فیلترینگ اینترنت ایران: تهدیدی برای امنیت سایبری و انسجام ملی
تحلیل تأثیرات فیلترینگ اینترنت در ایران بر امنیت سایبری، اقتصاد و انسجام اجتماعی. بررسی آمارهای تکاندهنده و راهکارهای پیشنهادی کارشناسان

در ماههای اخیر، فیلترینگ گسترده اینترنت در ایران به معضلی چندبعدی تبدیل شده است که هم امنیت سایبری را تهدید میکند و هم انسجام اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است.
اخبار سبز کشاورزی؛ کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات هشدار میدهند که سیاستهای محدودکننده فعلی نه تنها مؤثر نبودهاند، بلکه مشکلات جدیدی ایجاد کردهاند.
پاشنه آشیل امنیت سایبری ایران
بهزاد اکبری، مدیرعامل شرکت زیرساخت، در همایش «اینترنت، آینده ایران» اعلام کرد:
- شبکه اینترنت ایران یکی از آلودهترین شبکههای جهانی محسوب میشود
- روزانه بیش از ۱۲ هزار حمله سایبری داخلی ثبت میشود
- حملات DDoS با حجم ۴۰۰ گیگابیت بر ثانیه زیرساختها را تهدید میکند
- ۵۷۰۰ حمله خارجی در ۲۴ ساعت گذشته شناسایی شده است
فیلترشکنها: معضلی که خودساختهایم
آرین اقبال، کارشناس شبکه، به پیامدهای ناخواسته فیلترینگ اشاره میکند:
- ۹۰% کاربران ایرانی از ابزارهای دور زدن فیلترینگ استفاده میکنند
- فیلترشکنها به ابزاری برای نفوذ بدافزارها تبدیل شدهاند
- کیفیت اینترنت با وجود سرمایهگذاریهای کلان بهبود نیافته است
- نوجوانان ۱۲ ساله امروز با VPNها آشناتر از مسئولان هستند!
هزینههای اقتصادی و اجتماعی فیلترینگ
آمارهای تکاندهنده از وضعیت اینترنت ایران
مجتبی قلیپور، پژوهشگر مطالعات راهبردی، این آمارها را ارائه میدهد:
- رتبه ۹۱ از ۱۲۱ کشور در شاخص کیفیت زندگی دیجیتال
- جایگاه ۱۲۰ از ۱۲۱ در امنیت الکترونیک
- رتبه ۱۰۴ در شاخص قیمت مناسب اینترنت
- ۶۹ از ۱۱۱ در سرعت اینترنت موبایل
تأثیرات منفی بر همبستگی اجتماعی
محمد رهبری، مشاور وزیر ارتباطات، هشدار میدهد:
- شبکههای اجتماعی فضای گفتوگوی ملی هستند
- محدودیت اینترنت اعتماد عمومی را تخریب میکند
- در بحرانها، اینترنت تنها مرجع اطلاعرسانی قابل اعتماد است
- فیلترینگ شکاف نسلی را عمیقتر کرده است
راهکارهای پیشنهادی کارشناسان
۱. تغییر رویکرد از محدودسازی به مدیریت هوشمند
- جایگزینی فیلترینگ با راهکارهای نظارتی پیشرفته
- ایجاد تعادل بین امنیت و آزادی دیجیتال
- توسعه سرویسهای داخلی رقابتی به جای مسدودسازی
۲. سرمایهگذاری در امنیت سایبری
- تربیت نیروهای متخصص سایبری
- جایگزینی سختافزارهای نو به جای دستگاههای دست دوم
- توسعه سرویسهای ابری امن داخلی
۳. شفافسازی و گفتوگوی ملی
- انتشار گزارشهای شفاف از وضعیت شبکه
- تشکیل کمیتههای تخصصی با حضور ذینفعان
- بازنگری سیاستهای ارتباطی با نگاه توسعهمحور