چیزی به نام مناظره؛ کارکردها و حقایق

اخبار سبز کشاورزی؛ در واقع این برنامه اجرا شده به جای آن که مناظره باشد هیچ ردی از یک مناظره واقعی، تضارب آراء، نقد آرای دیگران و پاسخ دادن به اظهارات دیگر رقباء نداشت.

برخی واقعیت‌ها در این مناظره نادیده انگاشته شد و شرکت‌کنندگان در حالی که سعی می‌کردند چیزی نگویند که به کسی بربخورد، با احتیاط حرف‌هایی میانه می‌زدند و همین روند میانه تا پایان آنچه مناظره خوانده می‌شد، ادامه پیدا کرد.

در این گفتگوی چند جانبه البته برخی مسائل نیز روشن شد؛ از جمله اینکه اوضاع فعلی آنقدرها هم که درباره آن بزرگ‌نمایی می‌شود، خوب و امیدوارکننده نیست و دولت سیزدهم برخلاف تبلیغات رسمی، آنقدرها هم توفیق در مدیریت کشور نداشته و مسائلی هم چون خودرو، بازار سرمایه و فروپاشی آن، مسکن، اشتغال و... مسائل بر زمین مانده‌ای است که رئیس جمهور بعدی باید و ناچار آن حل آن را برعهده بگیرد.

این واقعیت‌ها در حالی بیان و بر آن تاکید شد که نامزدان به اتفاق تلاش می‌کردند در مذمت و علیه سیدابراهیم رئیسی چیزی بر زبان نیاورند و حتی موقعی که برخی نامزدان محافظه با توسل به دستاوردهای دولت فعلی، تلاش کردند که پزشکیان و همفکر او، حسن روحانی را مورد حمله قرار دهند، پزشکیان بالاخره به واکنش واداشته شد و گفت که در موقعیتی قرارش ندهند که مجبور شود علیه دولت و شخص ابراهیم رئیسی چیزی بگوید.

اما در همین گفت‌وگو نکته مهم آن بود که در حالی که محمدباقر قالیباف، مسعود پزشکیان و مصطفی پورمحمدی اذعان می‌کردند که تحریم‌ها تاثیر منفی بر اقتصاد و تجارت کشورمان داشته و برای ایران زیانبار بوده است، علیرضا زاکانی، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی و سعید جلیلی اعتقاد داشتند که تحریم‌ها موضوع مهمی نیست و نه فقط تاثیر چندانی بر کشور و فعالیت‌های اقتصادی ایران نداشته، بلکه اصولا اگر مدیریت در کشورمان مطلوب و بهینه باشد، کشورهای تحریم کننده خود عقب نشینی خواهند کرد و تحریم‌ها برخواهند چید.

آنان در این باره به تحریم واکسن کرونا اشاره و تاکید کردند که وقتی واکسن کرونا در ایران تولید شد، کشورهای تحریم کننده هم بالاخره واکسن در اختیار ایران قرار دادند.

واقعا معلوم نیست مبنای چنین تفکری چیست؟ و آیا ما به‌ازای خارجی دارد یا نه؟ چنانکه این افراد توضیح ندادند که ماده اولیه واکسن کرونا از چین وارد کشور شد و بعدها هم همین چین نخستین کشوری بود که واکسن سینوفارم را در اختیار ایران قرار داد.

البته در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی نیز هیچ گاه گفته نشد که سازندگان واکسن ایران را تحریم کرده‌اند، بلکه گفته می‌شد که به‌دلیل تحریم‌ها و عدم عضویت ایران در پیمان FATF امکان پرداخت پول واکسن‌های خریداری شده وجود ندارد و به همی دلیل آوردن واکنسن از خارج کشور دشوار است. قاضی زاده هاشمی، جلیلی و زاکانی هم چنین نگفتند که اگر مکانیزم برطرف ساختن تحریم‌ها تا این حد ساده است، چرا در دولت سیدابراهیم رئیسی میزان، تعداد و اثرگذاری تحریم‌ها به جای کاهش پیدا کردن و ضعیف شدن، تقویت شد.

تورم و معضل بزرگ آن البته چیزی نبود که شرکت‌کنندگان در این به اصطلاح مناظره بتوانند آن را انکار کنند یا تخفیف دهند؛ در این باره هم زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی که گام می‌رود به نفع نامزد اصلح کنار بروند همه تقصیرها را به گردن دولت حسن روحانی انداختند و تصریح کردند که در دولت سیدابراهیم رئیسی اوضاع از آنچه مورد انتظار بوده بهتر شده است.

اما این نامزدان توضیح ندادند که ظرف سه سال گذشته کدام نقطه امیدبخشی در کنترل بازار و مدیریت تورم رخ داده که گفته نشده است.

به‌علاوه اگر این نقاط امیدبخش وجود داشته و دارد، چرا اثر آن در زندگی روزمره مردم ایران مشاهده نمی‌شود. به اضافه چه نشانه‌ای در مدیریت شدن و راهبری سالم بازارهای سرمایه، خودرو و مسکن وجود دارد و اگر در گذشته وعده داده شده بود که مشکلات بازار سرمایه ظرف سه روز برطرف و ساماندهی خواهد شد، چرا پس از گذشت سه سال هنوز این مشکلات در بازار سرمایه و بورس کشورمان پایدار و آزاردهنده است.

نکته دیگری که در این به اصطلاح مناظره مورد تاکید قرار گرفت آن بود که باید شهروندان به دولت اعتماد کند و این دولت و حاکمیت است که باید اعتماد شهروند را به دست آورد، وگرنه شهروند می‌تواند توانایی‌ها و امکانات خود را بردارد و به کشوری که در آن احساس راحتی می‌کند، برود.

در واقع شهروند به‌خاطر رفتار و سیاست‌های هیات حاکمه، کشورش را از امکانات و توانایی‌های خود محروم می‌سازد و جمهوری اسلامی ایران اگر خواستار استفاده از این امکانات و بهره‌مندی از توان شهروندان خود است، حتما باید به شهروندان خود احترام بگذارد، حقوق آنان را رعایت نماید و در جهت جلب و کسب اعتماد ایشان بکوشد.

افزون‌بر این برخلاف آنچه برخی محافظه کاران ارشد می‌پندارند، تنها همین اقلیت منسجم سرسپرده به محافظه کاران و دلواپسان برای توسعه و پیشرفت ایران و کشورمان کفایت نمی‌کنند، بلکه همه یا دست‌کم اکثریت قریب به اتفاق ایرانیان باید به میدان بیایند و به مجموعه حکومت کمک کنند تا امکان حرکت مناسب و رو به تعالی ایران فراهم شود.