بی‌ثباتی قیمت برنج در بازار؛ از عمده‌فروشی ۳۲۰هزار تومانی تا خرده‌فروشی ۴۳۰هزار تومانی+ ویدئو
قیمت برنج در بازار بی‌ثبات است؛ عمده‌فروش‌ها هر کیلو را ۳۲۰ هزار تومان می‌فروشند اما در مغازه‌ها همین برنج تا ۴۳۰ هزار تومان قیمت‌گذاری می‌شود.
افزایش بی‌رویه و بی‌ثباتی قیمت برنج در بازار ایران به یکی از دغدغه‌های اصلی مردم تبدیل شده است. در حالی که در انبارها و عمده‌فروشی‌های تهران قیمت هر کیلو برنج ایرانی حدود ۳۲۰ هزار تومان اعلام می‌شود، همان محصول در خرده‌فروشی‌ها چند قدم آن‌طرف‌تر با قیمتی بالاتر از ۴۳۰ هزار تومان به فروش می‌رسد!
اخبار سبز کشاورزی؛ این اختلاف چشمگیر نه‌تنها نشانه‌ای از سودجویی برخی فروشندگان است، بلکه نمایانگر نبود نظارت مؤثر و ضعف سیاست‌گذاری در بازار محصولات کشاورزی نیز محسوب می‌شود.
گزارش میدانی خبرنگار صداو سیما و بررسی‌های انجام‌شده از سطح بازار و عمده‌فروش‌ها واقعیتی تکان‌دهنده را فاش می‌کند.
برنج ۳۰۰ تومانی در انبارها، ۴۷۰ هزار تومانی در مغازه‌ها
در ویدئوی منتشرشده از صدا و سیما، یکی از عمده‌فروشان شمال تهران می‌گوید: «ما برنج ایرانی را از ۲۲۰ هزار تا حداکثر ۳۴۰ هزار تومان می‌فروشیم.»
اما همین برنج با عبور از چند دست، در مغازه‌ها تا ۴۳۵ تا ۴۷۰ هزار تومان نرخ‌گذاری می‌شود. برخی فروشندگان حتی قیمت درج‌شده روی بسته‌بندی را پاک کرده‌اند تا بتوانند محصول را گران‌تر بفروشند.
بازرسان نیز تأیید می‌کنند که بسیاری از فروشندگان، فاکتور خرید ارائه نمی‌دهند که طبق قانون نظام صنفی، چنین رفتاری مصداق آشکار گران‌فروشی است.
فاصله قیمت عمده و خرده‌فروشی؛ سود دلالی یا خلأ نظارتی؟
فعالان بازار می‌گویند افزایش نرخ برنج نتیجه‌ی مستقیم نبود نظارت جدی و ناهماهنگی میان دستگاه‌های تنظیم بازار است. تفاوت بیش از ۱۰۰ هزار تومانی بین عمده‌فروشی و مغازه‌ها نه با افزایش هزینه حمل‌ونقل توجیه می‌شود و نه با سود مجاز ۱۲ درصدی.
به گفته کارشناسان، اگر سیستم نظارتی بر اساس فاکتور رسمی و سامانه جامع توزیع عمل می‌کرد، چنین شکافی میان قیمت عمده و خرده وجود نداشت.
وزارت جهاد کشاورزی در آزمون اعتماد عمومی
اکنون نگاه‌ها به وزارت جهاد کشاورزی و دستگاه‌های نظارتی دوخته شده است. مردم از خود می‌پرسند که چرا این وزارتخانه، با وجود وعده ساماندهی زنجیره تولید و توزیع برنج، هنوز نتوانسته بازار را کنترل کند.
فیلم گزارش میدانی نشان می‌دهد که نمایندگان بازرسی با فروشندگان متخلف از نزدیک گفت‌وگو می‌کنند و برخی از آن‌ها اعتراف می‌کنند که «اگر ما این کار را نکنیم، دیگران می‌کنند!» این نگاه توجیه‌گرایانه، عمق بی‌نظمی در بازار محصولات اساسی را نشان می‌دهد.
حذف قیمت از بسته‌بندی؛ ترفند قدیمی برای گران‌فروشی جدید
در بخش دیگری از این گزارش، دوربین نشان می‌دهد بهای چاپ‌شده روی بسته‌های برنج پاک شده است. فروشندگان با مخفی کردن قیمت اصلی روی بسته، محصول ۱,۷۵۰,۰۰۰ تومانی را تا ۱,۹۴۵,۰۰۰ تومان می‌فروشند — افزایشی که بدون هیچ توجیه اقتصادی صورت می‌گیرد.
راه‌حل چیست؟
کارشناسان اقتصادی معتقدند که بازگشت تعادل به بازار برنج جز با شفافیت زنجیره تأمین، انتشار فاکتور الکترونیکی، افزایش نظارت هوشمند و حضور مستمر بازرسان در بازار ممکن نیست.
تا زمانی که سود نامتعارف از جیب مصرف‌کننده پرداخت شود، بی‌ثباتی قیمت‌ها همچنان ادامه خواهد داشت.
جمع‌بندی
بازار برنج ایران این روزها آینه‌ای از نابسامانی نظارت، ضعف شفافیت اقتصادی و نبود مدیریت هماهنگ بین دستگاه‌های مسئول است.
اختلاف ۱۰۰ هزار تومانی میان عمده‌فروشی و خرده‌فروشی نه‌تنها به زیان مردم تمام می‌شود، بلکه سرمایه اجتماعی نهادهای نظارتی را نیز کاهش می‌دهد. به نظر می‌رسد زمان آن رسیده تا وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تعزیرات حکومتی با اقداماتی قاطع و شفاف، ثبات را به بازار برنج بازگردانند.
