واقعاً مملکت وزیر دانا می‌خواهد

واقعیت امر اینکه تامین غذای 80 و اندی میلیون نفر جمعیت (تولید حدود 130 میلیون تن محصولات غذایی کشاورزی، مواد لبنی، پروتئینی و…) و مدیریت بر حدود 70 هزار پرسنل، کارشناس، مدیر و معاون(و همه نیروهای صف و ستاد) وزارتخانه، کاری شوخی‌بردار نیست و با انجام سعی و خطاها همخوانی ندارد.

اخبار سبز کشاورزی ؛ ابوالقاسم گل‌باف | علاوه‌بر این در امر تولید و اشتغال نزدیک به 5 میلیون بهره‌بردار بخش کشاورزی که با خانواده‌هایشان به رقم 30 میلیون جمعیت(اعم‌از سرمایه‌گذاران زمین‌داران، عشایر، جنگل‌نشینان و …) می‌رسند. در گستره عظیم و پهناور یک میلیون و 648 هزار کیلومترمربع فضای آبی، خاکی، جنگل و مرتع، گلخانه و دریا و رودخانه، کوه‌ها و دامنه‌ها، روستاها و شهرک‌های کشاورزی، در قالب هزاران تشکل، ده‌ها زنجیره ارزش و بخش خصوصی فعال هستند، که متاسفانه در اثر عدم حمایت دولت، به ویژه در مراحل بعد از برداشت، و تبدیل، فراوری، بازاریابی و بازاررسانی محصولات، تقریبا هیچ کار تولیدی کشاورزی، نتیجه و حاصلی برای بهره‌بردار ندارد، چرا که مدیریت اقتصادی و بازرگانی، حلقه مفقوده و مغفوله کشاورزی است؛ که در این شرایط سخت که در خیابان‌های اطراف وزارتخانه و مجلس هر از گاهی شاهد تجمع اعتراضی و یا التماسی کشاورزان و تشکل‌های آنان هستیم به دنبال وزیری دانا، بنابر انتخاب، انتصاب یا حتی براساس انتساب می‌گردیم.

بیشتر بخوانیم: جدال ۳۲ نفر برای وزیر شدن در وزارت کشاورزی

بعد از انقلاب، نزدیک به بیست وزیر در وزارتخانه‌های کشاورزی، جهادسازندگی و وزارتخانه مخلوط شده جهادکشاورزی، مسئولیت برعهده گرفتند و حدود 150 معاون وزیر در کنار آنان به تمشیت امور پرداخته‌اند.

گرچه متاسفانه وزارتخانه، موفق به پرورش نیرو از مراکز خدمات روستایی (ارتقاء پلکانی بر اساس شایستگی و تجربه) با هدف انتخاب وزیر و معاونان وزیر نشده؛ اما در بین مدیران ارشد، به‌صورت تجربی و مواردی اکتسابی، همراه با هوش فردی و ذاتی و اراده و قدرت مدیریتی، افرادی به صورت برند و شاخص وزارت در آمدند که حتی منتقدان و مخالفان آنها به توان کاری و مقبولیت‌شان در بدنه وزارتخانه اعتراف دارند، اما به دلیل هم‌جناح نبودن با دولت سیزدهم دست آنها از انتخاب مدیران کاردان توانمند و دارای مقبولیت در بدنه وزارتخانه کوتاه است.

فارغ از حوزه فعالیت سیاسی این افراد، وزرای برند، به‌ عنوان شاخص مطرح و هر فردی که توسط رئیس‌جمهور(از هر جناحی) برای پذیرفتن پُست وزارت به مجلس معرفی شود، خواه و ناخواه با معیار این افراد محک زده می‌شوند و چنانچه آن فرد رای هم بیاورد اما شایستگی‌های وی، درصدی از برندهای وزارتی را نداشته باشد؛ مسلما توسط یکی یا همه موارد زیر به حاشیه رانده می‌شود:

• بدنه قدرتمند کارشناسی و مدیران با سابقه وزارتخانه؛

• موضع‌گیری و عدم تعامل تشکل‌ها به دلیل متضرر شدن اعضای خود؛

• مواضع متزلزل و بعضا متضاد به دلیل این‌که فرد نمی‌داند کجا باید جانب دولت و چه زمانی طرف بهره‌بردار را بگیرد؛

• رسانه‌های تخصصی دارای تحلیل محتوی، گزارش، نقد و ارائه‌دهنده راه‌کار.

بیشتر بخوانیم: تاکید رهبری بر دقت فراوان در انتخاب وزرا

بنابراین نمایندگان رای‌دهنده به وی باید در آینده پاسخگوی آرای خود به ملت و فعالان در عرصه امنیت غذایی باشند؛ زیرا که حداقل در این برهه، واقعاً مملکت وزیر دانا می‌خواهد.

وزیری که اقتصاد، بازار، بحث عرضه و تقاضا، هزینه و فایده، مبحث زنجیره ارزش و … را بداند و حتی اگر نه در تحصیلات عالی واقعی بلکه در عمل و کار کارشناسی و مدیریتی به آن رسیده و سخنان و تصمیماتش جامع و فراگیر باشد می‌تواند منافع همگانی(کشاورز، تولیدکننده و مصرف‌کننده) را باعث شود.

وزیر دانا می‌داند که چنانچه همه عوامل تولید فراهم باشد، یا بهترین بذر، کود، سم، تخم‌ماهی، اسپرم و … وارد شود، اما برای کشاورز، بهره‌بردار و تولیدکننده صرفه اقتصادی نداشته باشد، نه با اقتصاد دستوری نه با انگ و تهدید به این‌که وارد می‌کنیم، جلوی صادرات را می‌گیریم، جریمه می‌کنیم و … امنیت غذایی برقرار نمی‌شود. نهایت این‌ که اراضی رها و سالن‌های کارخانجات تولید تبدیل به انبار واردات می‌شود.

علاوه‌بر موارد ذکر شده، وزیر دانا ضرورتا باید که به امور حقوقی(و چه بهتر که حقوقدان هم باشد) قوانین و مقررات سه قوه در حوزه کشاورزی، جایگاه دولت، بهره‌بردار، تشکل و تعامل در تولید، فرآوری و عرضه محصولات کشاورزی و روابط تجاری بین‌الملل در رابطه با امنیت غذایی، اشراف داشته باشد و همزمان به تعامل با تشکل‌ها بپردازد.

درنهایت این‌که قبای وزارت بر تن کسی آراسته می‌آید که در تولید قوت‌لایموت مردم و عرصه زراعت و با دو سه برند وزیران کشاورزی هم‌طراز یا با اندکی اختلاف، به برندها نزدیک باشد.

بیشتر بخوانیم: بیانیه انجمن صنفی رسانه‌های کشاورزی و صنایع غذایی

فراموش نکنیم حدود 2 سال از عمر دولت سیزدهم باقی مانده که متاسفانه نتوانسته از نحوست 13 رهایی یابد. در سال پایانی این دو سال همه مقامات ارشد دولتی درگیر گعده‌ها، معامله و مبادله پُست مقام در دولت بعدی و تلاش برای مسلط شدن جناح و باند خود بر سرنوشت مردم خواهند بود. در این صورت فردی که سکاندار وزارت کشاورزی می‌شود نهایتا یک سال فرصت مدیریت، انتخاب معاونان ورزیده و کاردان از جنس کارشناسان‌ارشد و مدیران واقعی وزارتخانه دارد(زمانی برای سعی و خطا نیست). در حالی‌که ساداتی‌نژاد پس از یک سال و نیم متوجه شد پشت کردن به بدنه پر قدرت اما نامریی وزارتخانه و اعتماد نکردن به مردان استخوان خرد کرده بخش کشاورزی و آوردن نیرو از بیرون، چه ضایعاتی را برای کشاورزی و امنیت غذایی به همراه داشته است.

وی با تجربه و نگاه از پنجره ریاست کمیسیون کشاورزی، زمانی در صدد رفع و رجوع اشتباهات خود برآمد و اقدام به دعوت از مدیران توانمند حاشیه‌نشین و اداره‌نشین کرد که دولت مجالی به وی نداد.

رسانه‌های تخصصی حوزه کشاورزی بدون این‌که به فرد خاصی تمایل داشته باشند مدیریت، توانایی، قدرت اجرایی، سوابق کاری مرتبط، تعامل با تولیدکننده و به‌ویژه عدم تزلزل در مواضع فرد مدیر را مدنظر قرار می‌دهند و تحلیل محتوی و گزارش آنها تاریخ‌ساز خواهد بود، زیرا همواره ثابت شده آنچه رسانه‌های بخش کشاورزی مطرح می‌کنند روزی، روزگاری در قالب شایستگی‌ها و بایستگی‌های وزیر دانا و مقایسه با فردی که در صندلی وزارت فرورفته، مرجع قضاوت خواهد شد.

سرمقاله ماهنامه دام و کشت و صنعت- شماره ۲۷۴- اردیبهشت ۱۴۰۲