کشاورزی در آذربایجان شرقی بـا شیوه های فعلی، تهدیدهایی را متوجه ایـن بخش وتمام جوانب اقتصادی می کند کـه نیازمند چاره اندیشی است
کشاورزی در آذربایجان شرقی بـا شیوه های فعلی، تهدیدهایی را متوجه ایـن بخش وتمام جوانب اقتصادی می کند کـه نیازمند چاره اندیشی است،
به گزارش «مزرعه سبز» به نقل از بازار، مجتبی علمی روزنامه نگار تبریزی طی یادداشتی در این باره نوشت: سـتان آذربایجان شرقی محـل اتصـال دو رشـته کـوه مهـم و اصلـی کوه هـای ایـران یعنـی البـرز و زاگـرس است. در مجمـوع ۴۳ درصـد سـطح اسـتان را نقـاط کوهسـتانی تشـکیل می دهد که بسـتری مسـتعد بـرای مراتـع گسـترده اسـتان محسـوب می شـود.
آب و هـوای اسـتان به طـور کلـی سـرد و خشـک اسـت ولـی بـه علـت تنـوع توپوگرافیکـی از اقلیم هـای متفاوتـی برخـوردار اسـت و از نظـر اقلیمـی نیـز جـزو مناطـق نیمه خشـک به حسـاب آمـده و میانگین بارندگی آن سالیانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیمتر می باشد.
از نظر تقسیمات حوزه هـای آبریـز کشـور، سـه حـوزه ارس، قـزلاوزن و ارومیـه پهنـه اسـتان را پوشـش می دهند. عمده مساحت استان در محدوده حوزه آبریز دریاچه ارومیه قرار گرفتـه اسـت کـه بـا توجـه بـه تغییـرات اقلیمـی و مدیریـت نامتناسـب منابـع آب در دهه هـای گذشـته، دریاچـه ارومیـه در مرکـز حـوزه رو بـه خشـکی گذاشـته و بحـران ناشـی از آن نـه تنهـا اراضـی حـوزه مذکـور بلکـه بیشـتر مناطـق شـمال غـرب را متأثر ساخته است.
بخش کشـاورزی اسـتان جایـگاه قابـل توجهی در کشـاورزی کشـور دارد، امـا ادامـه کشـاورزی در اسـتان بـا شـیوه ها و نگرش هـای فعلـی، تهدیدهایـی را متوجـه خـود ایـن بخـش و مهمتـر از آن تمـام جوانـب اقتصـادی، اجتماعـی، سیاسـی و فرهنگـی اسـتان می کند کـه نیازمنـد چاره اندیشـی است.
بحران کم آبی، خشک شدن دریاچه ارومیه و نابودی تدریجی جنگل‌ها
بحران کم آبی، خشک شدن دریاچه ارومیه و نابودی تدریجی جنگل ها تهدیدهایـی هسـتند کـه تـا حـد زیـادی معلـول و محصـول طبیعی کشـاورزی سـنتی و غیرعلمـی دهه هـای گذشـته بـوده اسـت کـه امـروز نـه تنهـا بخـش کشـاورزی بلکـه تمـام جوانـب حیـات در اسـتان را تهدیـد می کنـد.
در دهه های گذشته، نگاه بخشی به کشاورزی باعث شده است با اضافه برداشـت و برداشـت های غیرمجـاز آبهـای زیرزمینـی و احداث سازه های آبی در مسیر روان آبها، سـطح زیر کشـت آبی اسـتان افزایش یابـد و الگـوی کشـت رایـج منطقـه در اراضـی آبـی نیـز بـا گسـترش کشـت محصولات با نیاز آبی بیشتر، تغییر یابد و این باعث افزایش املاح و شوری آبهای اسـتحصالی، تغییـرات اقلیمـی و کاهـش روان آبهـا شـده اسـت کـه می بایسـت بـا تعـادل بخشـی، میـزان مصـرف آب بـا جایگزینـی محصـولات بـا نیـاز آبـی کمتـر و ارزش افـزوده بالاتـر و نیـز افزایـش راندمـان آبیـاری با استفاده از روشهای نوین آبیاری، مشـخص شـده و در اولویـت کاری قـرار گیـرد.
گسـتره نظـام بهره بـرداری خـرد و دهقانـی حاکـم بـر بخـش کشـاورزی اسـتان و کوچکـی و پراکندگـی اراضـی و بـه تبـع آن عـدم توجیـه فنـی و اقتصـادی سـرمایه گذاری در ایـن اراضـی، پاییـن بـودن راندمـان تولیـد در واحد سـطح و حاکمیت جبری اقتصاد معیشتی در اکثر نقاط استان، باعث کاهش سرمایه گذاری و عـدم جـذب نیـروی جـوان و متخصـص شـده و پیامـد آن بهره بردارانی با سنین بالا و سطح سواد پایین در عرصه کشاورزی استان است.
همین امر باعث می شود تا انتقال یافته های نوین کشاورزی به بهره بـرداران، متناسـب بـا نظـام بهره بـرداری و مناسـبات فرهنگـی و اجتماعـی حاکـم و نیـز بومی سـازی و سـازگار نمـودن فناوری هـای جدیـد بـا مقتضیـات جامعه کشـاورزی، یکـی از چالش هـای اساسـی بخـش کشـاورزی اسـتان بـه شـمار آیـد.
در این میان شـبکه ترویـج کشـاورزی دولتـی بـا امکانـات و مروجیـن محدود آمـوزش دیـده، عملا از توانائـی لازم جهت انتقال سریع و به موقع دانش کشاورزی به بهره برداران را در پهنه گسترده استان با نقـاط روسـتایی و کانون هـای تولیـد متعـدد کشـاورزی و نیـز روسـتاهای پراکنـده و بی شمار را برخوردار نیستند.
