روش‌های پرورش زنبور عسل ملکه

اخبار سبز کشاورزی؛ شاید به‌منظور درست کردن یک کندوی جدید و یا دادن ملکه به کندویی که ملکه خود را از دست داده و یا به خاطر فروش ملکه به سایر کندوها باشد.

امکان دارد که در سال اول پرورش، ظهور ملکه در کندو اتفاق نیفتد، اما به هر حال این موضوع رخ خواهد داد.

برای پرورش زنبور ملکه روش‌هایی وجود دارد که چند مورد از آن‌ها بیان می‌شود:

• تقسیم کندو و اجازه دادن به زنبورها تا یک ملکه جدید پرورش دهند.

• قرار دادن یک شان دارای تخم زنبور در یک کندوی فاقد ملکه، با گرده کافی و اجازه دادن به زنبورها تا بتوانند اقدام به پرورش زنبور ملکه نمایند.

• بالا رفتن جمعیت زنبورهای یک کلنی در کندو، به‌گونه‌ای که آن‌ها ناچار به ایجاد حجره‌های شاخون در کناره‌های شان‌ها شوند.

• اضافه کردن و پیوند زدن شاخون به کندوی بدون ملکه.

تمام موارد فوق بسته به آن است که یک کندودار مایل به داشتن ملکه‌های اضافی برای ایجاد کندوهای جدید و یا فروش به سایر کندوداران باشد.

تقسیم یک کندوی فعال

تقسیم کردن یک کندوی شکوفا و فعال باعث می‌شود که زنبورها در پی پرورش یک ملکه جدید باشند که با این روش به راحتی می‌توان یک کندوی را به دو کندو تبدیل کرد.

کندوی جدید باید دارای زنبور به تعداد کافی، گرده و تخم‌های یک تا 3 روزه باشد. پس از 24 ساعت زنبورهای کندوی جدید متوجه می‌شوند که محل زندگی آن‌ها فاقد بو یا فِرِمون یک ملکه است، بنابراین به سرعت با تولید رویال ژل به تخم‌های منتقل شده غذا می‌دهند.

تقسیم کندوی پرجمعیت

در چنین کندوهایی به دلیل بالا بودن جمعیت، تمایل به ایجاد یک حرکت گروهی و خارج شدن دسته‌ای از زنبورها از کندو به وجود می‌آید. در چنین شرایطی باید کاملا مراقب کندو بود و هر روزه آن را بازدید کرد تا اگر ملکه دومی در کندو متولد شده، مانع از فرار زنبورها به همراه آن ملکه گردید.

در این وضعیت در ابتدا باید فضای دسترسی زنبورها را محدود نمود و شان‌های خالی را از کندو خارج کرد که این اقدام فضای کمتری برای حرکت زنبورها، ذخیره عسل و تخم‌گذاری به‌وجود می‌آورد.

هنگامی که حجره‌هایی که ملکه دارد و پُر و مسدود می‌شوند می‌توان با دقت کافی آن‌ها را جدا کرده و به یک کندوی بدون ملکه اضافه کرد. اگر این عملیات انجام نشود؛ اولین ملکه که خارج می‌شود، اقدام به کشتن سایر ملکه‌ها می‌کند. زمانی که سلول‌های مولد ملکه از کندو حذف شوند، می‌توان مجددا شان‌های خالی و جدید را به کندو اضافه کرد تا زنبورها جای کافی برای حرکت داشته باشند. این کار باعث می‌شود تا از خروج ملکه ممانعت به عمل آید.

پیوند زدن

اگر چه این واژه اساساً در مورد درخت‌ها به‌کار برده می‌شود، اما در این‌جا منظور انتقال یک لارو با احتمال بالای تبدیل شدن به ملکه، از یک حجره به حجره دیگر است که نیازمند ابزار خاص است. معمولا زنبورهای کارگر در صورت لزوم خود به این کار اقدام می‌کنند.

برای انجام عمل پیوند لارو به ابزار زیر نیاز است:

حجره‌های پیش‌ساخته: که یا از جنس پلاستیک و یا موم هستند. علاوه‌بر آن به یک وسیله نگهدارنده چهارچوب شان نیاز است، چرا که امکان دارد سلول‌ها در نقاط نامناسب باشند.

ابزار انتقال لارو: این وسیله برای انتقال لارو بدون صدمه وارد کردن به آن است. برخی از زنبورداران از قلم‌های نقاشی ظریف استفاده می‌کنند.

کندوی بدون ملکه: نیاز است که یک کندوی فاقد ملکه با تعداد کافی از زنبور کارگر در اختیار باشد. یک کندوی خالی با یک یا دو شان از عسل و گرده‌گل برای پایداری کندو باید آماده کرد. سپس تعداد کافی از زنبورها را داخل کندوی خالی می‌تکانیم. این کار باید یک یا دو روز قبل از انتقال لارو از کندوی اصلی انجام گیرد.

روش اجرای انتقال لارو

برای آن که بدانیم یک لارو در چه مرحله سنی قرار دارد باید در آغاز ملکه را وادار به تخمگذاری در مکان‌های قابل کنترل و نظارت نمود.

• برای این کار می‌توان شان‌های جدید را در مرکز کندو قرار داد و کاملا مراقب تخمگذاری ملکه در آن‌ها بود و پس از مشاهده تخم‌ها در حجره‌ها آن‌ها را علامت‌گذاری کرد.

• پس از چهار روز از عمر لارو می‌توان آن را منتقل کرد. با دقت و مراقبت کافی با ابزار انتقال لارو، آن را به حجره مومی یا پلاستیکی جدید می‌توان منتقل کرد.

معمولاً برخی از زنبورداران یک قطره آب تمیز در کف چنین حجره‌ای می‌ریزند تا بتوان لارو را راحت‌تر از ابزار انتقال جدا کرد. این سلول‌ها در چهارچوب نگهداری قرار داده شده و تمام آن چهارچوب در داخل کندوی بدون ملکه گذاشته می‌شود.

باید برای چند روز اول کاملاً مراقب لاروها بود و در روز چهارم درب آن‌ها را مسدود کرد.

• پس از شش روز و در زمانی که لارو ملکه 14 روزه است، هر حجره دارای لارو را برای جفت‌گیری ملکه وارد کندو می‌کنیم. ملکه باید در شانزده‌روزگی از حجره خارج شود.

• باید برای دو هفته بعد دائماً کندو را تحت‌نظر داشت که در صورت جفت‌گیری، ملکه اقدام به تخمگذاری نماید. چنانچه پس از دو هفته هیچ‌گونه تخمگذاری مشاهده نشد؛ باید آن ملکه از کندو حذف شود و دوباره از ابتدا شروع کرد.