تعاون روستایی توان خود را صرف کارهای مفیدتر کند
دوباره بحث بر سر زعفران بالا گرفته است، این بار بحث بر سر زعفران‌های صادراتی است که سازمان تعاون روستایی برای تنظیم بازار زعفران در سال گذشته خریده.
دوباره بحث بر سر زعفران بالا گرفته است، این بار بحث بر سر زعفران‌های صادراتی است که سازمان تعاون روستایی برای تنظیم بازار زعفران در سال گذشته خریده و به شرکتی برای صادرات واگذار کرده بود. در آن هنگام گفته میشد که مقرر شده تا زعفران واگذار شده فقط برای صادرات استفاده شود؛ اما حالا شرکت مذکور پس از ناتوانی در صادرات زعفران‌هایی که از سازمان تعاون روستایی گرفته است، می‌خواهد وارد بازار داخل کند.
اخبار سبز کشاورزی: در واقع سازمان تعاون روستایی هنگامی که در سال 1388 مبادرت به خرید حمایتی زعفران کرد و 60 تن زعفران را خریداری نمود، تصریح کرد که این زعفران‌ها با هدف صادرات خریداری شده و وارد بازار داخلی نخواهد شد؛ اما همان زمان برخی دست‌اندرکاران بازار زعفران ابراز عقیده کردند که چون زعفران خریداری شده کیفیت خوبی ندارد، سخت بتوان آن را در بازارهای صادراتی عرضه کرد. با این حال سازمان تعاون روستایی زعفران‌های یاد شده را با قیمت حمایتی خرید و به یک شرکت برای صادرات واگذار کرد.
البته مقامات سازمان تعاون روستایی در این باره دو نکته را بیان می‌کنند؛ نخست آن که زعفران‌های خریداری شده از کیفیت خوب و قابل قبولی برخوردار است و می‌توان آن را در بازارهای داخل یا خارج کشور عرضه نمود. دومین نکته مورد تاکید مقامات این سازمان آن است که زعفران‌های مذکور چندین بار در بورس کالای کشاورزی عرضه شده، ولی کسی آن را نخریده است. این بدان معنی است که از نظر سازمان معترضان فعلی مجاز به اعتراض نیستند، چراکه در موقع فروش امکان خرید همان زعفران‌ها را داشته‌اند، ولی نخریده اند.
سازمان تعاون روستایی به تعهد خویش عمل کند
اما اعتراض بخش خصوصی و فعالان عرضه فروش و تجارت زعفران به خرید این کالا از سوی سازمان تعاون روستایی بازنمی‌گردد. در واقع این فعالان می‌گویند از همان زمان قابل پیش‌بینی بود که زعفران‌های خریداری شده از سوی سازمان تعاون روستایی سرانجام سر از بازار داخل در می‌آورد و این بازار را به هم می‌ریزد.
این فعالان می‌گویند اکنون سازمان تعاون روستایی باید به تعهد خویش عمل و از ورود 60 تن زعفران خریداری شده‌اش به بازار داخل جلوگیری کند. امری که گفته می‌شود مورد کم‌توجهی مقامات سازمان مذکور قرار گرفته و شرکتی که زعفران‌ها را از سازمان تعاون روستایی خریده است، اکنون می‌خواهد این زعفران‌ها را وارد بازار داخلی نماید. در این صورت قیمت‌های بازار به شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرد و نه فقط معامله‌گران بازار که زعفران‌کاران هم متضرر می‌شوند.
با همه این موارد اکنون پرسش اصلی آن نیست که چرا زعفران‌ها به یک شرکت فروخته شده و یا در جریان این فروش شرط‌های لازم برای یک فروش عادلانه و منصفانه رعایت شده است یا نه، آنچه مهم است و سازمان تعاون روستایی درباره آن توضیح نمی‌دهد این است که آیا در هنگام فروش زعفران‌ها، شرط صادرات اظهار و اعلام شده است؟ در این صورت چرا اکنون این شرط جدی گرفته و رعایت نمی شود. البته هنوز گزارش تایید شده و رسمی در خصوص وارد شدن آن زعفران‌ها به بازار داخلی شنیده نشده و این خبر قابل تایید نیست.
سهم ایران از بازار جهانی زعفران حدود 5 درصد است
در میان پرسش مهم آن است که چرا سازمان تعاون روستایی به عنوان یک بنگاه حمایت‌گر دولتی خود را درگیر مسائل حاشیه‌ای و نه چندان مهم می‌نماید. مقامات این سازمان تایید می‌کنند که در حالی که ایران حدود 95 درصد زعفران جهان را تولید می‌کند سهم کشورمان از بازار جهانی زعفران حدود 5 درصد است. البته به لحاظ کیفی زعفران ایران از نمونه‌های کشت شده در افغانستان، اسپانیا و ایالات متحده بهتر است و به همین دلیل علی‌القاعده ایران باید جایگاه رفیع‌تری در بازار جهانی زعفران داشته باشد.
گمان می‌رود که برنامه‌ریزی برای ارتقای ایران در بازار زعفران برعهده جهاد کشاورزی باشد که در این صورت یکی از مجریان این سیاست حتما سازمان تعاون روستایی خواهد بود؛ اما این سازمان در نقش یک تصمیم ساز می‌تواند و باید برای ارتقای جایگاه و نقش کشورمان در بازار جهانی زعفران به نهاد بالادستی خود، وزارت جهاد کشاورزی، پیشنهاد و راهکار ارائه دهد و وزارتخانه را در جهت عملی ساختن وظایف ملی‌اش یاری دهد. حتما مقامات سازمان تعاون روستایی تایید می‌کنند که این اقدام از درگیر شدن در دعواهای بی‌حاصل حاشیه‌ای بهتر و سودمندتر است.
نادر کریمی جونی ـ کارشناس اقتصاد کشاورزی
