رشد منفی تسهیلات مکانیزاسیون
رشد منفی تسهیلات مکانیزاسیون/دکتر کریم ذوالفقاری از دوران جوانی و زمان سربازی که در مراکز خدمات کشاورزی و روستاهای کردستان انجام وظیفه می‌کرد.
اخبار سبز کشاورزی؛ حسین کاظمی | وی بعد از آن به عنوان مدیرکل شیلات استان موجبات رونق پرورش ماهی و ایجاد اشتغال صدها نفر را فراهم آورد و سال‌ها نیز در مصدر مدیر آب و خاک جهادکشاورزی استان کردستان فعال بود.
نگاه کارشناسی و توان مدیریتی همراه با عمل‌گرایی وی، موجب شد تا بیش از سه سال در جایگاه ریاست سازمان کشاورزی استان کردستان پرونده‌ای افتخارآمیز از خود به جای بگذارد؛ چنانکه در سال 1396 وزیر وقت، سمت ریاست سازمان جهاد کشاورزی استان تهران را به وی پیشنهاد کرد.
پیشنهادهای ذوالفقاری در پست‌مشاور وزیر و دیدگاه قوی کارشناسی و سرعت عمل همراه با دقت نظر او مثال‌زدنی است.
در نهم آذر امسال دکتر ساداتی نژاد، سمت ریاست مرکز توسعه مکانیزاسیون را به وی سپرد تا وی با بهره‌گیری از نیروهای متخصص و تعامل با معاونان، مدیران و روسای سازمان‌ها، موسسات و شرکت‌ها گام‌های موثری(همچون گذشته) بردارد.
در گزارش تحلیلی زیر، رشد منفی تسهیلات مکانیزاسیون و مصائب عقب‌ماندگی این بخش، مورد نقد و بررسی قرار گرفت. امید می‌رود دکتر ذوالفقاری بتواند به ارتقاء جایگاه مکانیزاسیون و همچنین امنیت غذایی و اقتدار کشاورزی بپردازد.
برای تحقق طرح «پایداری تولید گندم»، یکی از عوامل تاثیرگذار، موضوع مکانیزاسیون است و برای دستیابی به اهداف این طرح، لازم است متناسب با آن الزامات مورد نظر نیز فراهم شود. این که تا چه اندازه در جهت متناسبسازی مکانیزاسیون و ماشینها برای رسیدن به چنین هدفی اقدامات لازم انجام گرفته با حمیدرضا نامی، رئیس هیأت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی (اتماک) موضوع را مطرح کرده‌ایم:
حمیدرضا نامی، رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی می‌گوید: از مهرماه سال 1400 تا امروز (اواسط آذرماه)، هیچ اعتباری تحت عنوان مکانیزاسیون و خرید ماشینها و ادوات کشاورزی به کشاورزان پرداخت نشده است.
در مهرماه سال گذشته اعلام کردند که 3300 میلیارد تومان اعتبارات برای تراکتور در نظر گرفته شده اما به ادوات هیچ مبلغی اختصاص داده نشده است. اما از این مبلغ، تاکنون هیچ اعتباری برای مکانیزاسیون تخصیص داده نشد.
نامی در ادامه گفت: سال گذشته در بهمن و اسفندماه، معاونت‌های زراعت و برنامه‌ریزی وزارتخانه جهادکشاورزی اعلام کردند که برای سال 1401 مبلغ 5 هزار میلیارد تومان اعتبارات مکانیزاسیون در نظر گرفته شده که بخش اعظم آن برای ادوات است، اما این وعده‌ها محقق نشد و هیچ مبلغی به مکانیزاسون تخصیص داده نشد و کل آن 5 هزار میلیارد تومان برای مصارف دیگر هزینه شد(به دامدار کارت اختصاص پیدا کرد). حال باید پرسید در وزارتخانه چه خبر است که سرفصل اعتبارات به این شکل تغییر پیدا می‌کند؟!
رشد منفی اعتبارات مکانیزاسیون
رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی در ادامه گفت: نکته دوم اینکه مبلغ 5 هزار میلیارد تومان (به فرض اینکه تعلق می‌گرفت) رقم بسیار کمی است و یک عقب گرد و رشد منفی در اعتبارات مکانیزاسیون محسوب می‌شود؛ چراکه در سال 1397 اعتبارات مکانیزاسیون بانک کشاورزی 1700 میلیارد تومان بوده که براساس شاخص قیمتها اگر محاسبه کنیم، باید 12 هزار میلیارد تومان اعتبارات در سال 1401 در نظر گرفته می‌شد که با مبلغ 1700 میلیارد تومان سال 1397 برابری کند، درحالی‌که اعلام کردند 5 هزار میلیارد تومان تخصیص می‌دهند و این مقدار نیز چنانکه گفته شد به «دامدار کارت» اختصاص پیدا کرد.
شرکت‌های نورچشمی تولید ادوات
نامی در ادامه عنوان کرد: برخی نهادهای حاکمیتی مانند «ستاد اجرایی فرمان امام» نیز بودجه‌هایی برای کمک به کشاورزان اختصاص می‌دهند که برای تامین ادوات مورد نیاز آنها استفاده شود؛ مثلا طبق گفته برخی مسئولان ستاد اجرایی فرمان امام، این ستاد سال گذشته 300 میلیارد تومان برای خرید ادوات اختصاص داده‌است، درصورتی‌که ما به عنوان انجمن تولید ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی اعلام می‌کنیم که هیچ ادواتی از ما خریداری نشده است.
در واقع مشخص است پشت درهای بسته وزارت جهادکشاورزی برای این منابع تصمیم‌گیری شده که این 300 میلیارد را از ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) گرفته تا هرجور که بخواهند هزینه کنند. از طرفی، این منابع به سمت شرکت‌هایی خاص می‌رود و آنها طرف قرارداد وزارتخانه برای تامین ادوات می‌شوند.
با 3-2 کارخانه «خاص» هماهنگ کرده‌اند که این منابع برای خرید از آنها برود و دستگاه‌هایی را که مشخص کرده‌اند خریداری شود، در حالی‌که این دستگاهها اصلا جدید، عجیب و مختص به این چند کارخانه نیستند و سال‌ها است که در کارخانه‌های داخلی تولید می‌شوند. این روند نشان می‌دهد که چنین پول‌هایی هم دارد به‌صورت خاص هزینه می‌شود و وزارت جهادکشاورزی در این مورد پاسخگو نیست.
مکاتباتی که ما نیز با آنها داشته‌ایم بدون پاسخ مانده و این پول‌ها به خاطر سودرسانی به افرادی محدود است.
طرح‌هایی بدون کارگروه مکانیزاسیون
رئیس هیأت‌مدیره انجمن تولیدکنندگان ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی گفت: متاسفانه در وزارتخانه یک سری پروژه‌هایی را با نام‌های پرطمطراقی مانند طرح «جهش تولید در دیمزارها»، «طرح پایداری تولید گندم» و… نامگذاری می‌کنند، اما در عمل هیچ اتفاقی نمی‌افتد. اساسا کارگروه مکانیزاسیون برای هیچ کدام از این طرح‌ها یا وجود ندارد یا اگر داشته به‌هیچ عنوان صحبتی با ما به‌عنوان تولیدکننده و انجمن تخصصی آن انجام نشده است.
همه این‌ها نشان می‌دهد که عملا چنین طرح‌هایی هیچ نفعی برای مملکت نخواهند داشت. از این پول‌ها چند کارخانه محدود که لابی‌های خاصی دارند و چند نفر افراد خاص منتفع می‌شوند و در پایان هیچ اتفاق مثبتی رخ نمی‌دهد.
مثلا در طرح جهش تولید در دیمزارها دستگاه «سنگ جمع‌کن» را جزو ماشین‌آلات ضروری در نظر گرفته‌اند و به آن منابع تسهیلات ارزان قیمت می‌دهند؟! آن هم باید از یک واحد صنعتی خاص خریداری شود تا به آن تسهیلات تعلق گیرد.
عقب‌ماندگی در بخش مکانیزاسیون
نامی در ادامه گفت: بخش مکانیزاسیون کشور در10 سال گذشته دچار عقب ماندگی شده است. تا حدود 5 سال قبل وقتی در برخی نمایشگاه‌های پیشرفته خارجی مکانیزاسیون شرکت می‌کردیم، احساس می‌کردیم که 30-25 درصد ماشین‌آلات ارائه شده در نمایشگاه‌ها، در کشور ما هم موجود هستند و استفاده می‌شوند، اما در حال حاضر اگر به یک نمایشگاه معتبر خارجی بروید، دستگاه‌هایی می‌بیننید که شاید 5 درصد آن هم در کشور ما موجود نباشد و این نشان می‌دهد که از مکانیزاسیون روز دنیا عقب افتاده‌ایم.
ماهنامه دام و کشت و صنعت - شماره ۲۶۹ - آذر ۱۴۰۱
