عبور از بخش کشاورزی ممنوع

اخبار سبز کشاورزی؛ سوال این است که چه نوع حمایت‌هایی از بخش کشاورزی صورت می‌گیرد و دلایل این حمایت‌ها چیست؟

به‌طور خلاصه می‌توان انواع حمایت‌ها را به حمایت‌های یارانه‌ای- نهاده‌ای، تعرفه بر واردات، یارانه صادراتی، یارانه بهره‌وری، معافیت مالیاتی و خریدهای تضمینی اشاره کرد.

دلیل اصلی حمایت از کشاورزی به حمایت از امنیت غذایی، رقابت‌پذیر کردن کشاورزی با دیگر بخش‌ها و ترمیم درآمد کشاورزان و ماندگاری در روستاها است.

استفاده از ابزارهای سیاستی مختلف

کشورهای مختلف از ابزارهای مختلفی در شرایطی که تولید محصولات کشاورزی پاسخگوی تقاضای داخلی نباشد و به هنگام رخداد بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی که کمبود را رقم بزند و به افزایش قیمت محصولات کشاورزی و غذایی منتج شود از ابزارهای سیاستی مختلفی هم در جهت حمایت از مصرف‌کنندگان و تأمین غذای ارزان و هم در جهت حمایت از تولیدکنندگان استفاده می‌کنند، اما این سیاست‌ها در تعارض با یکدیگر نخواهند بود.

به‌عنوان مثال، به هنگام کمبود مواد غذایی ناشی از ریسک‌های طبیعی از ابزار واردات برای تنظیم بازار استفاده می‌کنند اما هرگز واردات به مفهوم نابودسازی تولید داخل و کاهش انگیزه‌های تولیدکنندگان داخلی نمی‌باشد زیرا در شرایط واردات نیز برای حمایت هم‌زمان از تولیدکنندگان داخلی و مصرف‌کنندگان اقدام به خرید به قیمت عادلانه تولیدات داخلی کرده و با پرداخت یارانه غیرمستقیم، با قیمت منصفانه و یا معادل کالاهای وارداتی به مصرف‌کنندگان عرضه می‌کنند.

درواقع معادل یارانه ارز واردات کالا و سود حاصل از آن باید به محصولات داخلی پرداخت شود که قیمت تمام شده بالاتر از کالاهای وارداتی دارند.

هر گونه سوگیری یک‌جانبه به سمت واردات برای تأمین کسری تولید داخلی و یا عدم خرید کالاهای تولید داخلی برای ایجاد فشار برای کاهش قیمت تولیدات داخلی، خارج از قاعده قیمت تمام شده و سود منصفانه، عملاً به مفهوم خروج از ریل‎گذاری تقویت تولید داخلی، پرداخت یارانه به تولیدکنندگان خارجی و نابودسازی تولید داخلی و در یک کلام «عبور از کشاورز» خواهد بود که ردپایی از چنین سیاستی در اسناد بالادستی وجود نداشته و در برنامه‌ها و سیاست‌های جاری نهاد عالی کشاورزی نیز نمی‌تواند ردپایی را از خود ایجاد کند.

عبور از کشاورز به مفهوم پایه‌گذاری یک بنیان بسیار خطرناک است که آثار منفی آن به سرعت ظاهر می‌شود و بازگشت‌دهی آن به شرایط اولیه بسیار دشوار خواهد بود؛ زیرا کشاورز وقتی عبور را احساس کند بلافاصله رفتار سرمایه‌گذاری خود را تغییر داده و به سمت بخشی حرکت می‌کند تا سود خود را در کوتاه‌‌مدت حداکثر کند و آن مسیری نسیت جز تغییر کاربری و فروش زمین‌های کشاورزی که همانند سونامی سیل، کشاورزی را نابود خواهد کرد.

حمایت از کشاورزی محور سیاست‌گذاری در حوزه غذا 

حمایت از کشاورزی و کشاورزان یک وظیفه ملی است که در راستای حمایت از امنیت غذایی و امنیت ملی خواهد بود‌؛ لذا هر گونه سیاست‌گذاری در حوزه غذا باید حمایت از کشاورزی را محور قرار دهد و متناسب با آن سایر سیاست‌ها را تنظیم کرد. تنها با چنین نگاهی می‌توان به آینده کشاورزی، کشاورزان، روستا و پایداری امنیت غذایی امید داشت.

امید این‌که مجموعه برنامه‌ها و سیاست‌های کشاورزی در جهتی هدایت شوند که عبور از کشاورز صورت نگیرد و منافع بلندمدت فدای منافع کوتاه‌مدت نشود.