حمله عجیب به هندوانه‌های ایرانی: پشت پرده ادعای یک نماینده روس چیست؟+ ویدئو
پشت پرده ادعای جنجالی یک نماینده روس درباره هندوانه‌های ایرانی فاش شد. آیا نیترات در هندوانه‌های ایران بالاست؟
این روزها خبری در فضای مجازی و رسانه‌ها دست‌به‌دست می‌شود که شاید شما هم آن را دیده‌اید: یک نماینده‌ی دومای روسیه با قاطیعت می‌گوید هندوانه‌های ایرانی نخرید!
به گزارش اخبار سبز کشاورزی؛ او در حالی این توصیه را مطرح می‌کند که در ویدیویی، یک دستگاه کوچک دستی را روی یک هندوانه قرار داده و مدعی است این دستگاه میزان بالای نیترات را در این میوه نشان می‌دهد. او سپس با آب و تاب توصیه می‌کند به جای آن، سراغ هندوانه‌های داغستان بروید.
اما پشت پرده این ادعای عجیب و غریب علیه هندوانه‌های ایرانی چیست؟ آیا واقعاً پای یک خطر جدی در میان است یا مسائل دیگری مطرح است؟
آن دستگاه کوچک چیست و چقدر می‌شود به آن اعتماد کرد؟
دستگاهی که نماینده روسی در این ویدیو از آن استفاده می‌کند، احتمالاً یک نیترات‌سنج دستی یا اسکنر مواد غذایی خانگی است؛ دستگاه‌هایی مانند Greentest یا Soeks Ecotester که گاهی برای اندازه‌گیری تقریبی نیترات در میوه‌ها و سبزیجات استفاده می‌شوند. اما سوال اصلی اینجاست: آیا این دستگاه‌ها واقعاً قابل اعتمادند؟
دکتر محمدکاظم عطاری، پزشک و پژوهشگر پزشکی اجتماعی، با رد قاطعانه نتایج این دستگاه‌ها برای ادعاهای این چنینی می‌گوید:
نیترات‌سنج‌های خانگی: ابزاری برای نمایش یا آزمایش علمی؟
• دقت پایین و نتایج تقریبی: برخلاف آزمایشگاه‌های تخصصی که از روش‌های دقیق و استاندارد برای اندازه‌گیری نیترات استفاده می‌کنند، این دستگاه‌های دستی – به خصوص مدل‌های خانگی و ارزان‌تر – دقت بسیار پایینی دارند. آن‌ها صرفاً یک تخمین یا ارزیابی سریع ارائه می‌دهند که نمی‌تواند مبنای یک نتیجه‌گیری علمی باشد.
• تاثیر نیترات‌های سطحی: حتی ممکن است نیترات‌هایی که در محیط یا روی پوست میوه وجود دارند، باعث خطا در خوانش دستگاه شوند و نتیجه‌ای گمراه‌کننده به دست دهند.
• کاربرد اصلی: تبلیغات و جلب توجه: متاسفانه در بسیاری موارد، از این دستگاه‌ها بیشتر برای ایجاد نگرانی، جلب توجه یا انجام مانورهای تبلیغاتی استفاده می‌شود تا انجام یک آزمایش علمی دقیق و قابل استناد.
ادعای نیترات بالا در هندوانه‌های ایرانی: شایعه یا واقعیت؟
نماینده روسی مدعی شده که نیترات موجود در هندوانه‌های ایرانی پنج برابر حد مجاز است. اما بیایید این ادعا را از نگاه علمی بررسی کنیم:
• نیترات در هندوانه طبیعی است، اما به چه میزان؟ بله، هندوانه مانند بسیاری از محصولات کشاورزی دیگر، به طور طبیعی مقداری نیترات دارد، به خصوص اگر در فرآیند رشد از کودهای شیمیایی استفاده شده باشد. اما میزان آن مهم است.
• ادعای "۵ برابر حد مجاز" نیازمند سند است: گفتن اینکه نیترات پنج برابر حد مجاز است، بدون ارائه نتایج آزمایشگاهی معتبر و تایید شده توسط نهادهای استاندارد، صرفاً یک ادعای غیرعلمی و بی‌مبناست. صرفاً نمایش یک عدد روی یک دستگاه دستی، سند محکمی محسوب نمی‌شود.
• ریسک سرطان با مصرف مداوم و بالا: حتی اگر میزان نیترات در محصولی بالاتر از حد معمول باشد، ایجاد ریسک سرطان معمولاً نیازمند مصرف مداوم، بسیار زیاد و طولانی‌مدت است. مصرف گاه‌به‌گاه هندوانه‌های ایرانی (با توجه به شرایط اقتصادی فعلی که مصرف روزانه میوه برای بسیاری دشوار است) به تنهایی نمی‌تواند عامل نگران‌کننده‌ای برای سلامتی باشد، آن هم بر اساس ادعایی بی‌سند.
پشت پرده واقعی: پای منافع شخصی در میان است؟
خب، اگر این ادعا مبنای علمی ندارد، پس دلیل مطرح کردن آن چیست؟ نکته اینجاست که سلطان خامزایف، همان نماینده دومای روسیه که این ادعا را مطرح کرده، خودش اهل جمهوری داغستان در جنوب روسیه است. بسیاری از بستگان و خانواده او در اطراف دریای خزر، درست در همان منطقه‌ای که هندوانه تولید می‌شود، به تولید و تجارت این محصول مشغول هستند و شهرت دارند.
اینجاست که حقیقت ماجرا روشن می‌شود: به نظر می‌رسد ادعای نماینده دومای روسیه علیه هندوانه‌های ایرانی، نه یک دغدغه سلامتی، بلکه یک رپرتاژ آگهی و تبلیغاتی کاملاً هدفمند برای محصولات خانواده خودش و منطقه داغستان است؛ یک ترفند تجاری برای حذف رقیب ( هندوانه‌های ایرانی ) از بازار و ترویج محصول خودشان.
نتیجه‌گیری
بنابراین، به نظر می‌رسد ادعای "خطرناک بودن" هندوانه‌های ایرانی بر اساس نمایش یک دستگاه دستی، فاقد هرگونه مبنای علمی معتبر است و بیشتر جنبه‌ای تبلیغاتی و تجاری برای حمایت از محصولات داخلی روسیه (داغستان) دارد.
هرگونه نگرانی در مورد سلامت مواد غذایی نیازمند آزمایش‌های دقیق آزمایشگاهی و تایید کارشناسان متخصص است، نه صرفاً نتیجه‌گیری بر اساس یک دستگاه خانگی با دقت پایین و ادعاهای بی‌سند. مصرف‌کنندگان باید در برابر چنین ادعاهایی، به دنبال اطلاعات معتبر و علمی باشند.
