روز یا شب، قبل یا بعد از غذا احساس ناراحتی در معده دارید؟
بهترین زمان مصرف پروبیوتیکها
پروبیوتیکها مجموعهای از باکتریها و مخمرهایی هستند که اگر چه تاکنون با این نامگذاری شناخته نمیشدند، اما هزاران سال است که در مواد غذایی نظیر ماست، دوغ، کفیر و ترشیهای بدون سرکه تهیه و مصرف شدهاند.
اخبار سبز کشاورزی؛ آگاهی از مزایای پروبیوتیکها در سالهای اخیر و اثرات مثبت آن بر دستگاه گوارش، هضم غذاها و تنظیم عملکرد سیستم گوارشی، موجب تهیه و مصرف آن به اشکال غیرغذایی گردیده به گونهای که میلیونها انسان این مخمرها را به صورت کپسولهای دارویی تهیه و مصرف میکنند. حال نکتهای که مورد توجه کارشناسان تغذیه قرار گرفته است زمان مصرف صحیح این مواد است.
پس از صرف یک غذای ناخوشایند و احساس ناراحتی در معده، ممکن است به سراغ یک پروبیوتیک برویم. حال پرسش آن است که بهترین زمان مصرف آن چه وقتی است.
پاسخ به این پرسش چندان کار سادهای نیست، چرا که باید عوامل دیگری را نیز مورد توجه قرار داد:
نوع پروبیوتیک
زمانی که تصمیم به مصرف یک پروبیوتیک گرفته میشود، انواعی از آنها از مواد داخل یخچال گرفته تا قفسهها به صورت کپسول، پودر و یا مایع در دسترس قرار دارند. هر یک از این پروبیوتیکها انواع و گونههای متفاوتی دارد که میزان پروبیوتیک موجود در هر واحد مصرفی را نشان میدهد و اغلب معرف مزایایی برای حفظ سلامتی دستگاه گوارش هستند.
در میان مجموعهای از پروبیوتیکها، دو نوع از آنها رایجتر هستند که عبارتند از: لاکتوباسیل و بیفیدوباکتریوم. در اکثر موارد این پروبیوتیکها نسبت به سایر انواع مشابه بسیار بهتر هستند.
در شرایطی که رهنمودهای خاصی برای مصرف روزانه پروبیوتیکها وجود ندارد میتوان برای بزرگسالان بین 10 تا 20 میلیارد واحد از کلنیهای پروبیوتیک را تجویز نمود که بسته به تجویز مقدار مصرف آنها توسط تولیدکنندگان است.
عملکرد هر پروبیوتیک با دیگری متفاوت بوده بنابراین نمیتوان مقدار یکسانی برای مصرف آنها توصیه نمود. در حالی که یک پروبیوتیک برای عوارض گوارشی توصیه میشود، پروبیوتیکهای دیگری برای مقابله با آلرژیها، آکنه، ناراحتیهای تنفسی و حتی سلامت دندانها تجویز میگردند.
عادات غذایی
امکان دارد که یک روز یک غذای با مقدار فیبر اندک خورده شود که میتواند باعث کاهش تنوع میکروبی در دستگاه گوارش گردد. از آنجایی که غذاهای دارای فیبر به سلامت دستگاه گوارش کمک میکنند، جیره غذایی دارای فیبر کافی به پایداری سلامت آن کمک فراوان میکند.
در شرایطی که امکان دارد یک نوع پروبیوتیک برای دستگاه گوارش مفید باشد، اما نمیتوان آن را جایگزین یک جیره غذایی ضعیف نمود. به عنوان مثال یک جیره غذایی دارای مواد قندی زیاد میتواند موجب التهاب و آسیب به دستگاه گوارش گردد. بنابراین باید توجه داشت که مصرف پروبیوتیکها باید در جهت سلامتی دستگاه گوارش و به همراه یک جیره غذایی سالم باشد.
وضعیت سلامتی و امور پزشکی
هر فرد سالم نیز میتواند به راحتی از یک پروبیوتیک استفاده نماید. توصیه میشود، افرادی که در حال مصرف آنتیبیوتیکها هستند، زمان مصرف پروبیوتیکها تغییر دهند.
دلیل این کار مکانیسم آنتیبیوتیکها در کشتن موجودات میکروبی زنده و بهبود التهابات گوارشی است که امکان دارد موجب مرگ مخمرها شود. توصیه میشود که ابتدا آنتیبیوتیک خورده شده و حداقل 2 تا 3 ساعت بعد پروبیوتیک مصرف شود.
افرادی که دارای عوارض و مشکلات ایمنی جسمی هستند و آنهایی که عضوی را دریافت نمودهاند، بهتر است که از مصرف پروبیوتیکها اجتناب نمایند. دلیل این اجتناب امکان تداخل دارویی و یا ایجاد عفونت به علت تجمع مخمرها در قسمتهایی از بدن است.
صبح یا بعدازظهر
دلایل خاصی برای مصرف نکردن پروبیوتیکها در صبحها وجود ندارد. عدهای از افرادی که در اوقات اولیه روز از این مواد مصرف کردهاند، آن را بسیار خوب و مناسب میدانند. زمانی که مقدار یک پروبیوتیک و چگونگی مصرف و زمان آن تبدیل به یک عادت یا قاعده کلی میشود، میتوان همچنان به این کار ادامه داد. در صورتی که پس از خوردن یک پروبیوتیک احساس وجود نفخ در دستگاه گوارش میکنید، بهتر است که اندکی زودتر آن را مصرف نموده تا مزاحم آسایش و تاخیر در زمان خواب نشود.
با یا بدون غذا
یکی از پرسشهای معمولی در این زمینه آن است که باید پروبیوتیکها را با غذا یا بدون غذا مصرف کرد. متاسفانه بررسیها، پاسخ درستی در این زمینه ارائه نکردهاند. یک مطالعه بیان میکند که نباید هیچگونه ماده غذایی پوشیده با پروبیوتیکها قبل از خوردن غذاهای چرب مصرف شود، چرا که به ادامه حیات پروبیوتیکها آسیب میزند.
بر اساس توصیه کارشناسان سلامت مصرف پروبیوتیکها به چند عامل بستگی دارد: اول؛ آن که باید نسبت به ضرورت مصرف پروبیوتیک اطمینان داشت. دوم؛ دقت در زمان مصرف توصیهشده توسط تولیدکننده که روی جعبهها ثبت میگردد. سوم؛ تجربه زمان مصرف آن است که هر فردی متناسب با شرایط جسمی خود میتواند آن را در روز، شب، قبل و یا بعد از غذا تعیین نماید.