حذف سموم پرخطر؛ گام جدی برای سلامت غذا و محیطزیست
سازمان حفظ نباتات کشور با تأکید بر ممنوعیت سموم پرخطر، از تشدید نظارت بر بازار آفتکشها و حرکت بهسوی مصرف سموم کمخطر خبر داد
در شرایطی که تغییرات اقلیمی، کاهش بارندگی و افزایش دما، الگوی شیوع آفات کشاورزی را در کشور دستخوش تغییر کرده است، سازمان حفظ نباتات کشور از تشدید سیاستهای کنترلی خود برای حذف سموم پرخطر و حرکت به سمت مصرف آفتکشهای کمخطر، ایمن و استاندارد خبر داد؛ سیاستی که هدف نهایی آن، صیانت از سلامت جامعه، محیطزیست و امنیت غذایی عنوان میشود.
اخبار سبز کشاورزی به نقل از ایلنا؛مریم جلیلیمقدم، رئیس سازمان حفظ نباتات کشور، با تأکید بر اینکه «خط قرمز این سازمان، منع استفاده از سموم پرخطر است»، اعلام کرد: در سالهای اخیر بسیاری از آفات درجه دوم به آفات کلیدی تبدیل شدهاند و این مسئله، بازنگری در سیاستها و دستورالعملهای حفاظتی را به ضرورتی اجتنابناپذیر تبدیل کرده است.
تغییر اقلیم و بازگشت آفات؛ زنگ خطر برای امنیت غذایی
کارشناسان معتقدند افزایش دما و کاهش بارندگی، موجب کوتاه شدن چرخه زیستی آفات و افزایش دفعات طغیان آنها شده است. این شرایط، در صورت تداوم رویکرد سممحور و مصرف بیرویه آفتکشها، میتواند منجر به افزایش باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی و تهدید مستقیم سلامت مصرفکنندگان شود. از همین رو، سازمان حفظ نباتات بر آموزش هدفمند بهرهبرداران و اجرای برنامههای مدیریت تلفیقی آفات (IPM) بهعنوان جایگزین سمپاشیهای گسترده تأکید دارد.
سموم پرخطر؛ تهدید پنهان در زنجیره غذایی
بررسیهای علمی نشان میدهد بسیاری از سموم پرریسک، بهویژه برخی ترکیبات ارگانوفسفره و کارباماتها، دارای اثرات مخرب بلندمدت بر سلامت انسان هستند. این سموم میتوانند باعث اختلالات عصبی، مشکلات هورمونی، افزایش خطر ابتلا به سرطان و آسیب به کبد و کلیه شوند. باقیمانده این ترکیبات شیمیایی از طریق میوه، سبزیجات، غلات و حتی منابع آب، وارد زنجیره غذایی شده و اثرات آنها بهصورت تدریجی اما ماندگار بروز میکند.
علاوه بر تهدید سلامت انسان، مصرف سموم پرخطر خسارات جبرانناپذیری به محیطزیست وارد میکند؛ از نابودی حشرات مفید و زنبورهای گردهافشان گرفته تا آلودگی خاک و منابع آب زیرزمینی و شکلگیری آفات مقاوم که کنترل آنها دشوارتر و پرهزینهتر است.
مانور سراسری مقابله با سموم غیرمجاز
در همین راستا، سومین مانور سراسری پایش واحدهای عرضهکننده آفتکشهای کشاورزی بهصورت همزمان در استان اصفهان و سایر استانهای کشور در حال اجراست. به گفته رئیس سازمان حفظ نباتات، این مانور با هدف صیانت از حقوق عامه، ارتقای سلامت جامعه و تشدید نظارت بر زنجیره توزیع و عرضه آفتکشها انجام میشود.
در قالب این طرح، اکیپهای مشترک متشکل از کارشناسان حفظ نباتات، دستگاههای نظارتی و انتظامی، نسبت به شناسایی، توقیف و برخورد قانونی با آفتکشهای ممنوعه، قاچاق، تقلبی و تاریخمصرفگذشته اقدام میکنند؛ اقدامی که نشاندهنده عزم جدی دولت برای مقابله با بازار غیررسمی سموم کشاورزی است.
حرکت بهسوی سموم کمخطر و روشهای پایدار
سیاست جدید سازمان حفظ نباتات، جایگزینی تدریجی سموم پرریسک با آفتکشهای کمخطر، زیستی و استاندارد است؛ سمومی که کمترین اثر منفی را بر سلامت انسان و محیطزیست دارند و در چارچوب مدیریت تلفیقی آفات مصرف میشوند. کارشناسان تأکید دارند موفقیت این سیاست، بیش از هر چیز به آموزش کشاورزان، پایش مستمر مزارع و نظارت دقیق بر بازار سموم وابسته است.
هشدار درباره ملخ صحرایی
در پایان، رئیس سازمان حفظ نباتات با هشدار نسبت به احتمال ورود ملخ صحرایی، از آمادگی و هماهنگی کامل دستگاههای مسئول برای اجرای برنامههای پیشدستانه کنترلی خبر داد و تأکید کرد که مقابله مؤثر با این تهدید، مستلزم اقدام بهموقع و استفاده از روشهای ایمن و کنترلشده است
