تاثیر گرانی اسید نیتریک و اسید فسفریک بر کود شیمیایی

اوضاع کشاورزی کشور گل بوده، هر روز به سبزه‌ای نو نیز آراسته می‌شود و هر روزش نوروزی است. مشکل کمبود و گرانی سم در سال زراعی قبل با کمبود و گرانی شدید کودهای مهم تکمیل شده است. متاسفانه بعد از افزایش شدید قیمت کودهای وارداتی از کشور چین حالا چینی‌ها از ممنوعیت فروش کودهای حاوی فسفات حداقل تا دو ماه خبر داده اند.

به گزارش اخبار سبز کشاورزی، در این آشفته بازار، تامین‌کنندگان مهم مواد پایه کود مثل اسید فسفریک و اسید نیتریک به هر دلیلی عرضه خود را کاهش داده و این محصول در بازار یا وجود ندارد یا توسط دلالان به فروش می‌رسد.

پیگیری‌های به عمل آمده از پتروشیمی شیراز و اصفهان در خصوص نیتریک اسید، ما را به شایعاتی می‌رساند که قیمت نیتریک اسید ظرف 3 ماه از 3 هزار تومان فروش سهمیه کارخانه‌ها به 8 الی 9 هزار تومان در بازار رسیده است ؛ همین طور فسفریک اسید صنعتی که پتروشیمی رازی بزرگ‌ترین تولیدکننده آن است در حال حاضر مدتی است به بازار عرضه نشده و شنیده می شود جذاب‌تر بودن بازار صادرات، علاقه‌ای برای عرضه داخلی باقی نگذاشته است.

این امر کارخانه‌های کوچکی را که متکی به مصرف این نهاده هستند، دچار مشکل نموده و از طرفی در کوتاه مدت اثر شدیدی بر قیمت کود و نهایتا محصول تولیدی کشاورز خواهد گذاشت.

کارشناسان کشاورزی می پرسند آیا با توجه به کمبود بزرگی که کشور در تامین خاک فسفات دارد، رواست همین مقدار تولید داخلی هم به اشکال مختلف سر به نیست شده یا هر روز دچار افزایش قیمت و توزیع از شبکه‌های متصل به رانت باشد؟!

افزایش قیمت چند برابری کودهای شیمیایی

در این باره دکتر اصغر اکبری پور، مدیرعامل هلدینگ پارس یزد که یکی از زمینه‌های اصلی کاری آن تولید کودهای شیمیایی است، به مزرعه سبز می‌گوید: قیمت این محصولات افزایش چند برابری پیدا کرده؛ به طوری که اسیدنیتریک که شرکت‌های پتروشیمی تا چند وقت پیش آن را در حدود 3000 -2500 هزار تومان عرضه می‌کردند به یکباره به 8-7 هزار تومان افزایش پیدا کرده است.

وی ادامه گفت: اسید فسفریک نیز که پایه کودهای فسفاته است و در پتروشیمی رازی تولید و هر لیتر آن 11 هزار تومان به فروش می‌رسید، در حال حاضر به 17- 16 هزار تومان رسیده است و متاسفانه در این میان با توجه به اینکه این دو ماده سهم بسیار زیادی در هزینه تولید کود دارند، به یکباره باعث افزایش قیمت کودهای شیمیایی خواهند شد که متاسفانه کار را برای کشاورزان سخت می‌کند و آنها توان خرید کودها را نخواهند داشت.

وی توضیح داد: کاربرد اسید نیتریک در تولید کودهای نیتراته، شامل: نیترات پتاسیم، نیترات کلسیم، نیترات منیزیم و سایر کودهای نیتراته است. اسید فسفریک نیز در کودهای فسفاته نظیر آمونیوم فسفات مورد استفاده قرار می گیرد.

اکبری پور افزود: همچنین با توجه به گرانی مواد اولیه در کشور چین و ممنوع شدن صادرات مواد اولیه از این کشور و نیز ممنوعیت صادرات کودهای فسفاته چینی، در مورد کودهای NPK نیز شاهد افزایش قیمت 70 تا 60 درصدی هستیم.

مدیرعامل هلدینگ پارس یزد گفت: بهانه پتروشیمی‌ها این است که قیمت جهانی این مواد بالا رفته؛ در حالی که شرکت‌های پتروشیمی خوراک مورد نیازشان را با قیمت بسیار پایین از دولت می‌گیرند و هزینه چندانی برای آن متقبل نمی‌شوند.

تمایل شرکت‌های پتروشیمی به صادرات کودهای شیمیایی

اکبری‌پور توضیح داد: به دلیل افزایش قیمت جهانی، تمایل شرکت‌های پتروشیمی به صادرات این محصولات افزایش یافته است، به همین دلیل قیمت داخلی را هم افزایش داده‌اند. در حالی که کود یک کالای اساسی است و باید پتروشیمی سهم واحدهای تولید کود شیمیایی را با قیمت کمتری عرضه کند؛ چراکه کشاورزان توان مالی لازم برای تهیه کود را ندارند.

وی عنوان کرد: راه حل دیگر این مشکل این است که قیمت محصولات کشاورزی افزایش پیدا کند که در این صورت نیز مصرف‌کنندگان به سختی خواهند افتاد.

اکبری پور افزود: کشاورزان محصولاتشان را به دلار نمی‌فروشند که دولت یا پتروشیمی ها بخواهند نهاده‌های مورد نیازشان را با قیمت بین‌المللی به آن‌ها عرضه نمایند و در نهایت در این افزایش قیمت کشاورزان متضرر می‌شوند؛ زیرا درآمد کشاورزان به ریال است و محصولاتشان کمتر از نرخ جهانی به فروش می‌رسد.

جواد شریفی