به‌جای علت با معلول برخورد کردیم/ اقتصاد دولتی ریشه همه مفسده‌هاست

اخبار سبز کشاورزی؛ در این همایش که محمود نجفی عرب، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و کشاورزی تهران؛ سید عباس موسوی، مدیرکل حقیقی بین‌المللی وزارت امور خارجه؛ الکساندر فدولوف، نماینده سازمان مبارزه با جرائم سازمان یافته و مواد مخدر سازمان ملل متحد و تسوکادا تاماکی، سفیر ژاپن در ایران، حضور داشتند ابتدا دکتر حسن فروزان‌فر، دبیر همایش و رئیس کمیسیون حکمرانی سازمانی اتاق بازرگانی، صنایع و معادن کشاورزی تهران شرح مختصری درباره برگزاری 9 دوره همایش مبارزه با فساد در اتاق تهران ارائه داد.

وی تاکید کرد: با برگزاری این همایش‌ها اتاق تهران تلاش کرده این روز را به همه دست‌اندرکاران، مقامات دولتی و شهروندان یادآوری کند، برنامه‌های انجام شده در این زمینه را به نمایندگانی از بخش خصوصی یادآوری نماید و برنامه‌ها و ایده‌های آینده را تشریح کند.

وی همچنین از حضور سفیر ژاپن در ایران و نماینده سازمان مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان یافته ملل متحد UNODC تشکر کرد.

هنوز پایه‌های فساد مستحکم باقی مانده است

در این همایش دکتر محمود نجفی عرب، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی تهران به‌عنوان سخنران بعدی به بیان اینکه بعد از ده سال برگزاری این همایش و تلاش برای گسترش مبارزه با فساد هنوز پایه‌های فساد مستحکم باقی مانده است.

وی با بیان اینکه فساد در اقتصاد ایران به معضلی فراگیر تبدیل شده که هر شهروند ایرانی می‌تواند نمونه‌هایی از آن را بیان کند، تصریح کرد: جامعه ایران دچار بحران فساد است و ادراک و باور عمومی در نزد شهروندان، حتی از واقعیت آن نیز بزرگ‌تر است.

وی با تاکید بر اینکه تجربه مالزی و سنگاپور نشان می‌دهد که هر کشوری با تمهید و به‌کارگیری اقدامات و راهکارهای سنجیده می‌تواند از این بحران عبور کند، تبدیل انحصار به فعالیت‌های رقابت‌پذیر و تبدیل بخش خصوصی منفعل به فعال و حذف بوروکراسی‌های زائد را ازجمله راهکارهای کاهش فساد در کشور ذکر و اضافه کرد: آمارهای جهانی نشان می‌دهد که ایران در زمینه مبارزه با فساد به‌شدت ناموفق عمل کرده است و اکنون سازمان بین‌المللی شفافیت، رتبه ایران را در حوزه مبارزه با فساد و شفافیت در میان 148 کشور 108 اعلام کرده است.

نجفی عرب با بیان اینکه کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس مانند امارات متحده عربی، قطر، عربستان در زمینه مبارزه با فساد عملکرد موفق‌تری نسبت به ایران داشته‌اند، گفت: این درحالی است که در این کشورها اثری از برگزاری دادگاه‌های پر سر و صدا و جنجالی در مقابله با فساد نیست.

وی برخورد با مفسد به جای فساد و برخورد با معلول به‌جای علت را از جمله دلایل ناکامی مبارزه با فساد در ایران ذکر کرد و با  بیان اینکه اقتصاد دولتی مهمترین ریشه بروز فساد است، گفت: علی‌رغم آنکه 19 نهاد در ایران در مبارزه با فساد فعالیت می‌کنند، نه فقط با فساد برخور موثر انجام نگرفته، بلکه باور عمومی آن است که فساد در کشور بیشتر هم شد و مصداق این ضرب‌المثل رخ داد که کوه موش زاییده است.

امید به کاهش فساد در میان کشورهای افزایش یافته است

الکساندر فدولوف، نماینده سازمان مبارزه با مواد مخدر ملل متحد UNODC سخنران دیگری بود که تاکید کرد: در دو دهه اخیر سازمان مبارزه مواد مخدر و جرم ملل متحد توانسته اقدامات موثری را در سطح جهان در مبارزه با فساد انجام دهد و امید به کاهش فساد را در میان کشورهای افزایش داده است.

وی با بیان اینکه در اثر اقدامات و فعالیت‌های  UNODC قوانین مبارزه با فساد از استحکام بیشتری برخوردار شده است، گفت: در حوزه مبارزه با فساد و مقابله با پول‌شویی در حال انجام کارهای موثری هستیم و به فعالیت‌هایی که منجر به تخریب محیط‌زیست می‌شود، توجه داریم.

فدولوف تصریح کرد: مهم این است که بدانیم همه با هم موفق می‌شویم و باید همه از این اقدام‌ها حمایت کنیم و اجرای ان را گسترش دهیم.

وزارت دادگستری مرجع ملی اجرای کنواسیون مبارزه با فساد در ایران است

سیدعباس موسوی، مدیرکل حقوقی بین‌المللی وزارت امور خارجه، دیگر سخنران این همایش بود که ابتدا به عضویت کشورمان در نهادهای بین‌المللی مبارزه با فساد پرداخت و با بیان اینکه ایران از سال 1388 عضو رسمی کنوانسیون مبارزه با فساد (مریدا) شده است، گفت: می‌دانید که هنوز عضو کنوانسیون جرائم سازمان یافته فراملی (پالرمو) نشده‌ایم و هم‌اکنون کنوانسیون دیگری درباره مبارزه با جرائم سالیبری در حال شکل‌گیری است.

وی با ذکر اینکه وزارت دادگستری مرجع ملی اجرای کنواسیون مبارزه با فساد در ایران است، گفت: اجرای کنوانسیون در چهار حوزه جرم‌انگاری، پیشگیری، همکاری‌های بین‌المللی و اعاده اموال حاصل از فساد صورت می‌گیرد و کنواسیون مریدا زمینه‌ای پدید آورده تا فساد و در حوزه‌های خصوصی و دولتی دنبال شود.

موسوی گفت: مثلا در زمینه رشوه و ارتشاء اگرچه درباره رشوه دادن یا گرفتن بخش‌های دولتی و عمومی قوانینی وجود دارد؛ اما در زمینه گرفتن رشوه از سوی بخش خصوصی هیچ قانونی در کشور وجود ندارد که باید به این مساله توجه لازم مبذول شود.

مدیرکل حقوقی بین‌المللی وزارت امور خارجه همچنین به موضوع اعاده اموال حاصل از فساد پرداخت و گفت: برخی از مجرمان ایرانی بلافاصله پس از کسب اموال نامشروع آن را به خارج از کشور انتقال می‌دهند و آن را تطهیر می‌کنند. کنوانسیون مریدا امکان شناسایی و بازگشت دادن این اموال به داخل کشور را فراهم کرده است؛ اما امروز من خبری از شناسایی و بازگشت دادن این اموال به کشورمان ندارم.

وی با بیان اینکه هیات‌های ایرانی در اجلاس‌های بین‌المللی مبارزه با فساد در تهیه قطعنامه‌ها و بیانیه‌ها و برگزاری نشست‌های تخصصی و کارشناسی همواره فعال و موثر بوده است، تصریح کرد: نباید از ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایی که اسناد کنواسیون‌های بین‌المللی برای ایران فراهم می‌کند، غافل شویم. اگرچه بحث‌های شکل‌دهنده این اسناد و کنواسیون‌ها سیاسی است؛ اما نمی‌توان انکار کرد که در حوزه مبارزه با فساد و حصول آن مباحث در جریان فنی و در راستای کاهش فساد بوده است.

فساد سبب از دست رفتن فرصت‌ها می‌شود

تسوکارا تاماکی، سفیر ژاپن در ایران، سخنران بعدی همایش مبارزه با فساد بود. وی با تاکید بر اینکه فساد نه فقط باعث ایجاد تاخیر در توسعه پایدار می‌شود، بلکه سبب از دست رفتن فرصت نیز می‌شود، گفت: اگرچه ایران و ژاپن دارای دو اکوسیستم اجتماعی، قوانین، حقوقی و ساختار هستند؛ اما می‌خواهم تجربه‌هایی که در ژاپن در حوزه مبارزه با فساد به دست آورده‌ایم را با شما در میان بگذرایم.

تاماکی با بیان اینکه ژاپن به مصوبات گروه 20 (G20) برای مبارزه با فساد توجه زیادی داشته و آن را اجرا کرده است، گفت: اخیرا ژاپن قانونی را در جهت افزایش شفافیت و مبارزه با فساد و نیز ترویج و گسترش آگاهی مبارزه با فساد تصویب کرده است.

وی گفت: دولت ژاپن قانونی را در حوزه خارجی به تصویب رسانده که مجازات ارتکاب فساد برای ژاپنی‌ها حتی در خارج از کشور تشدید شده و به شدیدترین حالت خود رسیده که تا سه سال زندان و جریمه‌ای بالغ‌بر 20 هزار دلار کانادا شمال می‌شود.

وی هدف این قوانین را جلوگیری از ارتکاب اعمال مفسده انگیر شهروندان ژاپنی در خارج از وطن‌شان دانست و گفت: ژاپن تلاش کرده که بر فعالیت‌های مبارزه با فساد و آگاهی‌بخشی در زمینه در کشورهای در حال توسعه تمرکز کنند.

وی در پایان گفت: فساد مانع رشد اقتصادی می‌شود و به فعالیت‌های سالم اقتصادی لطمه می‌زند؛ از این رو می‌خواهیم همکاری با ایران در حوزه‌های مختلف و ازجمله در مبارزه با فساد را گسترش دهیم.

مالزی تجربه‌های موفقی در زمینه توسعه دولت الکترونیک دارد

خیری عمر، سفیر مالزی در تهران، دیگر سخنران این همایش بود که گفت: در تمام دنیا فساد مشکل بزرگی است که باعث انحراف در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود. مالزی ملزم به رعایت تمام قوانین و مقررات بین‌المللی مبارزه با فسا و همکاری با UNODC است.

وی افزود: سعی می‌کنیم سازوکارهایی برای تقویت فعالیت‌های ضدفساد داشته باشیم و به‌صورت موثر و پربازده با فساد مبارزه کنیم.

سفیر مالزی در ایران گسترش فساد را فقط در حوزه‌های اقتصادی و کسب و کار ندانست و با تاکید بر اینکه شاخص مطلوبی در مالزی برای مبارزه با فساد موجود دارد، گفت: حصول این شاخص مطلوب حاصل تلاش دولت و همکاری مردم با دولت در این باره است.

وی با بیان اینکه مالزی تجربه‌های موفقی در زمینه توسعه دولت الکترونیک دارد، گفت: می‌توانیم این تجربه‌ها را با ایران در میان بگذاریم.

خیری عمر گفت: مالزی سعی کرده اقدامات موثری در جهت مبارزه با فساد انجام دهد که در بسیاری موارد این اقدامات فقط جنبه تشویقی نداشته، بلکه درباره آن الزام در نظر گرفته شده است.

وی به همکاری ایران و مالزی درباره توسعه دولت و حکمرانی الکترونیک اشاره کرد و گفت: باید تلاشمان را تبادل کنیم از یکدیگر یاد بگیریم و اشتباه‌های‌مان را برطرف کنیم.

سفیر مالزی در ایران در پایان بر این نکته که مبارزه با فساد یک‌شبه رخ نمی‌دهد و به تنهایی هم قابل حصول نیست، تاکید و تصریح کرد: باید همه با هم دست به دست یگدیگر بدهیم تا بتوانیم جامعه سالمی را برای نسل‌های بعدی به ارث بگذاریم.