سکوت ستاد احیای دریاچه ارومیه جایز نیست!
ستادی که در وعدهها غرق شد
وقتی صفحات تاریخ را درباره سخنان رئیس جمهوری در سه سال اخیر ورق میزنیم، مشاهده میکنیم که آقای رئیسی چه قبل از سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و چه در هنگام مسئولیتشان بر مسند رئیس دولت، همواره تأکید ویژه و مستمر بر احیای دریاچه ارومیه داشت و استاندار آذربایجان غربی بهعنوان تأثیرگذارترین فردی که میتواند نقش مهمی در احیای دریاچه داشته باشد را بهعنوان رئیس ستاد احیای دریاچه ارومیه منصوب کرد.
اخبار سبز کشاورزی؛ اینکه در این دو سال اخیر چه گذشت و چرا دریاچه ارومیه تقریباً در لبه پرتگاه خشکشدگی کامل قرار گرفت، خود بحث جداگانهای است که باید در مورد آن بهطور تشریحی بحث و بررسی شود؛ ولی آنچه که در چند هفته اخیر رخ داد و بارشهایی که بهطور مکرر در حوضه دریاچه ارومیه رخ داد، بیبرنامهبودن ستاد احیای دریاچه ارومیه را بیش از پیش نشان داد.
بهطوریکه در صورت ادامه این وضع، بهعقیده نگارنده نمیتوان به منویات رئیس جمهوری را برای احیای دریاچه ارومیه جامه عمل پوشاند.
درباره بارشهای اخیر، توجه داشته باشیم که مرکز ثقل این بارشها در حوضه آبریز «زرینهرود»، «سیمینهرود»، «مهاباد چای»، «سیلوه»، «گدارچای» و «شهرچای» رخ داد. یعنی جایی که بیش از ۷۰ درصد روانابهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه در این مناطق قرار دارند.
لذا ستاد احیای دریاچه ارومیه قادر بود با اتخاذ برنامههای از پیش تدوینشده برای هر یک از سدهای این محدوده، اقدام به رهاسازی آب از آنها در زمان مناسب و با دبی مناسب کند تا حداقل گوشهای از نگرانیها مبنی بر ادامه خشکشدگی دریاچه در تابستان پیشرو رفع شود.
ولی متأسفانه تاکنون چنین همتی از طرف ستاد احیا دیده نشده و یک سکوت بدون دلیل برای اعلام سیاستهای رهاسازی آب در ستاد احیا و وزارت نیرو مشاهده میشود.
بهخاطر داشته باشیم که بهعلت گرمایش هوا در سالهای اخیر، احتمالاً فصل آبیاری اراضی کشاورزی حوضه آبریز دریاچه ارومیه شاید از فروردینماه آغاز شود و لذا فقط ماه اسفند و شاید تا نیمه فروردین ۱۴۰۳ زمان باقی مانده تا اقدام موثر رهاسازی آب از سدهای «بوکان»، «مهاباد»، «ساروق»، «سیلوه»، «چپرآباد» و «شهرچای» برای نجات دریاچه ارومیه صورت پذیرد.
بنابراین با گذشت زمان و ورود به فصل بهار، رهاسازی آب از سدها بهدلایل مختلف نمیتواند به پیکره اصلی دریاچه رسانده شود.
نکته حائز اهمیت دیگر اینکه از جمله وظایف شرکت آب منطقهای آذربایجان غربی آن بوده که کارشناسان آن شرکت باید با توجه به برآورد و اندازهگیری توده برفی در حوضه آبریز زرینهرود و مهاباد چای، محاسبه کنند که پتانسیل رواناب بهاره ناشی از ذوب برف چقدر خواهد بود و بهتبع با توجه به حجم آب موجود در مخازن این سدها، تا چه مقدار میتوان در اسفندماه رهاسازی آب از مخازن را انجام داد و سوال اساسی آن است که آیا تاکنون چنین امری تحقق یافته است؟
بهخاطر داشته باشیم که حقابه محیط زیست دریاچه ارومیه بیش از سه میلیارد مترمکعب است که قاعدتاً بیش از یک میلیارد مترمکعب آن باید از طریق رهاسازی سدها انجام شود و سهم سدهای بوکان، مهاباد و چپرآباد بیش از نیم میلیارد مترمکعب است.
حال که به یاری پروردگار، نزولات سالیانه حوضه آبریز این سدها از متوسط درازمدت بالاتر رفته است و تقریباً شرایط ترسالی برای جنوب و جنوبغربی دریاچه ارومیه بهوجود آمده است، انتظار بر آن است که ستاد احیای دریاچه ارومیه با همکاری شرکت آب منطقهای آذربایجانغربی و با اتخاذ یک تصمیم مناسب و قبل از ورود به فصل گرما، رهاسازی آب از این سدها را برای زندهشدن مجدد دریاچه ارومیه آغاز کند و این نقیصه سالهای اخیر را که رهاسازی بیشتر در حاشیه بود تا در متن اصلی احیا، بهوسیله رهاسازی در سال ۱۴۰۲ جبران کند.
مجدداً تأکید میشود که در این روزهای خوب پربارشی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، سکوت ستاد احیا جایز نیست و باید اعلامیه مهمی در رابطه با قصد این ستاد برای رهاسازی آب از سدهای حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای روشنشدن اذهان عمومی و دلسوختگان دریاچه ارومیه منتشر شود./پیام ما