«ایران گرین» و دیپلماسی غذایی

دومین کنفرانس بین‌المللی غلات ایران با نام « ایران گرین » (IranGrain) 20 الی 21 اردیبهشت‌ماه درحالی در تهران برگزار می‌شود که بازارهای جهانی مواد غذایی و به‌خصوص غلات و دانه‌های روغنی که موضوع این کنفرانس هستند، از شرایط حساس و ویژه‌ای برخوردار است و این کنفرانس می‌تواند زمینه‌ساز اقتدار و نقش‌آفرینی هرچه بیشتر ایران در این شرایط حساس و دشوار باشد. نقش‌آفرینی و اقتداری که به نظر می‌رسد از بسیاری جهات ظرفیت و توانمندی آن نیز وجود داشته باشد.

به گزارش مزرعه سبز : اولین کنفرانس بین‌المللی ایران گرین در روزهای یازدهم و دوازدهم آذرماه سال 98 در تهران برگزار شد و پس از آن، به دلیل همه‌گیری کووید 19 برگزارکنندگان این کنفرانس پر اهمیت از برگزاری آن خودداری و صرفاً به چاپ کتاب کنفرانس اکتفا نمودند. اما اکنون و پس از بهبود نسبی اوضاع بیماری کووید19 دومین کنفرانس ایران گرین با قدرت هرچه بیشتر و در شرایطی بسیار مهم‌تر و حساس‌تر برگزار می‌شود.

برگزاری چنین کنفرانسی در شرایطی که قیمت‌های جهانی غذا و به‌خصوص غلات و دانه‌های روغنی تحت‌تاثیر تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌ها از یک طرف و نیز جنگ روسیه و اوکراین از طرف دیگر، به شکلی بی‌سابقه بالا رفته و کاهش عرضه این محصولات در مارکت‌های جهانی، امنیت غذایی بسیاری از کشورها را تهدید می‌کند، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

روسیه و اوکراین جزو انبارهای مهم غلات و دانه‌های روغنی در دنیا محسوب می‌شوند و جنگ این دو کشور اوضاع غذایی جهان را پیچیده کرده است.

از طرفی، در شرایطی که اوکراین شرایط نابه‌سامانی را تجربه می‌کند و امکان تهیه محصولات از این کشور شرایط سختی دارد، کشور روسیه نیز عرضه محصولات خود را برای برخی از کشورها محدود و سخت‌تر کرده و از دیگر سو، تحت تاثیر این شرایط بسیاری از کشورها از جمله کشورهای پرجمعیتی مانند چین، هندوستان و… سعی در تقویت ذخایر استراتژیک خود دارند و برخی از کشورهای دیگر تولیدکننده این قبیل محصولات نیز متأثر از شرایط به وجود آمده عرضه خود را کاهش یا به کلی قطع کرده‌اند. قطع صادرات روغن پالم توسط بزرگ‌ترین تولیدکننده آن، یعنی اندونزی یکی از نمونه‌ها است.

شرایط مناسب ایران برای دیپلماسی غذایی

در سوی دیگر، قضیه ایران است که در این شرایط از قدرت بازیگری بالایی برخوردار است و می‌تواند توانایی زیادی در دیپلماسی غذایی داشته باشد.

ارتباط ما با کشور روسیه در شرایط بسیار خوبی قرار دارد و اگر مسیرهای حمل و نقل، محدودیت ایجاد نکند تامین غلات، دانه‌های روغنی و… از این مسیرها برای ما چندان مشکل خاصی ندارد؛ ضمن اینکه در معاهدات بین‌المللی مشترک با کشورهای این حوزه مانند اورآسیا و شانگ‌های نیز قرار داریم که اوضاع را مناسب‌تر نیز می‌کند.

بماند که روس‌ها در شرایطی قرار دارند که ارتباط‌های سیاسی و اقتصادی با کشوری مانند ایران برای آنها بسیار مهم بوده و به آن تمایل ویژه دارند.

از جانب دیگر، موضوع شرایط خاص جغرافیایی ایران و بازارهای چندصد میلیونی اطراف ما که ظرفیت‌های دیگری نیز برایمان ایجاد کرده و نیز کارخانجات عظیم آرد و آسیابانی و ظرفیت‌هایی که در کارخانجات روغن‌کشی و… داریم، همه مهیا و آماده بوده و انبوه تقاضای بازارهای همسایه هم وجود دارد.

همچنین در حوزه مسائل داخلی نیز اصلاحات اقتصادی و تغییراتی که در جهت هدفمندی یارانه‌ها و بخصوص یارانه آرد، نان، روغن و… در حال انجام است، می‌تواند مکمل همه این مسائل باشد و از هر نظر شرایط را برای جهش‌های بزرگ آماده کرده است.

کاتالیزوری به نام «ایران گرین»

با وجود چنین شرایطی (که به گوشه‌هایی از آن اشاره شد) برگزاری کنفرانس بین‌المللی ایران گرین که به ابتکار و دوراندیشی برگزارکنندگان آن از چند سال قبل آغاز شده و با دعوت و حضور فعالان داخلی و بین‌المللی دومین دوره آن برگزار خواهد شد، می‌تواند نقش کاتالیزور همه این جریانات را بازی کند و با گردآوری فعالان داخلی و بین‌المللی این صنعت، به‌عنوان حلقه رابط زنجیره تامین و تجارت این بازار عظیم و تعیین‌کننده عمل نماید.

ضمن اینکه در کنار سایر فعالان صنعت آرد، نان و دانه‌های روغنی برگزار کننده، یکی از عوامل مهم برگزاری این کنفرانس، اتاق مشترک بازارگانی ایران و سوئیس است که با توسعه همکاری با این کشور تاثیرگذار، می‌تواند پتانسیل‌های دیگری برای ایران ایجاد نماید.

مسائلی از این دست طلب می‌کند که این کنفرانس که با جدیت و تلاش فعالان بخش خصوصی پایه‌گذاری و برگزار می‌شود، از جانب بخش دولتی نیز جدی گرفته شود و با پرهیز از دخالت‌های بازدارنده و مخرب، حمایت همه جانبه از این کنفرانس را سرلوحه قرار دهند.

حسین کاظمی ـ کارشناس کشاورزی و روزنامه‌نگار