تهیه آب در جهان رو به گرم شدن بیشتر

اخبار سبز کشاورزی؛ به موازات چنین نیازی، مشکلات عمده دیگری ازقبیل عمل نکردن پمپ‌های آبرسانی، شکسته شدن شیرهای آب، نشت و فرار آب از لوله‌ها و باقی‌ماندن درازمدت آب در سیستم آبرسانی نیز وجود دارند. حال با گرم شدن زمین و بالا رفتن نیاز به آب بیشتر، کمبود آب به‌علت تغییرات عمده در شرایط جوی در بسیاری از کشورهای در حال رشد و حتی پیشرفته، مبدل به معضل دیگری شده است.

با توجه به چنین مشکلاتی، بسیار از شهرها در دنیا، اقدام به اجرای برنامه‌های جایگزین حتی در اندازه‌های کوچک کرده‌اند که شامل تصفیه و بازیابی فاضلاب‌ها، در حدود منطقه‌ای و اموری از این قبیل است.

در هر منطقه جغرافیایی و بنا بر شرایط و امکانات، مطالعاتی برای اجرای سیستم‌های آبیاری کوچک و بزرگ به‌عمل آمده تا از هدر رفتن هر مقدار آب جلوگیری به عمل آید.

همگام با گسترش تکنولوژی، شهرها در حال یافتن راهکارهایی هستند که زمانی در روستاها به کار برده می‌شد و آن بهینه کردن آب مصرفی در مقادیر کوچک است که حفظ و نگهداری آن ساده‌تر و ارزان‌تر و می‌تواند موجب امنیت آب و حتی محیط‌زیست گردد.

آب پاک طبیعی

تقریباً تمام آب‌ها قابل پاک‌سازی و مصرف هستند. طبیعت نیز نقش بسیار مهمی در تمیز کردن آب در هنگام عبور از لایه‌های زمین دارد که به صورت فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی و در طول زمان به پاک‌کردن آلاینده‌ها می‌پردازد.

در روش سنتی و معمولی، شهرها متکی به سیستم‌های متمرکز آبرسانی هستند که با برداشت آب شیرین از رودخانه‌ها یا منابع آبی دیگر پس از ضدعفونی آن را وارد شبکه آبیاری شهری می‌کنند، اما چنین زیرساخت‌ها و شبکه‌ها، به دلیل آسیب‌پذیر بودن و افزایش سن، دچار مشکل می‌شوند؛ علاوه‌بر آن که تغییرات اقلیمی، کمبود آب و رشد جمعیت، فشار بیشتری بر آن‌ها وارد می‌کند.

بنابراین برخی از شهرهای بزرگ اقدام به برپایی و تجهیز سیستم‌های توزیع آب کوچک کرده‌اند که با طراحی برای جمع‌آوری فاضلاب‌ها، آن‌ها را دوباره پاک و تمیز کرده و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهند. برخی از این سیستم‌ها، جداگانه و تعدادی دیگر در اتصال با سیستم اصلی فعالیت می‌کنند.

تکنولوژی تولید آب بیشتر

آب‌سازهای کوچک می‌توانند شامل فیلترهای پیشرفته خانگی انفرادی، شبکه مجتمع‌های مسکونی و تجاری و یا تجهیزات صنعتی و کشاورزی باشند. بسیاری از این آب‌ها به فاضلاب نظیر حمام و دستشویی و درنهایت به لایه‌های آب‌های زیرزمینی می‌روند، اما تکنولوژی‌های پیشرفته کنونی به‌گونه‌ای عمل می‌کند که چنین آب‌هایی را قابل استفاده مجدد می‌نماید.

پروسه‌های الکتروشیمیایی نشان داده‌اند که پتانسیل زیادی برای بازسازی آب تازه، عناصر غذایی که می‌توانند به‌عنوان کود مصرف شوند و نیز تولید انرژی از آب‌های فاضلاب و ضایعاتی وجود دارد.

چنین روند بازسازی که با تکنیک اسمز معکوس، آب‌ها را با فشار وارد لایه‌های فیلتری نموده و ناخالصی آن‌ها را می‌گیرد، در پایان با دیالیز و جداسازی الکتریکی، باز هم آب را قابل استفاده می‌کند. همچنین، با میکروب‌زدایی و جذب گازهای آلاینده‌ای نظیر متان از مواد ارگانیکِ در حالِ پوسیدن در غیاب اکسیژن، فاضلاب‌ها قابل استفاده می‌شوند.

موانع

با توجه به تمام مزایای بازیافت آب، چنین آب‌هایی درصد اندکی از مجموع آب‌های مصرفی در شهرها را به خود اختصاص می‌دهند. یکی از این چالش‌ها، نگرانی عمومی در مصرف چنین آب‌هایی است که تردیدهایی درباره سلامتی آن‌ها وجود دارد

در صورت رعایت تمام اصول بهداشتی و شیمیایی، چنین آب‌هایی کاملا مناسب نوشیدن و مصارف خانگی هستند، چرا که آلاینده‌های سمی آن‌ها از آب‌های معمولی کمتر است، هر چند چنانچه چنین آب‌هایی به‌طور کامل سم‌زدایی و عاری از آلاینده‌ها و عوامل بیماری‎زا نشوند، می‌توانند برای سلامت مصرف‌کنندگان خطرناک باشند.

در جهانی که به شدت گرفتار تغییرات اقلیمی، خشکسالی‌ها و کمبود آب شیرین گردیده، در سال‌های آینده هر چه بیشتر گرفتار کمبود آب شُرب و کشاورزی خواهد شد که یکی از بهترین روش‌ها برای تامین آب، سیستم‌های کوچک و غیرمتمرکزتصفیه آب است.

ضرورت احداث تصفیه‌خانه‌ها

سالیانه میلیاردها مترمکعب آب با بارش و مصارف خانگی در مجاری آب‌شهری به هدر می‌رود که با احداث تاسیسات کنترل و تصفیة چنین آب‌هایی می‌توان بخش زیادی از آب‌های شرب، کشاورزی و صنعتی را تامین نمود و نیاز به برداشت از آب‌های زیرزمینی، رودخانه‌ها و مخازن پشت سدها را به حداقل رسانید.

در شرایط گرم شدن بیشتر زمین، بروز خشکسالی‌ها و کمبود آب در حوزه‌های مختلف، سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و درازمدت در این زمینه امری اجباری است. ساده‌انگاری و غفلت در تامین آب می‌تواند عوارض اجتماعی و اقتصادی غیرقابل جبرانی در پی داشته باشد.