هشدار نسبت به افزایش ابتلا به سرطان با تنفس گردوغبار در زابل و زاهدان
سیستان‌وبلوچستان محو در غبار
دفتر محیط‌زیست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، پیش‌تر در مورد افزایش احتمال ابتلا به سرطان با تنفس گردوغبار در سیستان‌وبلوچستان هشدار داده بود
اخبار سبز کشاورزی؛ سازمان هواشناسی کشور، آغاز این هفته را نیز با هوایی با غلظت بالای گردوغبار در سیستان‌وبلوچستان به‌ویژه در شهرستان‌های زابل، زهک، هامون، نیمروز و هیرمند، پیش‌بینی کرده است.
در حالی غبار در این مناطق با بادهای صدوبیست‌روزه تشدید شده است، که کمتر از دو ماه قبل، دفتر محیط‌زیست سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، در مورد افزایش خطر ابتلا به سرطان با تنفس گردوغبار غلیظ با ترکیبات موجود در زیرگردهایی که در استان سیستان‌وبلوچستان به هوا بلند می‌شوند، هشدار داده بود و تأکید کرده بود، همه افرادی که در معرض این پدیده هستند، باید آزمایش‌های غربالگری سرطان را جدی بگیرند.
بااین‌حال نه وزارت نیرو طی چند سال گذشته برای غبارهایی با منشأ داخل اقدام مؤثری انجام داده است و نه وزارت خارجه برای منشأ خارجی ریزگردها؛ تنها اقدام وزارت بهداشت، ارائه آمارهای کلی از بستری در بیمارستان‌ها بوده است.
مدیرکل هواشناسی سیستان‌وبلوچستان گفت: «روز جمعه وزش باد شدید تا بیشینه ۱۱۵ کیلومتر بر ساعت در شهرستان زابل ثبت شده است و گردوغبار حاصل از این توفان، شعاع دید افقی را به یک‌هزار و ۵۰۰ متر کاهش داد. همچنین در شهرستان زهک بیشینه سرعت باد به ۸۸ کیلومتر بر ساعت رسید و دید افقی را در ایستگاه هواشناسی تا یک‌هزار متر کاهش داد.
به‌گفته «محسن حیدری»، در شمال استان در روز شنبه وزش باد شدید و گردوخاک و برخی ساعات توفان گردوخاک رخ می‌دهد و در این مدت در نواحی مرکزی، نوار غربی و مرز شرقی سیستان‌وبلوچستان، وزش باد با شدت کمتر نسبت به نواحی شمالی و افزایش غبار پیش‌بینی می‌شود.
او به شهروندان توصیه کرد تا در روزهای آتی و تا زمان فروکش‌کردن کامل گردوغبار هم از تردد غیرضروری بیماران تنفسی، افراد سالخورده و کودکان، در زمان غبارآلودشدن هوا خودداری، در ترددهای جاده‌ای احتیاط و از عبور و مرور در کنار ساختمان درحال‌ساخت و قدیمی به‌خاطر احتمال ریزش، خودداری کنند: «مطابق پیش‌بینی‌های قبلی و صدور هشدارهای هواشناسی صادره توسط اداره کل هواشناسی سیستان‌وبلوچستان، منطقه سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز واقع در شمال استان سیستان‌وبلوچستان، همچنان درگیر توفان ۱۲۰روزه است.»
سیستان‌وبلوچستانی‌ها در حالی ۵ روز از هفته دوم مرداد را در گردوغبار شدید به سر بردند، که پیش‌تر و در آخرین ماه بهار، درست در آستانه شروع وزش بادهای ۱۲۰روزه، مشاور محیط‌زیستی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، اعلام کرده بود زاهدان و زابل در شرق ایران به‌دلیل مواجهه دائمی با میزان بالایی از گردوغبار، از جمله ناسالم‌ترین شهرهای جهان از منظر کیفیت هوا شناخته شده‌اند.
ایسنا به نقل از «علیرضا واعظی»، در ۲۳ خرداد امسال نوشته بود: «باتوجه‌به اهمیت مناطق خاص در کشور از منظر مواجهه با گردوغبار و آسیب‌پذیری ساکنان در مقابل کیفیت هوا، در بررسی‌های سازمان زمین‌شناسی در این طرحِ کلان استان‌هایی مانند سیستان‌وبلوچستان، خوزستان، تهران و اصفهان و… از اولویت ویژه‌‌ای برخوردارند و به‌همین‌منظور، طرحی در استان سیستان‌وبلوچستان توسط دفتر بررسی مخاطرات زمین‌شناختی، محیط‌زیستی و مهندسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور اجرایی شده است.»
براساس نتایج مطالعاتی این طرح و طبق آنچه واعظی شرح داده بود، در شهر زابل میانگین کلی شاخص پتانسیل خطر اکولوژیکی (RI) در تمام ایستگاه‌‌‌های نمونه‌برداری، نشان‌دهنده سطح متوسط خطر اکولوژیکی است. شاخص خطر تجمعی بیماریهای غیرسرطانی (HI) عناصر بالقوه سمی برای کودکان و بزرگسالان، برای همه عناصر پایین‌تر از حد آستانه (HI<1) گزارش شد. خطر بیماریهای غیرسرطانی (HQ) برای کودکان و بزرگسالان، در مسیر بلع بیشتر از جذب پوستی و تنفس ارزیابی شد و برخی از عناصر خطرات بیماریهای سرطانی بالاتر از حد ایمنی (> 10-4) را در مسیر بلع نشان دادند که نشان‌دهنده خطرپذیری غیرقابل‌قبول است.»
او همچنین هشدار داده بود که غربالگری‌های منظم سرطان برای تشخیص و درمان زودهنگام در این شرایط باید مورد توجه قرار گیرد: «این امر برای افرادی که به‌دلیل قرارگرفتن در معرض محیط‌‌های گردوغباری، در خطر بالاتری هستند، ضروری است و از طرفی افزایش آگاهی عمومی در مورد ارتباط بین عوامل محیطی مانند توفان‌های گردوغبار و خطر سرطان و همچنین اهمیت تشخیص زودهنگام و انتخاب شیوه زندگی سالم نیز، در سلامت افراد ساکن در این شهرها تأثیر دارد.» / پیام ما
