آیا عسلها متفاوتند؟
اکثر افرادی که اقدام به خرید عسل میکنند؛ چندان شناختی کاملی ندارند؛ از ماهیت و ویژگیهای آنچه بهعنوان یک عسل خریداری میکنند. یکی از دلایل عمده آن مصرفنکردن طولانیمدت این معجون سراسر انباشته از خواص گوناگون غذایی و دارویی است.
اخبار سبز کشاورزی؛ برخی بر اساس طعم، عدهای دیگر بر مبنای رنگ و دستهای دیگر بر پایه گلها، گرده و شهدی که زنبورها از آن تغذیه و یا جمعآوری کردهاند؛ عسل را خریداری میکنند. البته هر یک دلایل خاص خود را دارند. اما آنچه بیش از هر عامل دیگر اهمیت دارد؛ خلوص و اصالت عسل است.
بهعنوان مثال عسل بهدست آمده از زنبورهایی که گلهای گیاه شبدر را جمعآوری کردهاند، عسلی است با رنگ روشن، کلاسیک و عطر خاص گیاه شبدر.
اما عسلی که زنبورهای مولد آن از گلهای گیاه اوکالیپتوس تغذیه کردهاند؛ عطری شبیه به نعنا دارد که برای استفاده در یک لیوان چای، بسیار مطلوب است.
زنبورداران ایرانی فرآوردهها و تولیدات خود را با اسامی ازقبیل: عسل گشنیز، گون، کُنار و ...، به بازار عرضه میکنند که هر یک دارای عطر، طعم و رنگ خاصی است.
البته امکان دارد برای مصرفکننده عادی، چندان تفاوتی در آنها تشخیص داده نشود. اما در واقع عسلها با یکدیگر تفاوت دارند.
حال برای تهیه یک عسل خوب، باید چه معیارهایی را در نظر گرفت. برای شروع کار باید به دنبال یک عسل خام و یا غیرپاستوریزه شده بود؛ تا عطر و طعم واقعی آن را تشخیص داد.
عسلهایی که بهاصطلاح پاستوریزه میشوند بهدلیل حرارتدادن آنها، عطر خود را از دست میدهند و تبدیل به یک مایع شیرین بدون عطر و گاه فاقد طعم میشوند. بنابراین ابتدا باید به دنبال یک عسلخام و پاستوریزه نشده بود.
چند نمونه از عسلهای دارای عطر و طعم خاص، در این جا معرفی میشوند.
عسل یونجه: عسلی با رنگ روشن و غلظت متوسط که عطر و طعم خاص یونجه را دارد.
عسل گندم سیاه: دارای رنگ و طعمی تند که برای بعضی از غذاها و شیرینیها مناسب است.
عسل شبدر: دارای یک رنگ زرد روشن و خاص است و بسیار شیرین و معطر است.
عسل قهوه: رنگی تیره، با عطری تند که متناسب با رنگ آن است.
عسل کُنار: دارای رنگ روشن و شفاف با عطر و طعمی ویژه که از خصوصیات گیاه است.
سایر عسلها بسته به حوزههای جغرافیایی و این که در کدام اقلیم از کره زمین قرار گرفته باشند؛ دارای رنگ، عطر و طعم خاص خود هستند. بهعنوان مثال عسل به دست آمده از گلهای درختهای مرکبات، دارای رنگ روشن و با عطر و طعم گلهای این درختها است.
اگر چه در برخی از موارد عسلهای مرکباتی با رنگ و طعم مواد مصنوعی و شیمیایی که در نوشابهها و شیرینیها مصرف میشوند؛ نیز در بازار دیده میشود.
تفاوتهای جغرافیایی
در برخی از کشورها به دلایل اقلیمی، عسلهای خاص آن مناطق دارای شهرت جهانی هستند. بهعنوان نمونه، عسلهای یونانی، ایتالیایی، استرالیایی و... که به دلیل شهد و گردهای که زنبورهای آن مناطق جمعآوری میکنند؛ عسلهای بهدست آمده نیز دارای آن ویژگیها هستند.
بنابراین چندان جای تعجب ندارد که عسلها با یکدیگر تفاوت داشته باشند. بهموازات تفاوتهای جغرافیایی، محتویات چنین عسلهایی ازقبیل: آنتیاکسیدانتها، موادمغذی و سایر ویژگیها نیز با یکدیگر فرق دارند.
عسلهایی که در بازار عرضه میشوند؛ احتمال دارد که مراحلی از فرآوری بر آن انجام شده باشد. این اقدامات ممکن است موجب آسیب به عناصر مفید و یا کاهش آنتیاکسیدانتها گردد.
عسل شماره یک در جهان
عسل مانوکا(Manuka) از کشور نیوزلند، بر اساس برآوردها و معیارها، بهترین و معروفترین عسل در جهان است. این عسل از گردهگلهای گیاه مانوکا بهدست میآید؛ که خاص کشور نیوزلند است.
سایر عسلهای معروف جهان
عسل آکاسیا؛ از کشور مجارستان، از گلهای درختان آکاسیا بهدست میآید.
عسل استوقدوس(Lavender)؛ از کشور فرانسه از مزارع گسترده و سرشار از گلهای استوقدوس تولید میشود و دارای عطر و طعم ویژهای است.
عسل کُنار یمن؛ که یکی از گرانترین و کمیابترین عسلها در جهان است و مصارف طبی دارد.
عسل لیندن رومانی؛ این عسل از گلهای گیاه لیندن که عطر ویژهای دارد به دست میآید. در دنیا، کشور رومانی را بیشتر به خاطر این عسل میشناسند.
عسل یونانی؛ این عسل به شیرینی سایر عسلها نیست؛ چرا که 60درصد آن از گلهای درختان کاج تولید میشود؛ اما دارای مواد معدنی نظیر: کلسیم، پتاسیم، روی، آهن، منیزیوم و مس است و عطر تندی دارد.