آتش‌سوزی‌های کالیفرنیا، نشانه‌ای از تغییراقلیم و ناتوانی در پیشگیری از بحران
تغییرات اقلیمی به سراغ ترامپ آمد
پیش‌بینی‌ها از وضعیت آتش‌سوزی کالیفرنیا امیدوارکننده نیست و «گاردین» نوشته که ممکن است این آتش‌سوزی تا یک ماه به‌طول بینجامد.
اخبار سبز کشاورزی؛ تنها ۱۰ روز به آغاز دور جدید ریاست‌جمهوری فردی در ایالات متحده باقی مانده که شش سال قبل در ژانویه ۲۰۱۹ در توییتی تمسخرآمیز نوشت: «در غرب میانه زیبای آمریکا، دمای بادهای سرد به منفی ۶۰ درجه می‌رسد که سردترین دمای ثبت‌شده است. انتظار داریم هوا در روزهای آتی سردتر هم بشود. مردم حتی نمی‌توانند چند دقیقه هم بیرون باشند. چه بلایی بر سر گرمایش جهانی آمده است؟ لطفاً سریعاً برگرد، ما به تو احتیاج داریم.»
حالا ایالات متحده منتظر مستقر شدن «دونالد ترامپ» در اتاق بیضی کاخ سفید است، درحالی‌که همان سواحل زیبای غرب این کشور که در سال ۲۰۱۹ سرمایی بی‌سابقه را تحمل کرد، در آتش می‌سوزد.
آتشی که اگرچه هنوز علت آغاز آن مشخص نیست، اما بسیاری از ناظران نقش گرمایش زمین و تغییراقلیم در گسترش و طولانی شدن این رویداد را پررنگ توصیف کرده‌اند.
از ششم ماه می ۲۰۲۴ (۱۷ اردیبهشت امسال) در مرکز شهر لس‌آنجلس تنها چهار میلی‌متر باران باریده، درحالی‌که میانگین بارش در این شهر عددی بیش از صد میلی‌متر بوده است. این را سرویس ملی آب‌وهوا (NWS) ایالات متحده اعلام کرده است. این سرویس در ابتدای سال جاری میلادی، شهر لس‌آنجلس را به‌عنوان دومین شهر خشک ایالات متحده از ماه می تا پایان دسامبر (۱۰ دی‌ماه) اعلام کرده بود. تا چندروز آینده نیز هیچ بارانی برای این منطقه پیش‌بینی نشده است. هرچند که الگوهای خشکی ناگهانی و بارش ناگهانی (به‌اصطلاح الگوی «اره‌ای») برای کالیفرنیا غیرعادی نیست، اما سرویس ملی آب‌وهوا می‌گوید در سال‌های گذشته، نوسانات در حال حادتر شدن هستند و این نگران‌کننده است.
آن‌طورکه گاردین از آمارهای رسمی ایالات متحده گزارش کرده، ۹۵ درصد آتش‌سوزی‌ها در کالیفرنیای جنوبی به‌دلیل عوامل انسانی هستند، اما این به‌معنای آن نیست که این آتش‌سوزی‌ها عامدانه باشند؛ ته سیگار، جرقه‌های حاصل از زنجیر تریلرهایی که روی سطح جاده کشیده می‌شوند، قطع خطوط برق و عواملی از این دست جزء مهمترین دلایل وقوع آتش‌سوزی هستند. اما آنچه این آتش‌سوزی را گسترده و غیرقابل مهار کرد، بادهای فراساحلی شدید موسوم به «سانتا آنا» (Santa Ana) است. وزش این بادها سرعت و شدت آتش‌سوزی را افزایش داد.
سرویس ملی آب‌وهوا آمریکا اعلام کرده است وزش بادهای سانتا آنا با سرعت صد مایل بر ساعت (۱۶۰ کیلومتر بر ساعت) در هفته گذشته، علت اصلی گسترش آتش‌سوزی است. بااین‌حال، هنوز نگرانی‌هایی از بابت این بادها وجود دارد و طبق پیش‌بینی، در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته بادهایی با سرعت ۷۰ مایل بر ساعت (۱۱۰ کیلومتر بر ساعت) میزان رطوبت هوا را تا پنج درصد کاهش خواهند داد که این به شرایط آتش‌سوزی دامن خواهد زد.
معادلات عادی تغییر کرد
درواقع آنچه آتش‌سوزی کالیفرنیا را رقم زد، وجود سوخت (برگ و علف‌های خشک و… به‌دلیل کاهش شدید بارندگی) و باد بود که یک عامل تصادفی (احتمالاً یک سهل‌انگاری کوچک) ابعاد آن را به‌اندازه یک فاجعه بزرگ گسترش داد. نه میزان بارندگی و نه شدت و زمان بادهای سانتا آنا با تجربه‌های درازمدت آب‌وهوایی در کالیفرنیای جنوبی همخوانی داشته باشند.
«مونالیزا چاترجی» (Monalisa Chatterjee)، استاد علوم محیط‌زیستی دانشگاه کالیفرنیای جنوبی (USC)، به «ورایتی» (Variety) گفته است: «بادهای شدید سانتا آنا برای کالیفرنیای جنوبی طبیعی است، تا حدی به این دلیل که این منطقه ترکیبی غیرعادی از پشته‌های کوهستانی دارد که هم از شمال و هم از جنوب و هم از شرق و غرب عبور می‌کنند. اما حتی برای شرایط سانتا آنا، بادهایی با سرعت ۸۰ و ۹۰ مایل در ساعت که در بالاترین رکوردهای این هفته ثبت شده‌اند، بی‌سابقه است. حتی زمان وقوع سانتا آنا یعنی در اوایل ژانویه هم غیرمنتظره است. همان‌طورکه یکی از کارشناسان می‌گوید، وضعیتی که در ۷ ژانویه (۱۸ بهمن) فوران کرد، اساساً یک طوفان بود اما به‌جای باران، آتش بارید.»
چاترجی می‌گوید: «رویدادهای باد سانتا آنا اغلب در این مکان اتفاق می‌افتد، اما نه با این بزرگی. این یک رویداد بی‌سابقه است که ما در حال تجربه کردن آن هستیم.»
«استفانی پینستل» (Stephanie Pincetl)، استاد مؤسسه محیط‌زیست و پایداری دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس (UCLA) نیز می‌گوید: «این یک پارادوکس است: تغییراقلیم ناشی از اقدامات انسان است و فصل آتش‌سوزی را به‌مراتب بدتر می‌کند و انسان باید برای آتش‌سوزی اقدام کند. اگرچه ما همیشه فصل آتش‌سوزی داشته‌ایم و این مکان‌ها در گذشته هم سوخته‌اند، اما حالا رویدادهای اقلیمی شدید شتاب گرفته است. موج‌های گرمایی شدیدتر، خشکسالی‌های بیشتر، بارش‌های سنگین‌تر و سرمای قوی‌تر.»
او می‌گوید متأسفانه قابل حدس بود که چه‌چیزی در نقاط حاد آتش‌سوزی لس‌آنجلس رخ می‌دهد: «ترکیب پوشش گیاهی بسیار خشک و بادهای بسیار قوی به این معنی است که هر اشتعالی که در آن اکوسیستم رخ می‌دهد، به‌سرعت گسترش می‌یابد.»
پیش‌بینی‌ها از وضعیت آتش‌سوزی کالیفرنیا امیدوارکننده نیست و «گاردین» نوشته که ممکن است این آتش‌سوزی تا یک ماه به‌طول بینجامد.
دوبرابر شدن آتش‌سوزی جنگل‌ها طی ۲۱ سال
مطالعه‌ای که نتایج آن سال گذشته در مجله Nature Ecology and Evolution منتشر شد، نشان داد بیشترین روند صعودی در آتش‌سوزی‌های شدید جنگلی در زیست‌بوم‌های مخروطیان معتدل، مانند غرب ایالات متحده، همراه با جنگل‌های شمالی که منطقه قطب شمال را فرا گرفته‌اند، مشاهده شده است. این مطالعه را محققان دانشگاه تاسمانی در استرالیا انجام داده بودند و در مقاله خود نوشته بودند مطالعات قبلی بر منطقه سوخته متمرکز بود و روند آتش‌سوزی‌های شدید جنگلی را بررسی نکرده بود. اما در مطالعه سال گذشته، مشاهدات ماهواره‌ای ۲۱ سال بررسی شده است. درواقع، آنها میزان تابش نور ناشی از آتش‌سوزی جنگل‌ها را در عکس‌های ماهواره‌ای مورد بررسی قرار دادند تا بتوانند تغییرات در میزان و بزرگی آتش‌سوزی‌های شدید جنگلی را ارزیابی کنند. آنها روشی ابداع کردند تا بتوانند میزان قدرت تابش روزانه نور ناشی از آتش‌سوزی جنگل‌ها را توسط تصاویر ماهواره‌ای برای هر روز از اول ژانویه ۲۰۰۳ تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ اندازه‌گیری کنند.
یک مطالعه نشان می‌دهد رویدادهای شدید آتش‌سوزی جنگل‌ها در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۳ افزایشی ۲.۲ برابری داشته است
آنها دریافتند رویدادهای شدید آتش‌سوزی جنگل‌ها در طول دوره ۲۱ساله مورد مطالعه، افزایشی ۲.۲ برابری داشته است. آنها همچنین دریافته بودند افزایش شدت آتش‌سوزی‌ها در ساعات شب بیشتر از ساعات روز بوده است: «سرعت افزایش دما در شب سریع‌تر از روز است و درنتیجه چنین گرمایی موانع گسترش آتش‌سوزی در طول شب را کاهش می‌دهد.»
بااین‌حال، فقط فراوانی حوادث شدید آتش‌سوزی جنگلی در حال افزایش نیست بلکه همچنین بزرگی رویدادها نیز در حال افزایش است و براساس همین مطالعه، آتش‌سوزی‌ها در طول مدت مورد مطالعه، ۲.۳ برابر افزایش و شتاب داشته‌اند.
تغییراقلیم به‌سراغ ترامپ آمد!
به‌نظر می‌رسد شواهد علمی اگرچه تغییراقلیم و گرم‌شدن زمین را علت اصلی آتش‌سوزی نمی‌دانند، ولی آن را عاملی مهم و کلیدی می‌دانند. آن‌طورکه «اندرو فریدمن» (Andrew Freedman)، گزارشگر اقلیمی «اکسیوس» (Axios) می‌نویسد «تغییراقلیم نقش کلیدی کمک‌کننده‌ای در آتش‌سوزی لس‌آنجلس بازی می‌کند.» این بدان معناست که بسیاری از آتش‌سوزی‌های مختصری که قبلاً به‌سرعت قابل مهار بودند، احتمالاً در بسیاری از نقاط جهان می‌توانند حوادثی بزرگ مانند آتش‌سوزی لس‌آنجلس را رقم بزنند.
ترامپ در سال ۲۰۱۹ در توییتی تمسخرآمیز نوشته بود: «چه بلایی بر سر گرمایش جهانی آمده است؟ لطفاً سریعاً برگرد، ما به تو احتیاج داریم»
«دبی لوین» (Debbie Levin)، مدیرعامل «انجمن رسانه‌ای محیط‌زیست» (Environmental Media Association) در ایالات متحده بر این باور است که «مصیبت آتش‌سوزی فردا هم دست از سر ما بر نمی‌دارد!» او به ورایتی گفته است: «ما هنوز هم تغییراقلیم را خواهیم داشت. از اوایل دهه ۱۹۰۰ دنیایی صنعتی داشته‌ایم. بنابراین، بیش از صد سال است که این فضا و تغییراتش در محیط‌زیست ما وجود دارند و حالا با عواقبش روبه‌روییم. هنوز در مورد این پرسش که چگونه جوامع محلی باید با این عواقب برخورد کنند، دیدگاهی نداریم و کور عمل می‌کنیم.»
حالا ترامپ باید در روزی پایش را به کاخ سفید بگذارد که احتمالاً هنوز لس‌آنجلس در آتش می‌سوزد. اگرچه این آتش‌سوزی بزرگترین آتش‌سوزی ایالات متحده نبوده است، اما مقامات آمریکایی می‌گویند یکی از پر خسارت‌ترین‌ها بوده است. به‌همین دلیل، بعید نیست رسانه‌های جهان هم‌زمان با ورود ترامپ به اتاق بیضی، نیم‌نگاهی هم به لس‌آنجلس داشته باشند. شاید در آن روز باید این سؤال را پرسید که ترامپی که شش سال قبل به طعنه از گرم شدن زمین خواسته بود که برگردد چون به آن احتیاج دارد، بازهم گرم‌شدن زمین و تغییراقلیم را رد خواهد کرد و با تمسخر درباره‌اش خواهد گفت یا خیر؟/ پیام ما
