبی ایران، کشت فراسرزمینی به تدریج به سمت محصولاتی با مصرف آب بالا سوق داده می‌شود.

کشت فراسرزمینی؛ راهکاری برای مقابله با کم‌آبی و تغییرات اقلیمی 

فتوحی، کشاورزی فراسرزمینی را یکی از راهکارهای کلیدی برای سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و تضمین امنیت غذایی دانست. وی افزود: «با افزایش جمعیت و محدودیت منابع آب و خاک، همچنین پیامدهای تغییرات اقلیمی، توسعه کشت فراسرزمینی ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.» 

هدفگذاری ۲ میلیون هکتار تا پایان برنامه هفتم توسعه 

وی با بیان اینکه تقاضا برای محصولات کشاورزی در جهان رو به افزایش است، خاطرنشان کرد: «ایران با قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه‌خشک، در آینده نزدیک با چالش تامین مواد غذایی مواجه خواهد شد. بر این اساس، برنامه‌ریزی شده تا پایان برنامه هفتم توسعه، ۲ میلیون هکتار از اراضی خارجی زیر کشت فراسرزمینی برود.» 

واردات ۱۰ میلیون تن محصول کشاورزی از طریق کشت فراسرزمینی تا ۱۴۱۰ 

مجری طرح کشت فراسرزمینی اعلام کرد که بر اساس برنامه‌های تدوین‌شده، واردات محصولات کشاورزی از این روش تا سال ۱۴۱۰ باید به ۱۰ میلیون تن برسد.

اولویت خرید از شرکت‌های ایرانی در واردات محصولات کشاورزی 

فتوحی با اشاره به آیین‌نامه اجرایی کشاورزی فراسرزمینی، گفت: «دولت موظف است در شرایط برابر، محصولات کشاورزی و دامی را از شرکت‌هایی خریداری کند که سهامداران ایرانی دارند. شرکت‌های دولتی، بانک مرکزی و وزارت کار نیز موظف به همکاری در این زمینه هستند.» 

توسعه همکاری با کشورهای همسایه و آفریقا 

وی از انعقاد موافقت‌نامه‌های دوجانبه و چندجانبه با کشورهای همسایه و افزایش تعاملات تجاری در حوزه کشاورزی خبر داد و گفت: «کشورهایی مانند تانزانیا، کنیا و اعضای اتحادیه اوراسیا، از جمله مقاصد اصلی کشت فراسرزمینی ایران هستند.» 

تمرکز بر محصولات استراتژیک و پرآب‌بر 

فتوحی ذرت، دانه‌های روغنی و گوشت قرمز را از جمله محصولات هدف در کشت فراسرزمینی عنوان کرد و افزود: «هدف اصلی، افزایش تولید محصولات راهبردی است، اما با توجه به کمبود آب در ایران، کشت محصولات پرآب‌بر به خارج از کشور منتقل می‌شود.» 

بازگشت سرمایه به کشور، شرط اصلی کشت فراسرزمینی 

وی در پایان بر لزوم بازگشت سرمایه‌های ایرانی از کشورهای میزبان تاکید کرد و گفت: «این موضوع یکی از ارکان اصلی موفقیت طرح کشت فراسرزمینی است.»/ایلنا