آذربایجان شرقی سرزمین هنرهای دستی بی نظیر

به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ استان آذربایجان شرقی یکی از کانون های صنایع دستی ایران محسوب می شود. در این استان انواع فرش، قالیچه، جاجیم، ‌‌خورجین، گلیم، شال، گلیمچه، ظروف سفالی و سرامیک، اقسام سبد حصیری، ‌‌پارچه های پشمی و ابریشمی، سوزن دوزی، نقره سازی، قلاب بافی، حوله و پتوبافی، مفرش (هر چیز گستردنی) بافی، کفاشی و کفش دوزی و... موارد عمده صنایع دستی را تشکیل می دهند.

صنایع دستی برجسته استان شامل قالی بافی، گلیم بافی، هنرهای چوبی (خاتم، معرق، منبت و سبد و حصیر بافی)، دستبافت های سنتی (پشمی، ابریشمی، جاجیم بافی)، چاپ های سنتی، ‌‌شیشه گری، سفال گری، فلزکاری (قلم زنی، حکاکی و ملیله دوزی)، ‌‌رودوزی ها(سوزن دوزی، پته دوزی، شکمه دوزی و گلابتون دوزی)، ‌‌نمدمالی، کتاب آرایی (مینیاتور، تذهیب ) است. در اینجا به معرفی تعدادی از انواع هنرهای دستی رایج در آذربایجان شرقی می پردازیم.

قالی بافی

به استناد منابع بسیار، در قرن سوم هجری، ‌‌آذربایجان از بزرگترین مراکز بافت قالی و زیلو بود. در دوره سلجوقیان و ایلخانیان هنر قالی بافی در آذربایجان رواج کامل داشت و بر مبنای مینیاتورهای نسخ خطی خمسه نظامی اثر قاسم علی و برخی آثار دیگر که بیشتر نقوش قالی و طرز بافت آن را نمایش می دهند، آشکار می شود که قالی بافی در دوره تیموریان و سپس در دوره صفویه سیر تکاملی خود را طی نمود و نقوش جدیدی چون سجاده ای، گل و بوته، ترنج و لچک، حیوانات، خصوصاً نقش گل شاه عباسی متداول گردید و تنوع رنگ ها و استفاده از ابریشم، ظرافت و زیبایی و کیفیت قالی ها را تا حد قالی پرده نما، بالا برد. نمونه های چنین فرش هایی هم اکنون در بسیاری از موزه های دنیا در معرض نمایش قرار دارد.

پارچه بافی

بافتن پارچه با دست، ‌‌خصوصاً پارچه های ابریشمی و زری از قدیم در ایران و همچنین آذربایجان شرقی معمول و متداول بوده است. چنانکه در دوره صفویه که به عصر طلا یی و درخشان بافندگی شهرت دارد، پارچه هایی از حریر ساده، ‌‌ابریشم زربفت و مخمل ابریشمی بافته شده، که نمونه هایی از آنها در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزیینی اصفهان موجود است.

ساز سنتی

قارمان از سازهای بادی کلاویه ای می باشد که از صدها سال پیش در کشور روسیه ساخته می شود و از حدود ۱۰ سال قبل نیز، ساخت آن در ایران متداول شده است.در ساخت اتاق (بدنه) قارمان عمدتاً از چوب افرا، چوب کاج و… استفاده می شود. برای زیبایی ظاهر آن اشکال زیبایی از جنس صدف و به صورت معرق با پوشش پلی استر ایجاد می شود.

صنعت چرم تبریز

صنعت چرم در ایران تاریخچه ای هزاروپانصد ساله دارد و در آن زمان از چرم در تولید آثاری مانند لباس، مشک، کفش و جنگ افزار استفاده می شد. برای تولید چرم از ترکیب پوست جانوران با مواد مختلفی مثل زاج سفید، پوست درخت صنوبر، کاج، بلوط، فندق، کائوچو و مواد شیمیایی استفاده می شود و انواعی مثل چرم سبک، نیمه سنگین، سنگین، گیاهی، کرومی، ورنی و چرم اشبالت دارد.

با تاسیس اولین کارخانه چرم سازی تبریز در سال ۱۳۱۰ این هنر جان تازه ای گرفت. اگر به چرم مرغوب علاقه دارید سری به بازار سنتی تبریز بزنید تا تنوعی فوق العاده از چرم را از نزدیک ببینید.