جان انسان و خزر را نجات دهید

دریاچه خزر یک مجموعه زیست محیطی و اکولوژیکی بسته است که تنها از طریق کانال ولگا ـ ون آب محدودی وارد آن می‌شود و از طریق تبخیر آب از آن خارج می‌شود. البته برخی کشورهای همسایه این دریاچه به طور غیرقانونی آب از آن برداشت می‌کنند که مورد اعتراض سایر همسایگان واقع شده است.

مزرعه سبز : در واقع وقتی یک مجموعه آبی به صورت دریاچه در میان خاک محصور می‌شود این به آن دلیل است که برداشت آب از دریاچه به طور کلی باعث خشک شدن دریاچه و آسیب دیدن محیط زیست آن می‌شود؛ به ویژه وقتی قرار است آب دریاچه بسته مانندی خزر، برای استفاده‌هایی نظیر شرب، کشاورزی و صنعت برداشت شود، دریاچه با سرعتی نگران کننده رو به خشک شدن می‌رود.

از آن بدتر آلوده کردن آب دریاچه و استفاده از این آب برای شست و شوی مراکز صنعتی مجاور دریاچه است که میزان غلظت آلاینده‌ها را در این پهنه آبی افزایش می‌دهد. در این مورد جمهوری آذربایجان ید طولانی دارد و تاکنون نسبت به اعتراض همسایگان دریای خزر، واکنشی نشان نداده است. این جمهوری علاوه‌بر این از آب دریای خزر برای مصارف گوناگون برداشت می‌کند که تا امروز کشورهای همسایه خزر نسبت به این اقدام خطرناک نتواستند جمهوری آذربایجان را از ادامه رویه نادرست خود بازدارند.

اما کشورمان نیز در آلوده کردن دریاچه خزر نقش دارد و اگرچه این دریاچه برای ایرانیان به جز مصارف اقتصادی، مصارف دیگری مانند گردشگری هم دارد، اما تمام هشدارهایی که به منظور کاهش اقدامات تخریبی علیه سلامت دریاچه خزر بیان شده، تاکنون نتوانستند ایرانیان را از آلوده کردن دریاچه خزر بازدارد.

بدترین اقدام ایرانیان درباره آلوده سازی خزر به استفاده از سموم و کود شیمیایی در زمین‌های کشاورزی نزدیک دریاچه خزر باز می‌گردد.

کارشناسان زیست‌محیطی در این باره می‌گویند سموم و کودهای شیمیایی که به مزارع و باغات در استان گیلان و مازندران داده می‌شود راهی آب دریای خزر می‌شود و جان همه شهروندانی که از آب دریاچه خزر استفاده می‌کنند را تهدید کند.

این تهدید البته در مورد آبزیان دریاچه هم وجود دارد و گفته می‌شود در اثر ورود همین سموم و کودهای شیمیایی و افزایش آلایندگی آب خزر فک‌های این دریاچه نابود شده است.

مراجع بهداشتی و پزشکی منطقه نیز اذعان می‌کنند که در سال‌های اخیر میزان ابتلا به سرطان در میان شهروندان استان‌های ساحلی شمال کشور به شدت افزایش یافته و در این باره رقم بیشتر به استان مازندران مربوط است. به علاوه سایر شهروندان و گردشگرانی که برای استفاده از آ‌ب دریاچه خزر در فصول مختلف به مازندران و گیلان مسافرت می‌کنند در معرض همین تهدید و آسیب قرار دارند.

کارشناسان می‌گویند سموم و کودهایی که به باغات پرتقال، شالیزارها و مزارع استان‌های ساحلی داده می‌شود در هنگام بارش باران شسته و راهی دریاچه خزر می‌شود. روشن است که بسته بودن آب این دریاچه باعث انباشت این مواد خطرناک می‌شود و در اثر مرور زمان حجم و غلظت آن افزایش می‌یابد.

بدیهی است که این مواد شیمیایی خطرناک چه در اثر آب تنی و چه از طریق گوشت ماهیان صید شده دریاچه خزر وارد بدن انسان‌ها می‌شود و سلامتی ایشان را به خطر می‌اندازد.

اکنون نکته مهم آن است که آیا مقامات بهداشتی و کشاورزی کشورمان در برابر این تهدید مهم ساکت خواهند ماند و اقدامی نخواهند کرد؟ این مقامات باید بدانند که آنچه در معرض خطر و تهدید قرار دارد فقط زیست بوم و زیست محیط دریاچه خزر و استان‌های ساحلی کشور نیست؛ بلکه علاوه بر موارد گفته شده، جان انسان‌ها در معرض خطر و آسیب قرار دارد.

نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد بازرگانی

انتهای پیام/