تداوم توزیع نهادههای دامی؛ گرهگشایی مقطعی از بازار یا راهکار پایدار برای مهار قیمتها؟
با بهبود نسبی روند تأمین نهادههای دامی، کارشناسان تأکید دارند که تداوم توزیع از طریق سامانه بازارگاه نقش کلیدی در مهار نوسانات قیمت محصولات خواهد داشت
اخبار سبز کشاورزی به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان؛در حالی که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی از رفع موانع ارزی و افزایش واردات نهادههای دامی خبر میدهند، بررسیها نشان میدهد ثبات بازار مرغ و تخممرغ بیش از آنکه به میزان موجودی نهادهها وابسته باشد، به استمرار توزیع، شفافیت سامانه بازارگاه و تأمین بهموقع کنجاله سویا برای واحدهای تولیدی گره خورده است.
انباشت نهاده در بنادر؛ پایان کمبود یا آغاز چالش توزیع؟
بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی، هماکنون بین ۴ تا ۵ میلیون تن انواع نهادههای دامی شامل ذرت، جو و کنجاله سویا در بنادر شمالی و جنوبی کشور موجود است. مسئولان این وزارتخانه معتقدند رفع مشکلات ارزی و تسریع در ترخیص کالاها، شرایط را برای توزیع منظم نهادهها از طریق سامانه بازارگاه فراهم کرده است.
با این حال، تجربه هفتههای اخیر نشان میدهد صرف افزایش موجودی در مبادی ورودی، لزوماً به معنای دسترسی آسان تولیدکنندگان به نهاده نیست و چالش اصلی در مرحله توزیع و حمل به واحدهای تولیدی شکل میگیرد.
بازارگاه زیر ذرهبین تولیدکنندگان
فعالان صنعت طیور میگویند اگرچه توزیع ذرت در سامانه بازارگاه تا حدی بهبود یافته و مرغداران موفق به دریافت بخشی از سهمیه خود شدهاند، اما توزیع کنجاله سویا همچنان پاسخگوی نیاز واقعی تولید نیست. این مسئله باعث شده بخشی از مرغداران برای ادامه تولید به بازار آزاد روی بیاورند؛ اقدامی که هزینه تمامشده تولید را بهشدت افزایش میدهد.
کارشناسان هشدار میدهند در صورت تداوم این وضعیت، خطر بروز انحراف در تخصیص سهمیهها و شکلگیری رانت در زنجیره توزیع نهادهها افزایش خواهد یافت.
بازار مرغ و تخممرغ در وضعیت شکننده
در حال حاضر کمبودی در عرضه مرغ و تخممرغ در بازار مشاهده نمیشود، چراکه محصولات موجود حاصل جوجهریزی ماههای گذشته است. با این حال، فعالان صنفی تأکید دارند که افزایش هزینه نهادههای دامی، مانع از بازگشت قیمتها به سطوح مصوب شده و قیمت تمامشده تولید را بالا نگه داشته است.
به گفته اتحادیه مرغداران، قیمت تخممرغ درب واحدهای تولیدی طی هفتههای اخیر ثبات نسبی داشته، اما هرگونه اختلال در تأمین نهادهها میتواند این تعادل شکننده را بر هم بزند.
ماه رمضان و پایان سال؛ آزمون واقعی سیاستهای تنظیم بازار
افزایش تقاضا برای محصولات پروتئینی در ایام ماه رمضان و روزهای پایانی سال، اهمیت استمرار توزیع نهادههای دامی را دوچندان کرده است. کارشناسان معتقدند اگر روند فعلی تأمین و توزیع نهادهها بدون وقفه ادامه نیابد، احتمال کاهش تولید و بروز نوسانات قیمتی در ماههای آینده دور از انتظار نخواهد بود.
به نظر میرسد حل بحران نهادههای دامی وارد مرحلهای حساس شده است؛ مرحلهای که در آن، نه حجم واردات بلکه مدیریت توزیع، شفافیت سامانه بازارگاه و تأمین مستمر کنجاله سویا تعیینکننده ثبات یا نوسان بازار محصولات پروتئینی خواهد بود. استمرار سیاستهای فعلی همراه با نظارت مؤثر میتواند بازار مرغ و تخممرغ را به ثبات برساند، در غیر این صورت، التهاب بازار بار دیگر تکرار خواهد شد