توسعه سواحل مَکران

اخبار سبز کشاورزی؛ سواحل مکران از ابتدای انقلاب با حضور نیروهای جهادسازندگی و نمایش محرومیت این منطقه، علاوه‌بر سایر نقاط استان سیستان‌وبلوچستان، توجه شهروندان ایرانی را به استان جنوب‌شرقی کشورشان معطوف کرده است.

این‌که درست در منطقه قرینه مکران در آن سوی مرز، دولت پاکستان تجهیزات نظامی و پایگاه راهبردی را به آمریکایی‌ها اهدا کرده است، حکومت ایران را متوجه ظرفیت‌ها و قابلیت‌های راهبردی این محدوده جغرافیایی نمود؛ اما توسعه این منطقه با پایان جنگ به تعویق افتاد، چرا که در واقع دولت امکانات زیادی برای توسعه بخشیدن به منطقه بسیار محروم سواحل جنوبی سیستان‌وبلوچستان نداشت و به همین علت با پایان جنگ توجه بیشتری به منطقه مذکور و نواحی مکران شد.

در سفر مقام‌رهبری به سیستان‌وبلوچستان که خود ایشان مدتی در این استان در تبعید به سر برده بود، تحرک بیشتری در توسعه استان مذکور ایجاد و باعث بر سر زبان افتادن سواحل مکران شد، چرا که از همان سفر اراده لازم برای توسعه این سواحل پدید آمد.

محورهای توسعه کلان

از محورهای توسعه این سواحل، فعالیت‌های دریایی و آبزی‌پروری است که از نظر اقلیمی و شرایط جغرافیایی، مَکران یکی از بهترین مناطق جنوبی کشور برای انجام فعالیت‌های آبزی‌پروری، به‌ویژه تولید ماهیان گوناگون و میگو در قفس است.

درباره فعالیت‌های شیلاتی در سواحل مکران، رجبعلی قربانزاده، مدیرکل برنامه‌ریزی و بودجه سازمان شیلات به پایگاه خبری مزرعه سبز می‌گوید: وزیر جهادکشاورزی، رئیس سازمان شیلات را به‌عنوان نماینده تام‌الاختیار به دبیرخانه توسعه سواحل مکران معرفی کرد و از یک‌سال‌ونیم پیش که این انتصاب صورت گرفت، پیگیری‌های زیادی برای توسعه فعالیت‌های شیلاتی در سواحل مکران در شورای مذکور شروع شد.

قربانزاده اضافه کرد: بیش از 40 هزار صیاد و 14 اسکله صیادی از شرق استان هرمزگان، یعنی شهرستان میناب تا گواتر که منتهی‌الیه سیستان‌وبلوچستان است، فعالیت دارند که این 14 اسکله، اسکله‌هایی است که بعد از انقلاب فعال و ساخته شده یا هم‌اکنون در حال ساخت است اما برخی از این بنادر به لایروبی دوره‌ای نیاز دارند که در دست اقدام است.

پرورش آبزیان در کانون توجه

میگو به‌عنوان گونه‌ای آبزی که بازار فروش فراوانی در کشورهای گوناگون دارد، از انواع آبزیانی است که مورد توجه زیادی قرار گرفته و پرورش آن در دستورکار است.

قربانزاده در این مورد توضیح می‌دهد: حدود 15 هزار هکتار اراضی سواحل مکران به پرورش میگو اختصاص یافته که بخشی از آن در حال فعالیت و بخشی دیگر در حال ساخت است. وی اضافه می‌کند: عملکرد فعالان شیلاتی در سال 1401 حدود 13 هزار تن برداشت میگو بود.

این مدیر شیلاتی اضافه می‌کند: ظرفیت بسیار خوبی برای پرورش ماهی در دریا، یعنی پرورش ماهی در قفس وجود دارد که در این مورد پیش‌بینی تولید بیش از 150 هزار تن ماهی در سال است؛ اما آن سطح که هم‌اکنون جانمایی و نقطه‌یابی در دریا شده و امکان سرمایه‌گذاری برای آن وجود دارد؛ حدود 62 هزار تن ماهی است که اگر سرمایه‌گذار حاضر باشد؛ هم‌اکنون امکان واگذاری آن وجود دارد.

دو پروژه کلیدی در استان سیستان و بلوچستان

مهندس قربانزاده پروژه‌های مذکور را تببین و می‌گوید: یکی از این پروژه‌ها در «گریدن» است که موضوع پرورش ماهی در قفس را مورد توجه قرار می‌دهد. این پروژه هم‌اکنون شروع شده و دیگری در «رودیک» است که برای حدود هزار تن قفس جانمایی شده و در حال کار است.

وی ادامه می‌دهد: درمورد سایر فعالیت‌های بخش کشاورزی ازجمله زراعت، چون نماینده تام‌الاختیار وزارت جهادکشاورزی، سازمان شیلات است ورود کرده‌ایم، مثلا در موضوع دام و شترمرغ دشت‌یاری، زراعت و کشاورزی حفاطتی، احداث شهرک‌های کشاورزی نیز در دستورکار قرار دارند.

درمورد شهرک‌های کشاورزی، اضافه می‌کند هم‌اکنون هفت شهرک کشاورزی، دامی، شیلاتی، باغبانی در دست احداث است.

فعالیت‌های باغبانی در سواحل مکران

این عضو دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران درباره فعالیت‌های حوزه کشاورزی در سواحل مکران، ابتدا فعالیت‌هایی را که از سوی معاونت باغبانی وزارت جهادکشاورزی در احداث باغ‌های میوه گرمسیری انجام داده برمی‌شمرد و می‌افزاید: این‌ها، پروژه‌هایی است که با دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران نوشته و تدوین شده و درمورد آن جانمایی صورت گرفته و نقشه UTM با مقیاس 5000/1(یک‌پنج هزارم) در دبیرخانه شورای توسعه سواحل مکران نهایی شده و چنانچه در ریاست‌جمهوری مصوب شود به اجرا گذشته و عملیاتی می‌شود.

رجبعلی قربانزاده علاوه‌بر این و به‌طور اخص در حوزه شیلات می‌گوید: در حوزه شیلات و شهرک‌هایی که در مورد و با موضوع آن تاسیس شد، بیش از 102 هکتار زمین برای شهرک‌های مذکور و تولید شیلات منجمد تخصیص‌یافت که این میزان اختصاص زمین صورتجلسه شده و با تصویب و تایید آن از سوی رئیس‌جمهور، ابلاغ خواهد شد که فعالیت‌های کشاورزی و شیلاتی در آن آغاز می‌شود.

سرمایه‌گذار خارجی حاضر به کار در ایران نیست

پرسش مهمی که در این باره مطرح می‌شود آن است که این جذابیت‌های مطرح شده درمورد فعالیت‌های اقتصادی در سواحل مکران آیا به جذب سرمایه‌گذار خارجی و سرمایه‌های خارجی نیز انجامیده و آیا علاقه‌مندی از طرف غیرایرانیان و به‌ویژه ثروتمندان عراقی یا کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس برای حضور و فعالیت اقتصادی در این منطقه وجود دارد؟

مدیرکل برنامه‌ریزی و بودجه سازمان شیلات ایران به این سوال پاسخ منفی می‌دهد و می‌گوید: تنها کسی که علاقه‌مند به حضور و فعالیت اقتصادی توام با سرمایه‌گذاری در این منطقه بود، فردی کویتی بود که فوت کرد و با فوت او ادامه سرمایه‌گذاری‌اش در مکران متوقف و بلاتکلیف ماند.

قربانزاده می‌گوید: البته سرمایه‌گذاران داخلی در مواردی ابراز تمایل کرده و سرمایه‌گذاری نیز در توسعه این منطقه انجام داده‌اند که از آن جمله شرکت پتروشیمی باختر است.

وی ادامه می‌دهد: تاکنون سرمایه‌گذاری خارجی در این منطقه چه در شیلات و چه در کشاورزی صورت نگرفته، اما آنچه رخ داده سرمایه‌گذاری پتروشیمی باختر در «گریدن» است که پرورش میگو در قفس به آن تعلق دارد. علاوه‌بر این شرکت مذکور در زمینه احداث گلخانه و آب‌شیرین‌کن هم در حال فعالیت است و این‌ها به‌علاوه سایر سرمایه‌گذاری‌ها مجموعا به هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود.

قربان زاده هم چنین می گوید: این طرح به روش کشت و صنعت مطرح شده که بخش میگوی آن به 750 هکتار بالغ می‌شود که تاکنون 150 هکتار آن زیر کشت برده شده و پیشرفت خوبی به حساب می‌آید؛ یعنی کشت و صنعت مکران که به پتروشیمی باختر تعلق دارد، در این منطقه در حال فعالیت است.

وی همچنین گفت: در سایر بخش‌ها اکثر بهره‌برداران، داخلی و محلی هستند و هم‌اکنون به دنبال سرمایه‌گذار داخلی هستیم چون زیرساخت‌های آن آماده و با امور اراضی استان و سازمان جهادکشاورزی استان مذاکره‌های جدی انجام شده که سرمایه‌گذار محلی و داخلی بتواند به این فعالیت‌های وارد، سرمایه‌گذاری کرده و پروژه‌ها را به اتمام برساند.