پرونده هستهای، ایران بر مواضع پیشین اصرار میورزد
شورای حکام سازمان بینالمللی انرژی هستهای، در آخرین نشست خود از صدور قطعنامه علیه ایران خودداری و به جای آن توصیههایی به مقامات ایرانی کرد که دست از مقابله به آژانس بکشند و به جای محدودسازی بازرسیها و بازرسان و نیز اصرار بر توسعه فعالیتها و افزایش غنیسازی و انباشت اورانیوم باغبانی 60 درصد، با خواستهای آژانس بینالمللی انرژی هستهی همراهی کند.
اخبار سبز کشاورزی؛ پیش از برگزاری نشست فصلی شورای حکام، رافائل گروسی مدیر کل آژانس بارها و در مواقع و مصاحبههای گوناگون از رفتارهای ایران انتقاد و از مقامات تهران درخواست کرد تا دوباره به تعهدات خود در برجام بازگردد و از زیر پا گذاشتن مقررات NPT پرهیز کند.
اما تهران همان گونه که به اعتراضها و انتقادهای مدیرکل بیاعتنایی کرد به توصیهها و مصوبههای آژانس که در قالب گزارش به شورای حکام و بیاینههای این شورا منتشر شده بود، بیتوجهی بود.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان بینالمللی انرژی هستهای کشورمان بلافاصله پس از صدور بیانیههای این شورا و نیز اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا، این نهاد بینالمللی را به سیاسی کاری متهم ساخت و توضیح داد که همواره تلاش شده، تا روابط متوازی با آژانس داشته باشیم.
البته در حالی که همه آژانس و اروپاییها و آمریکاییها خواستهاند که بازرسان اخراج شده توسط از سوی ایران پذیرش شوند، ایران همچنان بر عدم پذیرش شوند، ایران همچنان بر عدم پذیرش بازرسان فرانسوی، انگلیسی و آلمانی اصرار میورزد.
چندان معلوم نیست که آیا اخراج بازرسان یاد شده به ملیت آنان مربوط بوده یا آنطور که ایران اعلام کرده، بازرسان مذکور مرتکب رفتارهای ضد امنیتی و جاسوسی شدهاند.
علاوه بر شواری حکام، اتحادیه اروپا که سه کشور آلمان، فرانسه و انگلستان آن را نمایندگی میکنند و نیز ایالات متحده خطاب به ایران بیاینههای صادر و از کشورمان درخواستهایی کردهاند در این درخواستها، ایران به همکاری بیشتر با آژانس، کاهش میزان ذخیره اورانیوم 60 درصد، کاهس سرعت و حجم غنی سازی، کاهش سرعت توسعه و فعالیتهای هستهای، پذیرش مجدد بازرسان اخراج شده، راه اندازی بر خط دوربینهای غیر فعال شده و یا آرشیوی و ... فرخوانده شده است.
نگارندگان این بیانیهها به گونهای این متنها را نگاشتهاند که احتمالا، راه برای اقدامهای تکمیلی در نشستهای بعدی آژانس، مهیا شود.
در عین حال جمهوری اسلامی ایران به حمایتهای برادر بزرگتر خود روسیه، چشم دوخته و امید بسته است، طی روزهای اخیر اولیانوف، نماینده دائمی روسیه در آژانس بینالمللی انرژی هستهای، در مصاحبهای با BBC از این که طرفهای غربی و ایالات متحده آمریکا به تعهدات خویش عمل نکرده و به همین دلیل ایران به مسیر عدم همکاری با آژانس هدایت شده، انتقاد کرد.
نماینده روسیه در این مصاحبه به شرکت از انتقاد کردن علیه جمهوری اسلامی ایران پرهیز و نوک حملات لفظی را متوجه کشورهای اروپایی و ایالات متحده میکند و نتیجه میگیرد که اگر تدابیر اتخاذ شده علیه جمهوری اسلامی ایران و از آن جمله، تحریمها برطرف شود، جمهوری اسلامی ایران به سرعت به اجرای تعهدات خویش که در برجام ذکر شده، بازمیگردد.
او علیغم تلاش خبرنگاری برای آن روسیه را نگران فعالیتهای هستهای ایران نشان دهد، از ابراز نگرانی در این باره خودداری میکند و نگرانی خویش را متوجه کسانی که مسبب وقوع این اوضاع شدهاند ساخت.
با این همه به نظر نمیرسد که در تهران، کسی تمایل به تغییر مسیر یا توقف فعالیتهای هستهای داشته باشد. مقامات جمهوری اسلامی ایران بر این باورند که فقط برخی رفتارهای تاکتیکی برای ایجاد آرامی موقتی میتوانند زمینه را برای توسعه هر چه افزونتر و گسترده تر فراهم سازد.
از این بابت اگرچه در مورد تولید اورانیوم غنی شده با غنای 60 درصد و توسعه فعالیتهای هستهای، نرمشها و عقب نشینیهایی از جانب کشورمان صورت گرفته، اما این اقدامات تاکتیکی در مجموع راهبردهایی برای اصرار بر مواضع پیشین است.