چرا ایران در تجارت گل و گیاه جایگاهی ندارد
می‌گویند گل‌ها هر یک داستانی مخصوص به خود دارند، رز سرخ نصیب افراد عاشق می‌شود، مریم روی میزهای دو نفره کافه می‌نشیند و
اخبار سبز کشاورزی؛ می‌گویند گل‌ها هر یک داستانی مخصوص به خود دارند، رز سرخ نصیب افراد عاشق می‌شود، مریم روی میزهای دو نفره کافه می‌نشیند و گلایل تسکین‌دهنده غم دوری عزیزان می‌شود، این ما آدم‌ها هستیم که تصمیم می‌گیریم تا از گل‌ها برای نمایش عشق، دوستی، غم و اندوه استفاده کنیم. هر چند که ما ایرانی‌ها کمتر از گل استفاده می‌کنیم.
آمارها می‌گویند سرانه مصرف گل در کشور بین پنج تا 10 شاخه گل برای هر ایرانی است؛ این درحالی است که سرانه مصرف این محصول در دنیا به‌طور میانگین ۳۵۰ گل برای نفر است.
قطعا وضع نامناسب اقتصادی که مردم این روزها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند در این بی‌رغبتی بی‌تاثیر نیست. ایرانیان در شرایط کنونی اقلام کم‌اهمیت‌تر همچون گل‌ها و گیاهان را از سبد خرید خود حذف می‌کنند، هر چند گل‌ها به‌طور کلی در ایران گران هستند که باعث می‌شود بسیاری از خریداران در همان ابتدا از خرید منصرف شوند؛ با این حال نمی‌توان آمار خرید گل در ایران را بی‌ارتباط با فرهنگ ایرانیان بدانیم. علاقه به گل اگرچه در بین همه مردم ایران وجود دارد و در فرهنگ ایرانی از دوران باستان تاکنون به چشم می‌خورد، اما تبدیل شدن گل به‌عنوان کالایی که باید برای آن پول پرداخت شود، کمتر در فرهنگ ایرانی جا افتاده است.
صادرات گل و گیاه در ایران
در حال حاضر، تجارت گل و گیاه در جهان اگرچه تجارتی پرسود است و هم‌اکنون بیشتر سهم آن در اختیار کشورهایی چون هلند، آلمان، فرانسه، انگلستان، ژاپن، ایتالیا و سوئیس است؛ اما ایران با وجود تولید بالای انواع گل هنوز نتوانسته از نظر اقتصادی و صادرات گل و گیاه موقعیت مناسبی در سطح جهان به‌دست آورد.
همچنین مشکلات بسیاری بر سر راه تولیدکنندگان، از فروش گل‌های تولیدی گرفته تا قیمت تمام شده گیاهان به‌واسطه وارداتی بودن کود، سم و برخی بذرها وجود دارد که تولید گل و گیاه را تحت‌تاثیر خود قرار داده است.
براساس آخرین آمار، سطح زیرکشت گل در ایران حدود ۸ هزار و ۵۰۰ هکتار است و بیش از ۷۰ هزار نفر در این عرصه مشغول به کار هستند.
اگرچه کارشناسان معتقدند که به‌طور کلی حدود ۶۰ درصد تولیدات گل و گیاه در ایران قابلیت صادرات به خارج از کشور را دارند، اما موانع پیش پای ایران ازجمله عدم روابط قوی و مناسبات با کشورها، فراهم نبودن زیرساخت‌های سخت‌افزاری مانند خطوط هوایی و ریلی مناسب برای صادر کردن گل‌ها و گیاهان و عدم شناخت ذائقه و سلیقه مصرف‌کنندگان گل در کشورهای خارجی سبب شده تا این تولیدات به صادرات بیشتر منجر نشود.
ضعف زیرساخت‌های تولید تا صادرات کشور
اکنون به گفته غلامعلی ابراهیمی، رئیس اتحادیه گل و گیاه کشور، حدود ۱۶ کشور اطراف ایران، از بزرگ‌ترین واردکنندگان گل در جهان هستند. کشور روسیه بزرگ‌ترین واردکننده گل و گیاه جهان است و ترکیه نیز تمایل زیادی به واردات گل دارد؛ اما زیرساخت‌های تولید تا صادرات کشور ما در این عرصه بسیار ضعیف است. فرودگاه‌های کشور نیز برای صادرات گل مناسب نیستند.
به عبارتی، در حل حاضر تولید گل و گیاه در داخل کشور چنگی به دل نمی‌زند و شرایط اقتصادی امروز ایران و نوسانات نرخ ارز نیز به این موضوع دامن زده است، با این حال محمدرضا شفیعی، رئیس انجمن علمی گل و گیاهان زینتی کشور، طی مصاحبه‌ای در مهرماه سال‌جاری با اشاره به اینکه یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون شاخه گل بریده در کشور تولید می‌شود، گفته است: سالانه ۵۶ میلیون شاخه گل گلدانی، ۴۵۰ میلیون شاخه درختچه زینتی و ۳۳۰ میلیون شاخه گل فصلی و نشائی در کشور تولید و عرضه می‌شود و استان تهران با داشتن یک‌هزار و ۷۲۰ هکتار رتبه نخست را در تولید گل و گیاهان زینتی به خود اختصاص داده و مازندران با یک‌هزار و ۴۷۰ هکتار، استان مرکزی با یک‌هزار و ۱۵۰ هکتار و استان گیلان با ۹۴۱ هکتار از جمله استان‌های پیشرو در تولید گل و گیاهان زینتی محسوب می‌شوند و ۶۰ درصد تولید گل و گیاهان زینتی در این چهار استان انجام می‌شود، ولی ما در رقابت با بازارهای جهانی به‌ویژه کشورهای آلمان، هلند، ایتالیا، کنیا، کلمبیا و اکوادور همچنان در صادرات گل و گیاهان زینتی عقب مانده‌ایم.
اکنون و با توجه به شرایط اقتصادی امروز ایران به نظر می‌رسد کاهش قیمت تمام شده تولید گل دشوار باشد و می‌توان نتیجه گرفت که ایران باز هم از صادرات گل به دنیا دور خواهد ماند، این درحالی است که کشور ما دارای ظرفیت‌های بی‌نظیری در تولید گل و گیاهان زینتی است که از این محل می‌توانیم برای ارزآوری، اشتغال مؤثر و همچنین اقتصادی کردن بخش کشاورزی بهره بگیریم.
