مجلس و عملکرد وزیر جهاد کشاورزی زیر ذره‌بین: از سفرهای لاکچری تا شرمندگی کشاورزان

اخبار سبز کشاورزی؛ در این نوشتار، به بررسی و تحلیل عملکرد سه فصل کاشت داشت و برداشت وزیر کشاورزی پرداخته و این پرسش جدی مطرح می‌شود که آیا سفرهای "لاکچری" به برزیل و ترکیه (درحالی که یک ماه قبل از سفر وزیر اجلاس اقتصادی ترکیه در تهران برگزار شده بود و از طرفی سفر برزیل با بلیت‌های فرست‌کلاس حدود ۵ میلیارد تومانی و... جز نوید واردات، رانت و... نداشت و البته هر دو سفر علاوه‌بر میلیاردها تومان تحمیل هزینه، حاصل عملی نداشتند) و... و اینکه آیا چنین سفرهای تجملاتی خارجی و داخلی برای وزیر، مهم‌تر از رسیدگی به وضعیت معیشت و مشکلات کشاورزان و تولیدات کشاورزی (امنیت غذایی) از پیازکاران گرفته تا دامداران و مرغداران، بوده است؟ نگاهی به حواشی، ناکامی‌ها و شواهدی که مطرح می‌شود، دلایل این انتقادات فنی و صنفی را روشن‌تر می‌کند.

 

عملکرد وزیر جهاد کشاورزی زیر ذره‌بین: از سفرهای لاکچری تا شرمندگی کشاورزان

در این شرایط، پرسش اصلی اینجاست که آیا استیضاح وزیر مسکن در اولویت است یا نیرو؟ در حالی که امروز، رییس شورای اطلاع رسانی دولت در رسانه خود، روزنامه اعتماد از پر کشیدن گوشت و مرغ از سفره‌ها می‌گوید؛ اما انگار دولت و کمیسیون کشاورزی و قالیباف اشک و آه مرغداران، گاوداران، پیازکاران و گوجه‌کاران و‌... را که حاصل 9 ماه صدارت و دخالت وزیر کشاورزی است نمی‌بینند یا قرار است، نبینند.

آیا سفرهای لاکچری (سفرهای لاکچری خارجی، سفرهای با پروازهای تشریفاتی و هواپیمای اختصاصی داخلی با مابه‌ازاء زمین و...) مهم‌تر از رسیدگی به غذای مردم بود؟ این پرسش در کنار ناکامی در تامین کامل واردات نهاده‌ها و بذر از جمله هیبرید گوجه و پیوند گوجه به سیب زمینی، تنها بخشی از عملکرد مورد انتقاد وزیر کشاورزی است که حاصل کار آن، شرمندگی کشاورزان است.

شرمندگی کشاورزان؛ تلخ‌ترین حاصل عملکرد وزیر

حاصل کار وزیر کشاورزی، شرمندگی خانواده کشاورزان در جای‌جای کشور است؛ این شاید تلخ‌ترین عبارتی باشد که بتوان برای جمع‌بندی عملکرد وزیر کشاورزی به کار برد.

نمایندگان از وزیر نمی‌پرسند چرا به جای سفرهای غیرضرور و کم حاصل، به رفع اختلافات درون وزارتخانه نپرداخت و به میان کشاورزان نرفت و در مزارع آنان نماند تا مشکلاتشان را مرتفع کند! این وضعیت، تصویری واضح از دغدغه‌های پنهان و آشکار در مدیریت بخش حیاتی کشاورزی ارائه می‌دهد.

 

سفرهای پرهزینه؛ حواشی پررنگ‌تر از متن اصلی؟

برخی معتقدند حواشی پیرامون وزیر از جمله سفرهای لاکچری و بخشش‌های پرابهام، انتصاب‌های قومیتی و غیرتخصصی و... در میان حجم انبوه مشکلات بخش کشاورزی که دامن‌گیر تولیدکنندگان شده، پررنگ‌تر از متن اصلی وظایف اوست.

این سوال به جد مطرح می‌شود که آیا اقدامات غیرکارشناسی و انتصاب‌های قومیتی وزیر اولویت بیشتری نسبت به حضور میدانی و رسیدگی به وضعیت پیازکاران و دامداران یا سایر کشاورزانی داشته که محصولاتشان روی دستشان مانده یا با بحران تولید مواجهند؟

برخی دیگر معتقدند این وضعیت باعث شده که امروز کمیسیون کشاورزی مجلس، به جای مطالبه‌گری قاطع در دفاع از کشاورزان، "سر به زیر و دست بسته" هر آنچه وزیر بگوید را بپذیرد و عملاً امکان نقد وزیر کشاورزی و نظارت مؤثر از او سلب شود.

حمایت سیاسی در برابر نقد؛ روایت دیدار رئیس جمهور و درخواست معاون وزیر

حمایت سیاسی در برابر نقد؛ روایت دیدار رئیس جمهور و درخواست معاون وزیر مبنی‌بر حفظ وزیر در دولت به هر قیمت.

دیدار مثلا سرزده رییس جمهور از وزارتخانه و نشستن در کنار وزیری که به اعتقاد منتقدین، اقتصاد کشاورزان، دامداران، مرغداران، گوجه‌کاران، سیب‌زمینی‌کاران، پیازکاران و... را به چنین روزی رسانده، چه معنایی دارد؟

آیا این دیدار مفهوم مقابله رئیس‌جمهور با مطالبه‌گری به حق نمایندگان مجلس در دفاع از کشاورزان را در بر دارد و سیگنال حمایت قاطع از وزیر همشهری و به هر قیمتی است؟

آیا نمی‌شد پزشکیان ترک، همچون خلف خود شاه عباس کبیر با لباس مبدل و سر زده و بدون اطلاع قبلی به میان کارمندان وزارتخانه برود و در نمازخانه یا حیاط ساختمان شانزده طبقه، به نظرات فنی و گلایه‌های آنان گوش دهد و بپرسد چرا سهمیه واقعی و حق برخی واردکنندگان گوشت، برنج، نهاده‌های کشاورزی و... فدای رانت و امضاهای طلایی برخی مثلا «ب. ک» (به هر توجیه و بهانه‌ای) و... شده است.

آیا نمی‌شد رئیس جمهوری با همان هواپیمای اختصاصی و تشریفاتی که وزیر را به سفر می‌برد (البته وزیر هم چشم بر این همه هزینه کردن آن شرکت هواپیمایی نمی‌بندد) به جیرفت، چابهار و... می‌رفت و با کشاورزان به گل نشسته گریه می‌کرد و آنها را می‌فهمید، آیا نمی‌شد وزیر به مرغداری‌ها و گاوداری‌های ورشکسته از تدبیر وزارتخانه سر می‌زد.

 

دفاع بد از وزیر کشاورزی توسط معاون وی با چه هدفی؟

روایت زمانی که معاون توسعه منابع و مدیریت در جلسه شورای معاونین، در پایان وقت اضافی و در حضور رییس جمهور از وی می‌خواهد که "هر طور شده وزیر کشاورزی را تا پایان دولت نگهدارد" و در همان حال وزیر در چشمان رییس جمهور می‌نگرد، اما به معاون خود نمی‌گوید "، چنین بد و در حضور من از من دفاع ضعیف نکن که بیشتر تخریب می‌شوم" و پرسش‌های جدی‌تری درباره پشت پرده‌ها و سازوکارهای حفظ مسئولیت مطرح می شود.

دیدن این کلیپ از ده‌ها کلیپ مستند عبرت نیاموز (ماجرای زمین‌گیر شدن پیازکاران)، نه تنها دولت را شرمنده نمی‌کند، بلکه تلویحاً نشان می‌دهد که این روند تکرار نیز خواهد شد و نقد وزیر کشاورزی و عملکرد او، تأثیر چندانی بر ادامه کار او نخواهد داشت.

تکرار فاجعه واردات: از سیب‌زمینی پارسال تا گوجه امسال

یکی از ملموس‌ترین نشانه‌های ناکارآمدی در بخش کشاورزی که مستقیماً نتیجه سیاست‌گذاری‌های وزیر است، تکرار فاجعه واردات اقلام اساسی است؛ پارسال واردات سیب زمینی و امسال احتمالاً واردات گوجه و...!

همین الان به دلیل عدم تخصیص ارز برای واردات بذر هیبرید گوجه، ملون، طالبی و... در حالی که بذرهای وارداتی در گمرکات در حال کاهش قوه نامیه (قدرت جوانه‌زنی) هستند و واردکنندگان حاضرند حتی با ارز آزاد آن را وارد کرده و بین کشاورزان توزیع نمایند، موجی می‌شود تا بخش زیادی از زمین‌های آماده شده برای کشت گوجه و... به دلیل نبود بذر، زیر کشت نرود.

این وضعیت، احتمالاً داستان تلخ واردات گوجه را مشابه آنچه پارسال برای سیب زمینی رخ داد، تکرار خواهد کرد و این خود دلیل دیگری بر ضرورت نقد وزیر کشاورزی و عملکرد تیم مدیریتی ناکارآمد او در وزارت جهاد کشاورزی است.

 

حاصل کار نهایی: شرمندگی، تکرار ناکامی‌ها و هشدار برای آینده

در نهایت، حاصل کار، شرمندگی خانواده کشاورزان در جای‌جای کشور است. این نقدها و حواشی، تنها بخشی از تصویری است که منتقدین از عملکرد وزیر کشاورزی ارائه می‌دهند؛ تصویری که با وضعیت فعلی بازار محصولات کشاورزی، مشکلات مستمر تولیدکنندگان، و تکرار ناکامی‌ها در مدیریت بازار و تأمین نهاده‌ها همخوانی دارد.

اگر این روند ادامه یابد، بیم آن می‌رود که داستان ناکامی‌ها و شرمندگی کشاورزان، با وجود تریبون‌های رسمی و حمایت‌های سیاسی، تکرار شود و نوعی شورش و ترک فعل کشاورزان در کشت زمین‌های زراعی را باعث گردد و نقد وزیر کشاورزی همچنان پژواکی بدون تغییر و بی‌اثر باقی بماند.

 

 پرسش و پاسخ سریع درباره نقد وزیر کشاورزی

در ادامه، به برخی از پرسش‌های پرتکرار پیرامون نقد وزیر کشاورزی پاسخ‌های کوتاهی ارائه می‌شود:

 

 دلایل اصلی نقد وزیر کشاورزی کدامند؟

    این دلایل شامل ناکامی در مدیریت بازار و تأمین نهاده‌ها، ناراضیتی پرسنل کشاورزی، عزل مدیران کارآمد و مورد اقبال بدنه کشاورزی، حقوق های نجومی در برخی معاونت‌ها، فساد در تخصیص ارز و جا به جایی حقوق حقه واردکنندگان و حواشی فراوانی مانند سفرهای لاکچری و اهدای هدایا، و آنچه حمایت سیاسی از وی تلقی می‌شود، هستند.

 

 مهم‌ترین ناکامی در تأمین نهاده‌ها چیست؟

    یکی از نمونه‌های عینی، عدم تخصیص ارز برای واردات نهاده های کشاورزی از جمله مواد تکنیکال سم، کو و بذر همچون بذر هیبرید گوجه و... است که علیرغم تمایل واردکنندگان، باعث شده زمین‌های زیادی زیر کشت نرود و احتمال واردات گوجه افزایش یابد.

 

 آیا مجلس بر عملکرد وزیر کشاورزی نظارت می‌کند؟

    بر اساس گزارش‌ها و انتقادات مطرح شده، برخی معتقدند حواشی باعث شده کمیسیون کشاورزی مجلس در مقابل وزیر "سر به زیر و دست بسته" باشد و نقد وزیر کشاورزی به طور مؤثر صورت نگیرد.

 

 پیامدهای ادامه این روند چیست؟

    بیم آن می‌رود که مشکلات و شرمندگی کشاورزان تکرار و منجر به ترک کشاورزی توسط آن‌ها، هجوم به شهرها و وابستگی بیشتر کشور به واردات گردد.