تولید مرغ‌های مقاوم به آنفلوآنزا

اخبار سبز کشاورزی؛ تحقیقات نشان داده که می‌توان با اندک تغییراتی در یکی از ژن‌های پرندگان، تا میزان زیادی آنها را در مقابل آنفلوآنزای مرغی مقاوم نمایند. در مرغداری‌های انگلستان، دانشمندان برای اولین‌بار موفق به خلق مرغ‌هایی مقاوم به آنفلوآنزا شده‌اند؛ که همه ساله میلیون‌ها مرغ را از بین برده و خسارات اقتصادی زیاد و کمبودهای غذایی فراوان در برخی از کشورها به وجود می‌آورد.

پرندگانی که با اندک تغییراتی در یکی از ژن‌هایشان نسبت به بیماری کشنده آنفلوآنزا مقاوم شده‌اند، نشان داده‌اند که از هر 10 قطعه مرغ پس از دریافت ویروس بیماری، 9 پرنده علائم مقاومت به بیماری را از خود بروز داده‌اند، اگر چه آلودگی‌ها نسبت به این بیماری کاملا متوقف نگردیده؛ اما اعتقاد محققان بر این است که تا قبل از پرورش یک مرغ‌تراریخته به‌منظور مقابله با آنفلوآنزا، باید از چنین روش‌هایی استفاده کرد.

با تزریق دوزهای معمولی به مرغ‌ها به نظر می‌رسد که نوعی مقاومت در آن‌ها به وجود می‌آید، اما هنگامی که تزریق با دوزهای بالاتر انجام می‌شود، در نیمی از جوجه‌ها مقاومت به بیماری کاملا موفقیت‌آمیز است. چنین نتایجی نشان می‌دهد که می‌توان برای پرورش مرغ‌های مقاوم به آنفلوآنزا، گام‌های امیدوارکننده برداشت.

نتایج اولیه مشخص می‌کند که در صورت دستکاری و تنظیم سه ژن به‌جای یک ژن، می‌توان با توفیق بیشتری از جلوگیری ابتلا به این بیماری در پرندگان دست یافت.

در دو سال گذشته، صدها میلیون قطعه پرنده به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا در سراسر جهان از بین رفتند و این نگرانی همچنان وجود دارد که هر ساله با فرارسیدن فصول سرد پاییز و زمستان، باز هم این ویروس موجبات مرگ صدها میلیون پرنده را به همراه ضرر و زیان‌های اقتصادی فراهم آورد. نکته مهم دیگر آن است که این ویروس نه فقط پرندگان که حتی پستانداران و برخی از جانوران آبزی نظیر فک‌ها، شیرهای دریایی و گاه انسان‌ها را نیز مبتلا و باعث مرگ آن‌ها می‌شود.

ویروس آنفلوآنزا با قدرت بیماری‌زایی گسترده و جهانی در قاره‌های آسیا، اروپا، آفریقا و آمریکای‌شمالی شیوع داشته و هم اکنون ترس از گسترش آن به آمریکای‌جنوبی و قطب‌جنوب وجود دارد. مرگ‌های گسترده و وسیع در میان پرندگان وحشی و به دنبال آن در میان مرغداری‌ها، ترس از جهش سریع آن در ابتلا انسان‌ها را در پی دارد.

واکسینه کردن تمام پرندگان هزینه‌های زیادی را می‌طلبد، ضمن آن که به دلیل تغییرات ژنتیکی در ویروس، به سرعت منتشر می‌شود. اتخاذ تدابیر ایمنی شدید نیز ازقبیل نگهداری پرندگان در فضاهای محدود و بسته موجب اثرگذاری بر رفاه و سلامتی آن‌ها به روش‌های دیگر می‌شود.

دستکاری و تدوین جدید ساختار ژنتیکی موجب گام برداشتن در یک راه و روش دائمی برای مقابله با این بیماری شده که می‌تواند طی نسل‌ها ادامه یافته و علاوه‌بر حفظ صنعت مرغداری، به کاهش خطرات برای انسان‌ها و پرندگان وحشی نیز بینجامد.

این تحقیق در مورد ژن ANP32A که موجب ساخت پروتئینی که ویروس آنفلوآنزا قادر است با جداسازی آن، خود را تکثیر نماید، متمرکز گردیده است. حال با پی بردن به این موضوع، می‌توان از استفاده ویروس‌ها از این پروتئین برای تکثیر خود جلوگیری به عمل آورد و به روش‌های مناسب در آن اختلال ایجاد کرد. به همین منظور محققان مذکور اقدام به پرورش مرغ‌هایی با دستکاری اندک روی ژن ANP32A نمودند.

پس از دستکاری ژنتیکی، جوجه‌ها با 1000 واحد از ویروس آلوده شدند و در پایان مشاهده شد که فقط یک مرغ از 10 پرنده پس از چند روز علائم بیماری را از خود نشان داد و این در حالی بود که تمام پرندگان مورد آزمایش به ویروس آلوده شده بودند.

هرگونه توفیق در آلوده کردن جوجه‌ها به دلیل توانایی ویروس در تغییر ساختار امکان دارد که با احتمالاتی همراه باشد. جهش‌هایی که در ویروس‌ها به‌طور معمول ایجاد می‌شود، می‌تواند آنها را قادر برای به‌کار بردن پروتئین مذکور در سلول‌های انسانی بنماید.

توضیح آن که ویرایش یا تنظیم ژن‌ها(Gene Editing)، تفاوت‌های اساسی با GM یا تراریختگی دارد، چرا که در مقوله تراریختگی، یک ژن از یک گونه به درون ساختار ژنتیکی یک جاندار دیگر اضافه می‌شود، اما در ویرایش ژنتیکی فقط ژن‌ها دستکاری و جابه‌جا می‌شوند، بنابراین به هیچ عنوان واجد عوارضی که در مورد GM‌ها گفته می‌شود نیستند.

ماهنامه دام و کشت و صنعت-شماره ۲۸۰-آبان ۱۴۰۲